شعارسال: سعدی در گلستان این حکایت نغز و هشداردهنده را می‌آورد: «عابدی را حکایت کنند که شبی ده من طعام بخوردی و تا سحر ختمی در نماز بکردی صاحبدلی شنید و گفت اگر نیم نانی بخوردی و بخفتی بسیار ازین فاضل‌تر بودی.» و به رسم مألوف در ادامه این دو بیت را می‌آورد: «اندرون از طعام خالی دار / تا درو نور معرفت بینی / تهی از حکمتی به علت آن / که پری از طعام تا بینی.» و مولانا در مثنوی معنوی هر جایی که فرصتی دست می‌دهد به صیام و روزه و لب بستن از غذا به‌عنوان شاه بال فرشته خو شدن اشاره می‌کند: «این دهان ب‍‍ستی دهان‍‍ی باز ش‍‍د / تا خورن‍‍ده لق‍‍مه‌های راز ش‍‍د / لب فروب‍‍ند از طعام و از شراب / سوی خوان آسمانی ک‍‍ن شتاب / گر تو ای‍‍ن ان‍‍بان ز نان خالی کن‍‍ی/ پر ز گوهرهای اج‍‍لالی کن‍‍ی / چ‍‍ند خوردی چرب و شی‍‍ری‍‍ن از طعام/ امتحان ک‍‍ن چ‍‍ند روزی در صیام.» ما از مخاطبان به صورت پیامکی، تلفنی و در کانال تلگرام پرسیدیم فکر می‌کنید آمدن و رفتن‌های ماه رمضان تا چه اندازه فرصت فرشته خو شدن را به جامعه ما داده است؟ آیا رفتار ایرانی‌ها در ماه رمضان، اخلاقی‌تر و آسمانی‌تر می‌شود؟ اگر این گونه نیست ریشه‌های تسری نیافتن محتوای معنوی این ماه در افکار و رفتار و نشست و برخاست‌های ما چیست؟

با رفتن رمضان نه خانی آمده است و نه خانی رفته است

پروین شهبازی – 334...0912: جامعه ایران شاید تحت تأثیر آمدن ماه مبارک رمضان کمی اخلاقی‌تر شود. اما نکته اینجاست که با رفتن آن انگارنه خانی آمده است و نه خانی رفته است! جامعه ایران به‌نظر می‌رسد به‌پوسته رمضان التفات بیشتری دارند تا مغز آن. حضور پررنگ در مساجد و خوان‌های رنگین وگسترده که غالب متمولین بر سر آن نشسته‌اند و مستحقان از آن بی‌بهره و همچنین مصرف بالای مواد خوراکی در رمضان نسبت به دیگر ماه‌های سال حکایت از این دارد که ما از معنویت این ماه بسی فاصله داریم و به قول سعدی اگر خفتیده بودیم شاید فاضل‌تر بودیم.

در رمضان با ارباب رجوع بد برخورد می‌شود

قجاوند- تماس تلفنی: شغل من رفت وآمد در ادارات است. یک ماه قبل از این ماه غصه‌ام می‌شود که چطور به متصدیان و کارکنان سلام دهم. چه زمانی بروم که کمتر عصبی باشند. در روز عادی که کلاً اخلاق رفتار با ارباب رجوع ندارند در ماه رمضان این مسأله بدتر می‌شود. البته من خودم هم در صف‌های طولانی کم طاقت می‌شوم. امسال تصمیم گرفتم هر کس که کارش را انجام نداد به‌جای درگیری فقط لبخند بزنم شاید کارساز شد. به‌نظرم در این ماه کسی تغییری در رفتارش ندهد چرا که ملت ایران متأسفانه در رفع نیازهای اولیه‌شان مانده‌اند چه برسد به پرورش اخلاقیات و می‌شناسم دزدانی را که فقط این یک ماه دزدی نمی‌کنند. به‌نظرم همین یک ماه هم می‌تواند تمرین خوبی برای گناه نکردن باشد.

