شعارسال: منابع آبی استان خراسان شمالی بسیار کاهش یافته و تنش آبی در تابستان سالی که پیش رو است٬ دور از ذهن نیست.

سال 1396 با کاهش شدید بارش‌ها٬ خبر از فرا رسیدن سال سخت آبی را برای تمام نقاط کشور می‌دهد. خراسان شمالی نیز در این میان وضعیتی بهتر از سایر مناطق کشور ندارد و منابع آبی استان به شدت کاهش یافته است.

بر اساس اطلاعات و آمار موجود٬ میزان بارش‌ها در شهرهای مختلف استان خراسان شمالی نسبت به سال آبی گذشته٬ بیش از 59 درصد و نسبت به دراز مدت٬ بیش از 71 درصد کاهش را نشان می‌دهد. بر این اساس٬ شهرستان جاجرم با بیش از 80 درصد کاهش میزان بارش‌ها نسبت به سال آبی 95-96 ٬ بیشترین تنش آبی را در سال آینده خواهد داشت.

* 23 روستای شیروان با مشکل حاد منابع آب روبرو هستند

نگاهی به منابع آب‌های پشت سدهای خراسان شمالی نیز٬ نشان‌دهنده کاهش شدید این منابع آبی در دومین شهر بزرگ استان و لزوم صرفه‌جویی در مصرف آب است. فرماندار شهرستان شیروان چندی پیش در نشست منابع آب این شهرستان با بیان اینکه میزان‌بارندگی در شیروان 40 درصد کاهش داشته است٬ افزود: با توجه به منابع اعتباری محدود، مدیران کل از اعتبارات ملی کمک حال شهرستان باشند.

مرآتی گفت: سد باروز 28 درصد آب ذخیره دارد که بنابر احتیاج سازه سد به این میزان آب ذخیره، نمی‌توان خروجی داشت و این یعنی زنگ خطر برای شیروان، که امیدواریم با صرفه جویی و مدیریت منابع آب از بحران ها عبور کنیم.

وی با بیان اینکه ذخیره آب چشمه‌ها به شدت کاهش یافته است افزود: 25 درصد آب رودخانه ها کاهش یافته است.در سد باروز 12/6 میلیون‌متر مکعب آب داریم که پیش بینی بر این است از این میزان 8 میلیون رسوب است و 4/6 میلیون متر مکعب آب پشت سد باروز ذخیره آب داریم.

فرماندار شیروان تاکید کرد: می‌توانیم عنوان کنیم در حال حاضر سد باروز 28 درصد آب ذخیره دارد و این میزان موجود فقط برای حفظ سازه سد باید حفظ شود و نمی‌توان خروجی داشت.

فرماندار شیروان با اشاره به اینکه از زمان افتتاح سد باروز تا کنون نهایتا 25 میلیون مترمکعب توانستیم آب ذخیره کنیم افزود: در سال گذشته از مجموع آب ذخیره شده سد بارزو ، 12و نیم میلیون متر مکعب جهت کشاورزی ، 4/6 میلیون متر مکعب و یک میلیون متر مکعب جهت مصرف صنعتی بوده است.

همچنین در این جلسه عنوان شده که 23 روستای شیروان با مشکل حاد تامین آب شرب مواجه هستند.

* باید کاهش 10درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی را هدف‌گذاری کنیم

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان شمالی در در کارگروه آب کشاورزی استان گفت: با توجه به اینکه حدود 90 درصد از آب مصرفی در حوزه کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد اگر بتوانیم از این 90 درصد، 10 درصد کاهش مصرف داشته باشیم اقدام موثری را انجام داده ایم.

محمدحسین علی نیا اظهار داشت: برای رسیدن و تحقق این هدفگذاری باید از تمام ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها به‌ ویژه توسعه تکنولوژی و روش‌های نوین نظیر شبکه‌های آبیاری، کشت گلخانه‌ای و مباحث مکانیزاسیون بهره ببریم.

وی افزود:باید با اطلاع رسانی درباره نحوه مصرف آب در قالب اطلاع رسانی و آموزش و تغییر الگوی کشت بتوانیم مساله کم آبی را به درستی مدیریت کنیم و در این خصوص برنامه ریزی و انجام اقدامات عملیاتی لازم و ضروریست.

علی نیا تاکید کرد: دستگاه های متولی باید گزارش ارزیابی های خود را در زمینه نتایج کاهش مصرف ارائه کنند تا شاهد کاهش مشکلات حوزه آب باشیم و تمامی موارد نیز مورد آسیب شناسی قرار گیرد.

وی به نقش مهم و تأثیرگذار رسانه‌ها برای اطلاع رسانی از پیامدهای کم آبی در جامعه اشاره کرد و گفت: رسانه های جمعی و اصحاب رسانه، وظیفه مهمی در آگاه سازی افکار عمومی و تحلیل و بررسی وضعیت منابع آبی و نهادینه شدن فرهنگ صرفه جویی در جامعه بر عهده دارند و باید مانند گذشته مسئولانه در این زمینه عمل کرده و مردم را از مخاطرات مصرف بی رویه آب آگاه سازند.

* کاشت برنج تهدیدی برای منابع آبی استان

با اینکه منابع آبی استان خراسان شمالی به‌عنوان استانی نیمه خشک٬ در پایین‌ترین سطح ممکن است٬ هنوز در برخی از نقاط استان محصولاتی هم‌چون برنج کاشته می‌شود که به اعتقاد کارشناسان حوزه زراعت٬ مهم‌ترین تهدید برای منابع آبی محدود استان است.

در استان خراسان شمالی بیش از 200 کشاورز در زمینه تولید برنج فعالیت می‌کنند و این به‌معنای وجود بیش از 200 شالی‌زار کشت برنج است. بیش از 80 هکتار اراضی شالی در دو شهرستان بجنورد و مانه و سملقان وجود دارد که از منابع آبی استان برای رونق تولیدات خود استفاده می‌کنند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی نیز با اعلام این خبر که کشت برنج در هر منطقه‌ای از استان ممنوع است٬ افزود: متاسفانه اهرم قانونی برای این موضوع وجود ندارد.

عبدالله یوسفی گفته است: این سازمان هیچ خدماتی به برنج کاران ارائه نمی‌دهد و برنج کاران از دریافت هر نوع خدمات٬ همچون دریافت کود و یا آموزش‌ها، بی‌بهره هستند.

وی معتقد است: در برنامه ششم توسعه تلاش شده است تا ساز و کار قانونی برای برخورد با کشت برنج دیده شود و مطابق این سیاست‌ها در برنامه ششم توسعه، کشت برنج تخلف محسوب شده و برخورد قانونی با برنج کاران در این استان انجام می‌شود.

به هر حال به نظر می‌رسد٬ صرفه‌جویی در مصرف آب در تمام بخش‌ها٬ در حال حاضر بهترین راه مقابله با کم‌آبی بی‌سابقه‌ای است که گریبان استان را گرفته است.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار: 29 بهمن 1396، کدخبر: 1658587، www.tasnimnews.com