شعار سال : كرسي هاي آزاد انديشي همه عرصه هاي علوم پايه , طبيعي و به ويژه علوم انساني از فرهنگ , اقتصاد , فلسفه , كلام , سياست , جامعه شناسي و... را در برمي گيرد و در همه اين محورها لازم است اين كرسي ها تشكيل شده و نظرات و ديدگاه هاي مختلف به بحث و گفتگوي علمي گذارده شود و مورد نقد وبررسي قرار بگيرند تا درسايه آن فكر و علم توليد شود . البته روشن است كه از ميان موضوعات مختلف , موضوعاتي كه در شرايط كنوني در جامعه به صورت جدي مطرح است از اولويت بيشتري برخوردار هستند موضوعاتي مانند مباحث حكومت ديني، ولايت فقيه , مردم سالاري , آزادي سياسي , سكولاريسم , جريان فتنه و جريان انحرافي و سياست خارجي و مسائل فرهنگي و راهكارهاي مقابله با آسيب هاي فرهنگي و ارتقاي فرهنگ ديني و ملي و مباحث اقتصادي , هدفمند كردن يارنه ها و راهكارهاي پيشرفت اقتصادي و مسأله اشتغال و ازدواج و...
در اينجا به بخشي از مطالبات مقام معظم رهبري در اين خصوص اشاره می شود:
1. ضرورت طرح علمي و اصولي نظريه هاي مختلف :«يكى از وظايف نظام جمهورى اسلامى، حمايت صريح از برخورد افكار به شكل سالم است. اينكار، ظرف و مجرا لازم دارد و اين مجرا بايستى به وسيله خودِ دوستان دانشگاهى و حوزوى در بخش هاى مختلف تنظيم شود. آنها بايد اين مجرا را درست كنند و امكان بدهند.امروز متأسّفانه فضا طورى است - چون اين كارها را نكردهايم - كه اگر كسى بيايد نه لزوماً يك نظريه نو، بلكه يك بدعت، يك سنّتشكنى يا يك لگدكوبى به يك مرز را سرِ چوب كرده و بلند كند و هياهو راه بيندازد، مىتواند عدّهاى را به صورت عوام فريبانه دور خود جمع كند. مخالف او هم با همان روش با او برخورد مى كند و بنا مى كند به محكوم كردن او از يك موضع طرد و لعن. شايد اصلِ محكوم كردن درست باشد؛ اما خيلى از اوقات شيوهاش درست نيست. گاهى هم مىبينيم كه كارهاى خوبى در اين زمينه انجام مى شود. البته هر دو كار، غلط است؛ چون اگر آن نظريه يك نظريه نو است، اوّل بايد در يك مجمع تخصّصى مطرح شود، هيأت منصفه مورد قبولى علمى بودن آن را تأييد كند كه بر پايه هاى علمى استوار است و مثلاً حرّافى و لفّاظى و عوامفريبى و جنجال سازى نيست . اوّل بايد اين را مشخّص كنند. بعد از آنكه معلوم شد ارزش علمى دارد، مورد نقّادى قرار گيرد و حقّ و ناحق بودن، اشكال كردن بر موارد آن و تثبيت يا رد كردن پايه هايش آغاز شود. اين معنا در دانشگاه ها در همه زمينه هاى علمى حتّى علوم محض، علوم پايه، علوم طبيعى و علوم انسانى جارى است و در زمينه هاى فرهنگى و اعتقادى و معارف و علوم حوزوى هم جارى است. اين كارها بايد بشود. حوزه و دانشگاه اين كارها را بايد بكنند. شما جمعى هستيد كه مىتوانيد در اين مجموعه كار، نقش ايفا كنيد و حقيقتاً ما به آن احتياج داريم.» (بيانات مقام معظم رهبري در ديدار اعضاى انجمن اهل قلم , ۷/۱۱/۸۱ )
2. ميدان دادن به دانشجويان :«يكى ديگر از كارهائى كه بايد در زمينه مسائل گوناگون اجتماعى و سياسى و علمى انجام بگيرد، ميدان دادن به دانشجوست براى اظهارنظر. از اظهار نظر هيچ نبايد بيمناك بود. اين كرسى هاى آزادانديشى كه ما گفتيم، در دانشگاه ها بايد تحقق پيدا كند و بايد تشكيل بشود. اگر چنانچه بحثهاى مهم تخصصى در زمينه سياسى، در زمينه هاى اجتماعى، در زمينه هاى گوناگون حتّى فكرى و مذهبى، در محيطهاى سالمى بين صاحبان توان و قدرتِ بحث مطرح بشود، مطمئناً ضايعاتى كه از كشاندن اين بحث ها به محيط هاى عمومى و اجتماعى ممكن است پيش بيايد، ديگر پيش نخواهد آمد. وقتى كه با عامه مردم، افراد مواجه ميشوند، همه نميتوانند خودشان را حفظ كنند. مواجهه با عامه مردم، انسان ها را دچار انحراف ها و انحطاط ها و لغزشهاى زيادى ميكند كه متأسفانه ما شاهد بوديم. خيلى از افرادى كه شما مى بينيد در مواجهه با عامه مردم يك حرفى ميزنند، يك چيزى ميگويند، در اعماق دلشان اى بسا خيلى اعتقادى هم ندارند. به تعبير بعضى ها جوگير ميشوند؛ اين خيلى چيز بدى است. اگر در محيطهاى خاص، محيطهاى آزادانديشى و آزادفكرى، اين مسائل مطرح بشود - مسائل تخصصى، مسائل فكرى، مسائل چالش برانگيز - مطمئناً ضايعات كمتر پيش خواهد آمد. (ديدار با اساتيد دانشگاه ها ۸/۶/۱۳۸۸)