در این ماه نیروی انتظامی نیاز دارد فرشته خو شود

ستاره – تماس تلفنی: می‌خواهم از فضای این روزنامه استفاده کنم و چند کلمه‌ای را با مأموران نیروی انتظامی حرف بزنم که هر ساله با فرا رسیدن آغاز ماه مبارک رمضان اطلاعیه می‌دهند هم به مردم و هم به اغذیه فروشی‌ها تا در ماه رمضان در خیابان روزه خواری نکنند. کاش این اطلاعیه سر هر ماه از این نهاد نظامی بیرون می‌آمد مبنی بر اینکه در این ماه به ناموس مردم چپ نگاه نکنید. دراین ماه رانت خواری نکنید. در این ماه نزول ندهید. دراین ماه کلاه مردم را برندارید. در این ماه به بیت‌المال دست درازی نکنید. دراین ماه اختلاس نکنید چون پلیس هست و مراقب و اگر خلافی سر بزند با اشد مجازات مواجه می‌شوند. فقط خورد و خوراک مردم در خیابان مهم است دراین ماه؟ چیزهای دیگر مجاز است؟

تصمیم کسبه پارچه فروش در ماه رمضان

رضا صفرخانی- تماس تلفنی: من کاسب بازارم. در کل رمضان بازار کساد است. نه کسی می‌خرد نه کسی می‌فروشد. اما من و چند نفر از در و همسایه‌هایمان تصمیم گرفتیم در این ماه کاسبی‌مان را با ماه رمضان نزدیک کنیم. مراعات مردم را در برخورد با دیگران انجام دهیم. به‌خاطر این نوسانات دلار فشار زیادی هم به مردم است هم بر کسبه. البته برخی از دوستان ما که با هم همکاریم کرکره را پایین می‌کشند و به مسافرت می‌روند. این هم ایده خوبی است. ولی در کل با حرفی که در فراخوان زده شد موافقم چرا که من و همسایه‌ها در طول سال می‌توانیم مراعات همدیگر را بکنیم. ارادتمند تمام هموطنانم هستم.

همه چیز برایمان عادی شده

حسین کاظمی – 079...0936: راستش به‌خودم که نگاه می‌کنم می‌بینم که قدیما چرا فرشته خو‌تر می‌شدم ولی تازگی‌ها دیگر متأسفانه نه. انگار همه چیز برایمان از روی عادت شده است. نماز و روزه‌مان هم دچار این عادت شده است. اگر بقیه افراد هم مثل من باشند که وای به حالشان. ان‌شاءالله که اوضاع دیگران بهتر از من باشد چون ما که خیلی از مرحله پرتیم. گر مسلمانی از این است که حافظ دارد / وای اگر از پی امروز بود فردایی.

در رمضان تغییر می‌کنم

ساجدی - 899...0935: من اهل جهرم هستم در ماه رمضان من اراده‌ام قوی می‌شود. از دروغ و غیبت پرهیز می‌کنم و اثرات این ماه برای مدتی با من باقی است. تا جایی که در شهرم و در رفتار مردم هم دیده‌ام که در این ماه مبارک همه با دیده مهر با هم برخورد می‌کنند. البته گاهی وقت‌ها فکر می‌کنم که رفتار خوب این ماه شاید به‌خاطر بی‌حالی ناشی از گرسنگی و تشنگی باشد. در این ماه، عهدهایی که با خود می‌بندیم بسیار شکننده هستند که شاید به خاطر آن است که رمز و رازهای روزه را درک نکرده‌ایم. از طرفی هم شاخ و برگ‌هایی که به موارد دینی داده‌اند باعث شده جوانترها گریزان باشند.

روزه‌داری اراده را تقویت می‌کند

خواجویی- 375...0913: مسلماً روزه و روزه‌داری روی خودسازی و تقویت اراده افراد نقش دارد. به هر حال یک انرژی معنوی به مردم تزریق می‌شود. ماه رمضان به خاطر تغییر ساعت خواب و بیداری باعث می‌شود هم تنوع ایجاد و هم مدیریت زمان‌مان بهتر شود. خیلی این را قبول ندارم که در حال حاضر ماه رمضان باعث می‌شود بیشتر به‌فکر فقرا باشیم چون عملاً با این موضوع مواجه نشدم بخصوص وقتی که سفره‌های افطار آنچنانی را می‌بینم. اینکه کمتر هم مردم مسافرت می‌روند به کاهش صدمات تصادف منجر می‌شود.

در این ماه همه منشی انسانی‌تر دارند

مهشید نورزاد – 760...0912: برای خود من به شخصه ماه مبارک رمضان ماهی هست که بیشتر عبادت و کمتر گناه می‌کنم. به مطالعه و خواندن قرآن و عمل به فرایض دینی بیشتر می‌پردازم و این میراثی ماندگار از پدر و مادرم است و برایم آمدن این ماه خوشایند است‌. در رفتار مردم هم درستکاری و منشی انسانی‌تر در این ماه می‌بینم.

