شعار سال: شاخص کل بورس تهران دیروز باز هم رشد کرد و برای نخستین بار در تاریخ 50ساله‌اش به 98هزارو 596واحد رسید. اکنون این پرسش مطرح است که آیا این رشد پایدار خواهد بود؟به گزارش همشهری، روز سه‌شنبه همزمان با دستیابی منحنی شاخص بورس به بالاترین رکورد تاریخی‌اش یعنی رقم 98هزار و 596واحد، بعضی تحلیلگران نوید می‌دهند روند صعود شاخص تا مرز 110هزار واحد تداوم خواهد داشت اما در مقابل برخی دیگر معتقدند روندی نزولی همراه با بازگشت به کف 82 هزار واحد در پیش است. به زعم تحلیلگران دو عامل یعنی افزایش قیمت جهانی مواد خام و همینطور افزایش نرخ برابری ریال در برابر دلار بیشترین تأثیر را در رشد شاخص‌های بورس داشتند. با این حال کارشناسان هشدار می‌دهند سرمایه‌گذاران باید توجه داشته باشند که این رشد تابعی از عوامل جهانی است و درصورتی که رشد قیمت جهانی مواد خام متوقف شود امکان نزول شاخص‌ها وجود خواهد داشت. مهدی طحانی، کارشناس بازار سرمایه در تشریح دلایل رشد بورس می‌گوید: دو عامل در چند‌ماه اخیر نقش زیادی در رشد شاخص‌های بورس داشتند؛ نخستین موضوع افزایش قیمت جهانی مواد خام از قبیل نفت، روی، مس و بیلت بود که دست‌کم در این مدت قیمت آنها تا دو برابر افزایش یافت و دومین عامل هم افزایش نرخ برابری ریال در برابر دلار بود. او در تشریح دلایل افزایش قیمت مواد خام در بازار‌های جهانی گفت: عمده‌ترین دلیل رشد قیمت‌ها در بازار‌های جهانی افزایش نرخ برابری یورو در برابر دلار بود که به‌نظر می‌رسد ناشی از یک جنگ ارزی در جهان است. به‌عبارت بهتر در پی تلاش آمریکا برای کاهش ارزش دلار در برابر یورو قیمت محصولات جهانی پایه که به آنها اصطلاحا کامودیتی گفته می‌شود با رشد مواجه شده و این موضوع نه فقط روی بازار سهام ایران بلکه روی بسیاری از بورس‌های جهان اثر داشته است.

او ادامه داد: البته سرمایه‌گذاران باید توجه داشته باشند که پایداری قیمت‌های جهانی بسیار مهم است و باید مطابق معمول به این موضوع دقت کنند چرا که در سال 2007 که قیمت‌ها به اوج خود رسیده بود ناگهان اقتصاد جهانی تحت‌تأثیر قرار گرفت و منجر به افت اقتصاد جهان و به‌دنبال آن بورس تهران شد بنابر این، این موضوع عموما باید مورد توجه سهامداران باشد. او همچنین به رشد قیمت دلار اشاره کرد و گفت: به‌طور طبیعی در زمان افزایش نرخ برابری دلار در برابر ریال شرکت‌هایی که محصولاتشان را صادر می‌کنند با افزایش منابع حاصل از فروش مواجه می‌شوند و این موضوع منجر به رشد قیمت سهام شرکت‌ها و شاخص بورس می‌شود. به گفته طحانی، در کنار این دو موضوع باید فقدان سایر بازار‌های سرمایه‌گذاری را هم درنظر گرفت که جایگزینی را در کنار بورس به‌وجود نمی‌آورد. این کارشناس بازار سرمایه اما در عین حال پیش‌بینی کرد با رویه موجود شاخص کل بورس تهران قادر است تا تیر‌ماه سال بعد دست‌کم تا محدوده 110هزار واحد رشد کند.

بازار به نقطه اشباع رسیده است

برخلاف مهدی طحانی، یک کارشناس دیگر بازار سرمایه معتقد است بازار در میان‌مدت و دست‌کم تا مهر‌ماه سال آینده با نزول مواجه می‌شود و حتی این احتمال وجود دارد که شاخص کل با یک عقبگرد اصلاحی تا مرز 82هزار واحد نزول کند.

بهزاد صمدی معتقد است علت این نزول این است که شاخص بورس به نقطه اشباع رسیده است و تأکید می‌کند: از این نقطه به بعد شاخص بورس خود را اصلاح خواهد کرد و بعد از آن از مهر‌ماه سال بعد دوباره رشدش را آغاز خواهد کرد و می‌توان پیش‌بینی کرد حتی شاخص بورس به مرز 134هزار واحد هم برسد اما در شرایط کنونی شاخص بورس نیاز به یک اصلاح و تنفس دارد.

