شعارسال:جمعیت تحصیل‌کرده کشور طی ۹سال گذشته بیش از ۴میلیون و ۵۷۸هزار نفر افزایش یافت اما در همین دوره جمعیت شاغل فارغ التحصیل،فقط ۲میلیون و ۲۵۷هزار نفر رشد کرد.

وضعیت بیکاری جوانان که ریشه در دهه‌های گذشته تاکنون دارد، طی این‌ سالها تبدیل به یک بحران برای اقتصاد کشور شده به طوریکه در فهرست ۶ ابرچالش اقتصادی کشور قرار گرفته است.

عدم پاسخ به نیاز اشتغال جوانان طی ادوار گذشته منجر به انباشت نیروی بیکار شد که بخش قابل توجهی از این جمعیت را متولدین دهه ۶۰ تشکیل می دهند. در این دهه حدود ۹ میلیون نفر متولد شدند و در مقطعی که باید وارد بازار کار می‌شدند سیاست توسعه نظام آموزش عالی، این جمعیت را به دانشگاه سوق داد تا ورود این افراد به بازار کار با تاخیر مواجه شود.

نتیجه این تاخیر فاز در ورود به بازار کار، این است که اکنون بخشی از متولدین این دهه تحت عنوان بیکاران تحصیلکرده همزمان با متولدین دهه هفتاد متقاضی شغل هستند و امروز پاسخ به اشتغال این حجم از جمعیت، با چالش مواجه شده است.

در این میان اما بیکاری جمعیت تحصلیکرده نیز روند افزایشی شدید را نشان می دهد که منشأ آن را نه فقط در سیاستگذاری‌های نادرست اشتغالزایی بلکه در سیاست توسعه نظام آموزش عالی می توان جستجو کرد.

اضافه شدن سالانه ۵۰۸ هزار و ۷۰۰ نفر به «جمعیت فارغ التحصیل»

تحلیل و بررسی آمار «وضعیت فارغ التحصیلان» حاکی از آن است که جمعیت فارغ التحصیل کشور طی دوره ۹ ساله ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۵ به میزان ۶۰.۵ درصد افزایش یافت به طوریکه این جمعیت در سال ۸۷ بالغ بر ۷ میلیون و ۵۶۰ هزار نفر بود که در سال ۹۵ به حدود ۱۲ میلیون و ۱۳۹ هزار نفر رسید. بنابراین میزان جمعیت فارغ التحصیل طی دوره ۹ سال گذشته بیش از ۴ میلیون و ۵۷۸ هزار نفر افزایش یافته به این معنا که سالانه به طور متوسط ۵۰۸ هزار و ۷۰۰ نفر به جعیت «تحصیلکرده یا در حال تحصیل» اضافه شده است.

در کنار این آمار باید گفت طی چند سال گذشته به طور متوسط سالانه حدود ۸۰۰ هزار نفر به عنوان متقاضی جویای کار بودند که ۸۰ درصد این جمعیت را فارغ التحصیلان دانشگاهی تشکیل می‌دهند.

«جمعیت فارغ التحصیل یا در حال تحصیل از سال ۸۷ تا ۹۵»

اشتغال سالانه ۲۵۰ هزار ۸۰۰ تحصیلکرده دانشگاهی

علاوه بر این تحلیل آمار «جمعیت شاغل فارغ التحصیل» حکایت از رشد ۴۲.۲ درصدی در ۹ سال گذشته دارد به این ترتیب که جمعیت شاغل دانش آموختگان دانشگاهی از حدود ۳ میلیون و ۹۰ هزار نفر در سال ۸۷ به حدود ۵ میلیون و ۳۴۷ هزار نفر در سال ۹۵ رسیده است. به عبارتی در این دوره زمانی جمعیت شاغل تحصیل کرده ۲ میلیون و ۲۵۷ هزار و ۳۷۸ نفر معادل ۴۲.۲ درصد افزایش یافت. این آمار نیز نشان می دهد، به طور میانگین سالانه ۲۵۰ هزار و ۸۰۰ نفر به جمعیت شاغل تحصیلکرده کشور در دوره مذکور اضافه شد.

به این ترتیب حاصل تحلیل وضعیت فارغ التحصیلان دانشگاهی و میزان اشتغال این گروه از افراد در این بازه زمانی نشان می‌دهد، به رغم افزایش ۶۰.۵ درصدی «جمعیت» فارغ التحصیل کشور، اما «جمعیت شاغل» تحصیلکرده ۴۲.۲ درصد رشد داشته است.

«جمعیت شاغل فارغ التحصیل یا در حال تحصیل از سال ۸۷ تا ۹۵»

اگرچه برای بررسی وضع اشتغال باید صرفا جمعیت فعال (مجموع جمعیت شاغل یا بیکار در سن کار) را مد نظر قرار داد اما به دلیل عدم دسترسی به جمعیت فعال فارغ التحصیلان دانشگاهی، با فرض اینکه بخش قابل توجهی از این افراد به عنوان جمعیت فعال باشند، یک فاصله ۱۸ درصدی بین جمعیت فارغ التحصیل و جمعیت شاغل در این گروه از جامعه وجود دارد.

این وضعیت حکایت از روند صعودی فاصله «جمعیت فارغ التحصیل» نسبت به «جمعیت شاغل فارغ التحصیل» دارد به این معنا که به تناسب افزایش تعداد دانش آموختگان آموزش عالی، برای این گروه از جامعه اشتغالزایی نشده است و این فاصله در حال افزایش است.

در عین حال نرخ بیکاری جمعیت تحصیلکرده کشور در سال ۸۷ معادل ۱۶.۵ درصد، در سال ۸۸ معادل ۱۶.۷ درصد، در سال ۸۹ معادل ۲۰.۳ درصد، در سال ۹۰ معادل ۱۹.۴ درصد، در سال ۹۱ معادل ۲۰.۹ درصد، در سال ۹۲ معادل ۱۸.۹ درصد، در سال ۹۳ معادل ۱۸.۵ درصد، در سال ۹۴ معادل ۱۸.۵ درصد و در سال ۹۵ نیز به میزان ۲۰ درصد بوده است.

هر چند بیکاری این قشر از جامعه بخشی از نارضایتی اقتصادی و اجتماعی را در پی دارد و تبدیل به یک بحران اقتصادی شده اما تداوم رشد جمعیت فارغ التحصیل در صورتی که به همان میزان اشتغالزایی نشود یک زنگ خطر جدید برای اقتصاد کشور است.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار18دی96،کدخبر: 4193777، www.mehrnews.com