در این ماه همه بی‌اعصابند

منیژه غروی – 889...0912: من معتقدم هموطنانم در این ماه نه اعصاب دارند نه اخلاق دارند نه اعتقاد، در حالی که باید برعکس باشد.

همه فقیریم به چه کسی کمک کنیم؟

محمد- 221...0936: ملت ایران همگی در دسته فقرا جا دارند. در این ماه کی قرار است به کی کمک کند؟ کاش مسئولان در این ماه کمی اخلاقی‌تر عمل کنند و به‌فکر شکم گرسنه زن و بچه مردم باشند. خانواده ما که قهرمان گرسنگی هستند واقعاً.

ما از تمرین صبر غافلیم

112...0912: روزه گرفتن یعنی تمرین صبر! چیزی که ما از آن غافلیم. در این ماه اخلاقمان بد می‌شود، عصبی‌تر می‌شویم. از سر گشنگی کافر می‌شویم. غافل از آنکه هدف از این ماه این است که بتوانیم روح و روان و رفتارمان را کنترل کنیم نه فقط شکممان.

در ماه رمضان کسی عابد نمی‌شود

بدون نام - کانال تلگرام «ایران»: در ماه رمضان کسی عابد نمی‌شود کسی یاد گرسنه‌ها نمی‌افتد. در روزهای باقی مانده و نزدیک به ماه رمضان پیامک‌های مختلفی از یادآوری گرسنگی و تشنگی در قالب طنز دست به دست می‌شود. اما زمانی که روزه می‌گیرم از صبح تا غروب به این فکر می‌کنیم که چه چیزی را پای سفره افطار بخوریم. بعد از افطار هم به این فکر می‌کنیم که در سحر چه بخوریم. حال کجای این روزه ما به‌فکر گرسنه‌ها و بی‌بضاعت‌ها هستیم. تازه عطش خودمان برای خوردن دو چندان می‌شود و گرسنگان را از یاد می‌بریم. شاید برخی در خوردن افراط نکنند اما اکثراً با دل درد از پای سفره کنار می‌روند.

در رمضان زور نگوییم

علیرضا - کانال تلگرام «ایران»: ماه مبارک رمضان باید بیاموزیم که زور گفتن اشتباه است. این را آن روزه دار باید بهتر بداند که خود را مدعی اسلام می‌داند. این افراد باید بدانند اگر کسی روزه خواری می‌کند نباید قضاوتش کنند. گرسنگی معنای روزه‌داری نمی‌دهد. هر کس که شکمش خالی است ایمانی پر ندارد.

اگر جنبه روزه گرفتن نداریم روزه نگیریم

کمال اسماعیلی – 878...0935: دراین روزها که هوا کم‌کم روبه گرمی می‌رود و فاصله بین سحر تا افطار 16 ساعت است گرسنگی و تشنگی مردم را عصبانی و خشن می‌کند. در ادارات کارمند‌ها روزه هستند و حال کار کردن ندارند. مردم با زبان روزه باید روزها در ادارات تردد کنند تا شاید کارشان انجام شود. اگر هم تندی کنند پای روزه و تشنگی حساب می‌شود. روزه می‌گیریم که صبوری کنیم اما با عصبانیت با مردم برخورد می‌کنیم. در کل اگر کسی جنبه روزه گرفتن را ندارد خودش را عذاب ندهد و بقیه را با خشم خود که ناشی از گرسنگی و تشنگی است نرنجاند.

با سیگار نکشیدن فرشته قبض روح می‌شوم

مسعود – 996...0936: هر ساله ماه مبارک رمضان تصمیم می‌گیرم سیگار کشیدن را ترک کنم اما متأسفانه بعداز هر افطار انگاری که قرار است فردا صبحش بیدار نشوم، بدتر سیگار می‌کشم. دست خودم نیست ان‌شاءالله امسال بتوانم بر نفسم غلبه کنم و سیگار را ترک کنم. دوست دارم دروغ گفتن را هم ترک کنم اما نمی‌توانم همه چیز را با هم ترک کنم. اوقاتی که سیگار نمی‌کشم رفتار خیلی ناپسندی دارم اما تمرین می‌کنم که فرشته‌خوتر باشم.

