آخرین آمار اعلامی معتادان از سوی وزیر کشور که دو روز پیش مطرح شد دو میلیون و هشتصدهزار نفر است. همچنین اعلام شده است 24 درصد کاهش مصرف در حوزه مواد مخدر اتفاق افتاده و شیشه، از جایگاه دوم مواد مصرفی به جایگاه سوم و چهارم رسیده است.

دکتر هومان نارنجی‌ها، پژوهشگر و درمانگر اعتیاد درباره این آمار به پانا گفت: باید دقت کنیم که وقتی آماری را اعلام می‌کنیم درباره چه افرادی صحبت می‌کنیم. امروز در دنیا دسته‌بندی در حوزه اعتیاد به این صورت است که اشخاص یا سالم هستند یا دچار اختلال مصرف. یعنی حتی اگر فردی بگوید تفننی مواد مخدر مصرف می‌کنم یا ماهی یک بار است و مواردی از این قبیل، باز هم در گروه افراد دارای اختلال مصرف، قرار می‌گیرد. بنابراین وقتی بگوییم فردی معتاد است تفاوت دارد با اینکه بگوییم اختلال مصرف دارد . این که وزیر کشور اعلام کرده‌اند این مقدار معتاد داریم باید ببینیم کدام دسته از افراد منظورشان بوده است.

او ادامه داد: در پاسخ به این سوال که کاهش مصرف‌کننده داشته‌ایم یا نه؟ باید بگویم دیده‌ها و شنیده‌های من و نتایج تحقیقاتی که خوانده‌ام نشان نمی‌دهد که مصرف‌کنندگان کم شده‌اند. البته امیدوارم این خبر درست و بر اساس پژوهش‌هایی باشد که انجام گرفته است زیرا ارزیابی‌های درستی در سال‌های گذشته نداشته‌ایم که حالا بتوانیم بر اساس آنها نتیجه بگیریم میزان مصرف‌کنندگان کاهش یا افزایش قطعی پیدا کرده باشد و به نظر می‌رسد تغییرات چشمگیری انجام نگرفته باشد.

نارنجی‌ها درباره تنزل جایگاه ماده پرخطر شیشه به جایگاه سوم و چهارم در بین مصرف‌کنندگان هم گفت: تغییر یادشده به این دلیل است که اقدامات خوبی برای بستن مبادی ورود این ماده مخدر به کشور انجام گرفته است و از سوی دیگر با افزایش قیمت دلار، همان مقداری که وارد یا تولید می‌شود بسیار گران شده است که بسیاری از معتادان توان خریداری آن را ندارند.

این پژوهشگر حوزه اعتیاد با اشاره به رواج اعتیاد در بین کارگران گفت: حدود 60 تا 70 درصد معتادان شاغل هستند، و از میان معتادان بیکار 13 درصد افرادی هستند که به دلیل اعتیاد از کار اخراج شده‌اند و مابقی یعنی 17 درصد کسانی هستند که از ابتدا بیکارند و مشخص نیست توان و تخصص کار کردن دارند و اصلا دنبال کار هستند یا خیر. بنابراینآمار اعتیاد بین شاغلان هم بالاست و این تصور که فقط افراد بیکار معتاد هستند درست نیست.

نارنجی‌ها اعتیاد در حوزه کارگری را دارای وضع پیچیده‌ای دانست و اظهار کرد: در پژوهشی از کارگران یک کارگاه تست ادرار تصادفی گرفتیم و متوجه شدیم 21 تا 23 درصد تست‌ها مثبت بود، در واقع از هر چهار کارگر یک نفدر محیط کار دچاراختلال مصرف مواد مخدر است. این موضوع دلایل زیادی دارد از جمله سختی کار، فشار عصبی، شیفت‌های طولانی کار، مشکلات اقتصادی، نبودن شغل دلخواه برای جایگزینی و ...

او در این حال به اخراج کارگران، دانش‌آموزان و دانشجویان معتاد هم اشاره کرد و افزود: اخراج باید آخرین گزینه باشد. نباید تا متوجه شدیم فردی دچار اختلال مصرف است او را طرد کنیم چون احتمال غرق شدن او در منجلاب اعتیاد و کارتن‌خواب شدن بیشتر می‌شود. باید در حد امکان او را به مراکز مشاوره ارجاع بدهیم و کمک کنیم بیشتر درگیر اعتیاد نشود. این رویکرد مخصوصا درباره دانش‌آموزان و دانشجویان بیشتر صدق می‌کند و باید محیط آموزشی بتواند آنها را جذب و کمک کند از مصرف مواد مخدر دوری کنند نه اینکه با طرد آنها به عنوان اولین اقدام، کار را برای درمانشان مشکل‌تر کند.

نارنجی‌ها در بخش دیگری از صحبت‌هایش به تغییر ماده مصرفی در بین دانشجویان اشاره کرد و گفت: اعتیاد دانشجویی از مصرف مواد پرخطر به ماده‌ای با اعتیاد ضعیف‌تر تبدیل شده است . این موضوع هم می‌تواند ناشی از آگاهی درباره عواقب مواد پرخطر باشد و هم به دلیل سوءتبلیغاتی که درباره گل انجام می‌شود. درست است که این ماده خطر کمتری دارد اما این تصور که روی آن تبلیغ می‌شود منجر به اعتیاد نمی‌شود اصلا صحت ندارد.

این کارشناس حوزه اعتیاد درباره اعتیاد زنان هم گفت:‌ در کشور ما اعتیاد زنان 9 به یک است. این عدد قبلا هفت درصد از آمار کلی معتادان بوده و حالا به یازده درصد رسیده است. در جمعیت معتادان زن، شاهد افزایش هستیم و روند صعودی در این زمینه وجود دارد.

او توضیح داد: البته میزان اعتیاد زنان در کشورمان نسبت به کشورهای اروپایی کمتر است، در بسیاری از کشورهای اروپایی میزان زنان و مردان دارای اختلال مصرف مواد مخدر برابری می‌کند. در کشور ما این میزان به دلیل قبح این موضوع کمتر است و البته همین قبح می‌تواند مانع روند پذیرش و درمان زنان هم بشود و فرایند درمان اعتیاد را برای زنان سخت‌تر کند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری پانا ، تاریخ انتشار: 4 تیر 1397 ، کدخبر: 831929 ، www.pana.ir‏