3. ضرورت مديريت آزاد انديشي : «مسئله آزادانديشى اى كه ما گفتيم، ناظر به اين است. بايد راه آزاد انديشى و نوآورى و تحول را باز گذاشت، منتها آن را مديريت كرد تا به ساختارشكنى و شالودهشكنى و بر هم زدن پايه هاى هويت ملى نيانجامد. اين كار، مديريت صحيح لازم دارد. چه كسى بايد مديريت كند؟ نگاه ها فوراً مى رود به سمت دولت و وزارت علوم و...؛ نه، مديريتش با نخبگان است؛ با خود شماست؛ با اساتيد فعال، دانشجوى فعال و مجموعه هاى فعال دانشجويى. حواستان جمع باشد! دنبال حرف نو و پيدا كردن حرف نو حركت كنيد؛ اما مراقب باشيد كه اين حرف نو در كدام جهت دارد حركت مىكند؛ در جهت تخريب يا در جهت ترميم و تكميل؛ اين ها با هم تفاوت دارد. اين وظيفه اى است به عهده خود شماها. امثال بنده كه مسئول هستيم؛ البته مسئوليت هايى داريم و شكى نيست در اين زمينه ها؛ اما كار، كارِ خود شماهاست. گمان نكنيد كه نهضت آزادانديشى و حركت تحول و شجاعت در كارهاى گوناگون را، به جاى شما كه دانشجو هستيد يا محقق هستيد يا استاد هستيد، ممكن است مسئولان دولتى يا بنده بياييم انجام بدهيم؛ نه، من نقشم اين است كه بيايم بگويم اين كار را خوب است بكنيم. نهضت نرم افزارى و جنبش نرم افزارى و نهضت توليد علم را ما مطرح كرديم؛ الان حدود ده سال مىگذرد و امروز يك غوغايى راه افتاده است. چه كسى اين را راه انداخته؟ من كه يك كلمه بيشتر نگفتم. اين كار را شما كرديد؛ محقق ما، جوان ما و استاد ما؛ تحول از اين قبيل است.»(بيانات دانشگاه سمنان,۱۸/۸/۸۵)
4. كرسي هاي آزادي انديشي عامل پيشرفت كشور :«شما كرسى آزادفكرى سياسى را، كرسى آزاد فكرى معرفتى را تو همين دانشگاه تهران، تو همين دانشگاه شريف، تو همين دانشگاه اميركبير به وجود بياوريد. چند نفر دانشجو بروند، آنجا حرفشان را بزنند، حرف همديگر را نقد كنند، با همديگر مجادله كنند. حق، آنجا خودش را نمايان خواهد كرد. حق اينجورى نمايان نمي شود كه كسى يك انتقادى را پرتاب بكند. اينجورى كه حق درست فهميده نمي شود. ايجاد فضاى آشفتهى ذهنى با لفاظىها هيچ كمكى به پيشرفت كشور نميكند. شما تجربهى اين پدر پيرتان را در اين زمينه داشته باشيد. آنى كه كمك ميكند به پيشرفت كشور، آزادى واقعىِ فكرهاست؛ يعنى آزادانه فكر كردن، آزادانه مطرح كردن، از هو و جنجال نترسيدن، به تشويق و تحريض اين و آن هم نگاه نكردن. يك وقت شما يك حرفى ميزنيد، ناگهان مىبينيد همهى ناظران سياسى جهان كه وجودشان انباشتهى از پليدى و خباثت است، براى شما كف ميزنند. به اين تشويق نشويد. به قول رائج بين جوان ها، جوگير نشويد. بحث درست بكنيد، بحث منطقى بكنيد. سخنى را بشنويد، سخنى را بگوئيد؛ بعد بنشينيد فكر كنيد. اين همان دستور قرآن است. «فبشّر عباد. الّذين يستمعون القول فيتّبعون احسنه». سخن را بايد شنفت، بهترين را انتخاب كرد. والّا فضاى جنجال درست كردن، همين ميشود كه ديديد. جنجالِ قبل از انتخابات، بعد از انتخابات، انعكاسش مي شود. (بيانات در جلسه با نخبگان)
5. كرسي هاي آزادي انديشي زمينه ساز بالندگي علمي و فكري :«نبايد از «آزادى» ترسيد و از «مناظره» گريخت و «نقد و انتقاد» را به كالاى قاچاق و يا امرى تشريفاتى، تبديل كرد چنانچه نبايد بجاى مناظره، به «جدال و مراء»، گرفتار آمد و بجاى آزادى، به دام هتاكى و مسئوليت گريزى لغزيد. آن روز كه سهم «آزادى»، سهم «اخلاق» و سهم «منطق»، همه يكجا و در كنار يكديگر اداء شود، آغاز روند خلاقيت علمى و تفكر بالنده دينى در اين جامعه است و كليد جنبش «توليد نرم افزار علمى و دينى» در كليه علوم و معارف دانشگاهى و حوزوى زده شده است. بىشك آزادي خواهى و مطالبه فرصتى براى انديشيدن و براى بيان انديشه توأم با رعايت «ادب استفاده از آزادى»، يك مطالبه اسلامى است و «آزادى تفكر، قلم و بيان»، نه يك شعار تبليغاتى بلكه از اهداف اصلى انقلاب اسلامى است. »(پاسخ به نامه جمعى از دانش آموختگان و پژوهشگران حوزه علميه در مورد كرسيهاي نظريهپردازي .
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وبسایت پرسمان دانشجویی، کدخبر: - ، تاریخ انتشار:16 ، بهمن 81، siasi.porsemani.ir
ن.ف83