به توصیه‌های بزرگان دین توجه کنیم

عباس کریمی – 089...0912: در این ماه بزرگان دین توصیه کرده‌اند که باید مساجد مملو از نمازخوان باشد. اما متأسفانه ما چقدر به این توصیه مهم عمل کرده‌ایم. ماه رمضان ماه بسیار مناسبی است برای نمازخوان شدن. من دائماً به فرزندانم توصیه می‌کنم که از فضایل این ماه بی‌بهره نمانند. امام صادق(ع) وقتی مریض می‌شدند سفارش می‌کردند ایشان را با همان حالت به مسجد ببرند و ایشان در جمع احیاگران شب‌های قدر قرار می‌گرفتند. کاش ما هم می‌توانستیم مثل امام اینگونه نماز خوان باشیم.

رمضان آدابی دارد که همه روزه داران باید بدانند

سیما احمدزاده - کانال تلگرام «ایران»: ماه رمضان، ماه نیایش است و چون کلاً همه تو خانواده‌های شیعه به دنیا آمده‌ایم و از بچگی با ماه رمضان و ربنای شجریان آشنا بودیم خودمان را مکلف می‌کنیم که حتماً تمام فریضه‌های این ماه را به جا آوریم. اما یک مثل هست که می‌گوید گرسنه که دین و ایمان حالیش نمی‌شود. هدف از این ماه این بوده که گرسنه‌ها را دریابیم. کسانی که به نان شب محتاج هستند اما فطریه‌هایی که جمع می‌شود به نیازمندان کمک نمی‌کند. عده‌ای هم فقط به‌خاطر سفره‌های رنگین و پر زرق و برق افطار و میهمانی‌های سفره افطار، روزه می‌گیرند که این درست نیست و بیشتر خرج و هزینه می‌کنند تا اینکه به دیگران کمک کنند. عده‌ای در مکان‌های عمومی و محل کار رعایت حال روزه داران را نمی‌کنند، جدا از اینکه ممکن است مریض احوال باشند و مشکل برای گرفتن روزه داشته باشند. عده‌ای به‌دلیل گرسنگی زیاد دچار سردرد می‌شوند و وقتی بعد از افطار ناگهان معده‌شان پر می‌شود با این روند صدمه جسمی به خودشان می‌زنند(که صدمه زدن به خود در اسلام جایز نیست) اما در کل این ماه دارای آداب اجتماعی است که هر روزه‌داری باید آن را بداند، عده‌ای به خاطر بوی بد دهان هنگام روزه باعث اذیت دیگران می‌شوند. نظرم اینه که ناگهان معده را تا خرخره پر نکنیم. همچنین گرسنگی خودش باعث عصبانی شدن می‌شود. این یک ماه انگار همه چیز تعطیل و خرید و فروشی انجام نمی‌شود این خود نشان از آن دارد ما آداب این کار را بلد نیستیم.

نیم نگاه

برای خود من به شخصه ماه مبارک رمضان ماهی هست که بیشتر عبادت و کمتر گناه می‌کنم. به مطالعه و خواندن قرآن و عمل به فرایض دینی بیشتر می‌پردازم و این میراثی ماندگار از پدر و مادرم است و برایم آمدن این ماه خوشایند است‌. در رفتار مردم هم درستکاری و منشی انسانی‌تر در این ماه می‌بینم.

جامعه ایران شاید تحت تأثیر آمدن رمضان کمی اخلاقی‌تر شود. اما نکته اینجاست که با رفتن آن انگار نه خانی آمده است و نه خانی رفته است! جامعه ایران به‌نظر می‌رسد به‌پوسته رمضان التفات بیشتری دارند تا مغز آن. حضور پررنگ در مساجد و خوان‌های رنگین وگسترده که غالب متمولین بر سر آن نشسته‌اند و مستحقان از آن بی‌بهره و همچنین مصرف بالای مواد خوراکی در رمضان نسبت به دیگر ماه‌های سال حکایت از این دارد که ما از معنویت این ماه بسی فاصله داریم و به قول سعدی اگر خفتیده بودیم شاید فاضل‌تر بودیم.

روزه گرفتن یعنی تمرین صبر! چیزی که ما از آن غافلیم. در این ماه اخلاقمان بد می‌شود، عصبی‌تر می‌شویم. از سر گشنگی کافر می‌شویم. غافل از آنکه هدف از این ماه این است که بتوانیم روح و روان و رفتارمان را کنترل کنیم نه فقط شکممان.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار: - ، کدخبر: 467439: www.iran-newspaper.com