در کنار تمامی حواشی بودجه‌ای سال‌های اخیر در عرصه فعالیت‌های قرآنی، این روزها حاشیه دیگری مسئولان دستگاه‌های قرآنی که حیاتشان به بودجه‌های ناچیز گره خورده را مشغول خود کرده است؛ حاشیه‌ای با عنوان «ارائه گزارش اجرای برنامه‌های قرآنی در سال 95».

اگر بخواهیم با واقعیت‌های این حاشیه بیشتر آشنا شویم، باید بار دیگر اتفاقات بودجه‌‌ای سال 94 تا 97 را مرور کنیم؛ موضوعی که البته بارها و بارها در گزارش و یادداشت‌های متعدد صورت گرفته است.

شورای توسعه فرهنگ قرآنی در سال 94 از دستگاه‌ها درخواست کرد تا سال 95 خود را به این شورا ارائه دهد تا براساس آن، سهم بودجه‌ای هر کدام از آنها تعیین و پرداخت شود.

سال 95 در حالی آغاز شد که تقریباً هر ماه، شاهد اظهار نظر یکی از مسئولان شورای توسعه در مورد تخصیص بودجه قرآنی یا بخش‌هایی از آن بودیم و این وضعیت تا ماه‌های پایانی سال ادامه داشت، بدون اینکه حتی یک ریال از بودجه تخصیص یابد تا اینکه در نهایت تنها بخشی از بودجه 25 میلیارد تومانی سال 95(10 میلیارد تومان) در اوایل سال 96 واریز و رقابت دستگاه‌ها بر سر دریافت حداقلی از این اعتبار واریزی آغاز شد.

ظاهر امر نشان می‌دهد که مسئولان در آن زمان به این موضوع که ممکن است، بودجه سال 95 به صورت کامل محقق نشود، فکر نکرده بودند، اما زمانی که اتفاقات سال‌ بعد را کنار این موضوع می‌گذاریم، متوجه نادرست بودن این برداشت می‌شویم و انگار واقعیت چیزی دیگر است؛ در واقع، مسئولان شورا به این موضوع که اگر تمام بودجه محقق نشد، آن را به عنوان درصدی از کل بودجه به دستگاه‌ها تخصیص دهند نیز نیم‌نگاهی داشتند و همین شد که 10 میلیارد تومان را به عنوان 40 درصد بودجه سال 95 محاسبه و آن را به دستگاه‌ها پرداخت کردند.

اینجا بود که اولین تخلف کمیته تخصیص اعتبارات صندوق مشارکت صورت گرفت. این تخلف از این قرار است که تخصیص 10 میلیارد بودجه سال 96 به عنوان پرداختی‌های سال 95 نیاز به مصوبه هیئت امنای صندوق مشارکت داشت در حالی که این موضوع به هیچ وجه به هیئت امنا ارائه نشد و کمیته تخصیص فراتر از جایگاه خود ظاهر شده و تصمیم به این کار گرفته است.

در ادامه و طی روزهای گذشته نیز 10 میلیارد تومان از بودجه سال 97 دریافت شده و مسئولان صندوق مشارکت به دنبال تسویه بودجه سال 95 با استفاده از آن هستند. مقرر شده مبلغ فوق به عنوان 40 درصد دیگر بودجه سال 95 به دستگاه‌ها واریز شود. این واریز البته مشروط به شرط عجیبی شده است که دستگاه‌ها را بیش از همیشه به دور زدن قانون تشویق می‌کند، در حالی این موضوع همچون سال 96 در هیئت امنای صندوق مشارکت به تصویب نرسیده است. به نظر می‌رسد کمیته تخصیص یک بار دیگر بنا دارد فراتر از جایگاه قانونی خود ظاهر شده و پرداخت این بودجه را به اجرای برنامه‌های سال 95 مشروط کند.

این شکل از بودجه‌ریزی که به نظر می‌رسد در کمتر عرصه‌ای شاهد آن هستیم و مبدع آن مسئولان بودجه‌ای عرصه فعالیت‌های قرآنی باشند بیش از هر زمان دیگر دستگاه‌ها را به فکر سندسازی در این زمینه واداشته و راه و مسیر را برای این کار نیز باز گذاشته است که این روند غلط نهایتا به سندسازی در امور قرآنی کشور منجر می‌شود.

تا بوده روال بر این بوده است که دستگاه‌ها برنامه‌های خود را ارائه داده و سازمان‌ها و نهادهای حامی یا توزیع کننده بودجه نیز بر اساس آن برنامه‌ها، شروع به تخصیص پیش پرداخت‌ها جهت اجرای برنامه‌ها می‌کنند، اما انگار در عرصه فعالیت‌های قرآنی شیوه مدیران متفاوت است؛ به نحوی که مسئولان تلاش دارند تا ناکامی‌ها و کم‌کاری‌هایشان را در دریافت کامل بودجه در سال‌های اخیر، با این شیوه از پرداخت، توجیه کنند.

در این بین دود تصمیم‌گیری‌های فراقانونی کمیته‌هایی که بود و نبودشان هیچ تأثیری بر روند فعالیت‌ها ندارد، بیشتر چشم دستگاه‌هایی را آزار می‌دهد که توان مقابله با این تصمیم‌گیران نداشته و مجبور به گذران با حداقل‌ها هستند، که البته این نیز آسیب‌های بسیار جدی حتی در حد تعطیلی فعالیت‌ها را به دنبال دارد.

در پایان بار دیگر باید تأکید کرد که این شیوه و مدیریت‌ها، سازمان‌ها و دستگاه‌ها برای به دست آوردن بخشی از این بودجه ناچیز که هر سال بر ناچیزی آن افزوده می‌شود و کم مانده که نامرئی شود و فقط در حد یک اسم از آن باقی بماند، راهی جز سندسازی ندارند تا شاید در این بازار دور زدن و دور خوردن از بودجه‌نویسان و بودجه‌ریزان عرصه فعالیت‌های قرآنی عقب نمانند در حالی که در خلوت خود شعر «این ره که تو می‌روی به ترکستان است» را زمزمه می‌کنند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایکنا، تاریخ انتشار 23اردبیهشت 97، کد خبر: 3712550،www.iqna.ir