او هم مانند طحانی معتقد است عوامل رشد بورس عمدتا ناشی از رشد قیمت جهانی مواد خام و همینطور افزایش قیمت دلار بوده است. به گفته صمدی، اما بخش عمده این رشد به‌دلیل رشد قیمت سهام 10شرکت بزرگ بورس بوده است که وزن زیادی روی شاخص دارند. نوسان قیمت سهام آنها قادر هست که شاخص را رشد یا کاهش دهد.

صمدی به نزول شاخص هموزن در مبادلات دیروز اشاره می‌کند و می‌گوید: برخلاف رشد شاخص کل در مبادلات دیروز شاخص هموزن با نزول مواجه شد و این نشان می‌هد که بخش عمده رشد شاخص بورس به‌دلیل رشد تعداد کمی از شرکت‌های بورس که البته شرکت‌های بزرگی هم بوده‌اند اتفاق افتاده است. این کارشناس بازارسرمایه به نوعی مهندسی شاخص اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد:گمان می‌رود با ورود نقدینگی‌هایی که منشا آنها کاملا مشخص نیست شاخص بورس از مرز 100هزار واحد عبور کند و 6 رقمی شود.صمدی ادامه می‌دهد: البته در بلندمدت روند شاخص بورس صعودی است اما بازار سهام فعلا به نقطه اشباع رسیده و نیاز به استراحت دارد.

4دلیل مهم افزایش جذابیت بازار سرمایه

در همین حال فردین آقابزرگی از کارگزاران با سابقه بورس می‌گوید: اخیرا رئیس‌کل بانک مرکزی اشاره‌ای به عدم‌کاهش ارزش پول ملی ایران نسبت به برخی کشورها داشته و گفته است کاهش ارزش پول ملی ما 32درصد از سال 92بوده درحالی‌که پول ملی ترکیه و روسیه حدود 75تا 90درصد کاهش داشته است. او معتقد است: می‌توان انتظار داشت رشد ارزها به‌ترتیبی که در ماه‌های پیش وجود داشته است همچنان ادامه داشته باشد و این مسئله بر سودآوری اغلب صنایع ما نقش اساسی دارد؛ همانگونه که در سال 91با جهش نرخ ارزها، بورس نیز جهشی قابل توجه را تجربه کرد.

این کارشناس بازار سرمایه کاهش نرخ سود بانکی را مولفه اثر‌گذار دیگر بر بازار سرمایه دانست و ادامه داد: کاهش نرخ سود بانکی برابر است با افزایش انگیزه سرمایه‌گذاری، زیرا نشان می‌دهد بازده بدون ریسک کاهش یافته و در نتیجه انتظار سودآوری یا همان نسبت قیمت به درآمد از مقبولیت بیشتری نسبت به گذشته برخوردار خواهد بود. او با تأکید بر اینکه کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی باعث می‌شود پتانسیل ورود نقدینگی به بازارسرمایه بیش از بازار پول شود، گفت: روند گزارش‌های دوره‌ای 3، 6 و 9ماهه شرکت‌ها همچنان با شیب ملایم افزایشی نسبت به دوره مشابه سال مالی قبل بوده که رشد سودآوری صنایع بازار را نشان می‌دهد و این رشد سودآوری نیز متاثر از رشد نرخ ارز و کاهش نرخ سود بانکی است که باعث بهبود عملکرد صنایع شده است. آقابزرگی به رشد ملایم و متداوم قیمت مواد خام در بازار‌های جهانی(کامودیتی) و قیمت نفت در بازارهای جهانی اشاره کرد و افزود:شیب ملایم و مستمر رشد قیمت کامودیتی‌ها و قیمت جهانی نفت موجب اصلاح پیش‌بینی سود اغلب شرکت‌ها و صنایع در بورس شده است. او با تأکید بر اینکه صنایع برتر در بورس را می‌توان در بخش‌هایی جست‌وجو کرد که اولا ارزآوری داشته و ثانیا با قیمت‌گذاری محصولات و نظارت کمتری نسبت به سایر صنایع از سوی دولت مواجه هستند، گفت: این گروه از شرکت‌ها هم‌اکنون بیش از 30درصد ارزش بازار را شامل می‌شوند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازسایت خبری روزنامه همشهری ، تاریخ انتشار 27دی 96، کدمطلب:4428، www.newspaper.hamshahri.org