شعارسال: هنر مسگری از نیاکان به ما ارث رسیده و آموزش نسل به نسل آن پرورش هنرمندانی نامی و مشهور در این صنعت رقم زده است که هر کدام از آنها با خلق پدیده‌هایی هنری و بدیع در سطح جهان حرفی برای گفتن دارند.

رقابتی نابرابر بین سنت و مدرنیته و گرایش مردم به استفاده از ظروف چدن، تفلون، چینی و سرامیک سبب شد تا این هنر فاخر با قدمتی چند صد ساله در دهه‌های اخیر به فراموشی سپرده شود.

اما در سال‌های اخیر بواسطه اینکه مردم برای سلامتی خود ارزش بیشتری قائل شده‌اند به سمت ظروف مسی بیش از گذشته گرایش پیدا کرده‌اند و همین امر زمینه رونق بازار مس را فراهم آورده است.

آشنایی ایرانیان با این هنر به بیش از 5 هزار سال پیش بازمی‌گردد و به گواه تاریخ اولین فلز مکشوفه بدست انسان همین فلز مس بوده و ایرانیان اولین افرادی بودند که به هنر مسگری روی آوردند.

صنعت مسگری در شهرهایی چون کرمان، اصفهان و کاشان از رونق و شکوفایی برخوردار بوده و اختصاص مکانی به عنوان بازار مسگرها به صاحبان این هنر صنعت نشان دهنده نقش پررنگ این هنر در این شهرها بوده است.

با توجه به اینکه صنعت مسگری از حرفه‌های مهم در کشور محسوب می‌شود برای ارزیابی وضعیت کنونی صاحبان این صنعت و جایگاه این هنر در بین مردم استان مرکزی با چند تن از هنرمندان مسگر گفت‌وگویی داشتیم.

برای تولید انبوه نیاز به حمایت دولت داریم

حمیدرضا سالی یکی از هنرمندان این حرفه در اراک می‌گوید: این حرفه را به صورت تجربی از پدرم آموختم و از همان دوارن وارد این کار شدم و هم‌اکنون علاوه بر مغازه فروش ظروف مسی، کارگاه تولیدی دارم که ظروف مس را به شیوه سنتی و صنعتی تولید می‌کنم.

این هنرمند بیان می‌کند: برای تولید انبوه این محصول لازم است تا دولت از صنعتگر و تولیدکننده حمایت کند و با توجه به اینکه تنها حمایت دولتی در قالب تسهیلاتی بانکی صورت می‌پذیرد برخی از موانع و دست‌اندازها سبب می‌شود تا برخی از همکاران از دریافت آن هم عاجز بمانند.وی به تلفیق سنت با صنعت در تولید محصولات مسی اشاره می‌کند و می‌گوید: بیشتر طرح‌های تزیینی و یا حتی سفید کردن ظروف مسی با سبک قدیم در کارگاه‌ها انجام می‌شود اما تولید قطعات و ظروف مسی به شیوه صنعتی و با دستگاه انجام می‌شود.

سالی می‌افزاید: در سال‌های اخیر گرایش مردم به ظروف مسی چندین برابر شده است و همین موضوع سبب شد تا بازار مس در استان رونق پیدا کند اما عواملی از قبیل گران شدن مواد اولیه تولید مس و شرایط اقتصادی و کاهش قدرت خرید مردم سبب شده رونق این بازار تحت الشعاع قرار گیرد.

وی افزود: مس از جمله فلزات با خاصیت است و مردم نیز به این موضوع واقف هستند که تا چه اندازه مس در سلامت آنها موثر است از اینرو تمایلشان به استفاده از ظروف مسی نسبت به ظروف دیگر افزایش یافته است، از اینرو اگر شرایط دولتی فراهم شود و قدرت مردم در خرید ظروف مسی هم افزایش یابد می‌توان به رونق بازار امیدوار بود.

افزایش گرایش مردم به ظروف مسی

محمدعلی محمودآبادی یکی دیگر از هنرمندان مسگری در کمیجان نیز می‌گوید: بازار مس در سال‌های اخیر رونق چشمگیری داشته است و گرایش مردم نسبت به این ظروف بیشتر شده است.

وی بیان می‌کند: سهولت در دریافت تسهیلات بانکی و حمایت دولتی کمک شایانی به تولید انبوه این محصول می‌کند و از طرفی زمینه ترویج این هنر را در داخل کشور و خارج از مرزها فراهم می آورد.

این هنرمند به صادرات ظروف مسی اشاره می‌کند و می‌گوید: در سال‌های اخیر با صادرات محولات مسی به کشورهایی از قبیل تاجیکستان و عراق و چند کشور دیگر توانسته‌ایم این هنر که قدمتی چند صد ساله در کشور را دارد به جوامع مختلف بشناسانیم.

این استادکار با اشاره به چالش‌های پیشروی هنرمندان این هنر بیان می‌کند: عدم حمایت کافی از این صنعت و نبود بیمه از جمله مشکلات صنف مسگران است که اگر مشکلات برطرف می‌شود، این هنر قادر است اشتغالزایی خوبی به همراه داشته باشد.

ظروف تفلون و چدنی بازار مس را کمرنگ کرد

قاسم کاظمی معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی نیز بیان می‌کند: صنعت مسگری از رشته آثار فلزی و یکی از رشته‌های بومی و اولویت‌دار در استان مرکزی از جمله شهرهای تفرش، اراک، دلیجان، خمین، محلات و ساوه است.

وی به جایگاه مس و هنر مسگری در بین مردم اشاره کرد و می‌گوید: در دو سه دهه اخیر هنر مسگری به لحاظ اینکه بیشترین ظروف مصرفی منازل را تولید می‌کرد از رونق بالایی برخوردار بوده و اهمیت این موضوع به صورتی است که یک سرا را در بازار تاریخی سرپوشیده اراک به این هنر تخصیص داده‌اند.

کاظمی می‌افزاید: در یک دوره با تولید انبوه ظروف چدن و سرامیک و چینی در کشور مواجه شدیم که این عامل علاوه برگرایش مردم به سمت این کالاهای مصرفی سبب شد صنعت مسگری با اقبال کمتری روبرو شود، اما در دو سال اخیر و به جهت اینکه این فلز سلامت مردم را تضمین می‌کند، مجدد رونق این بازار را شاهد هستیم.

وی بیان می‌کند: سازمان میراث فرهنگی استان مرکزی با برگزاری نمایشگاه‌های فصلی و تحویل غرفه رایگان به این هنرمندان در نمایشگاه‌ها و با پیگیری و ارائه تسهیلات بانکی با مبالغ 5 تا 10 میلیون تومان به هنرمندان درصدد ترویج و توسعه هنر مسگری در استان است.

کاظمی می‌افزاید: بانک‌ها متناسب با سیستم قانونی عمل می‌کنند از اینرو درخواست ضامن و وثیقه و یا وجه التزام از وام گیرندگان موضوعی است که همه اشخاص ملزم به رعایت آن هستند و در واقع عدم وجود ارکان ضمانتی و یا کمبود منابع مالی بانک‌ها سبب می‌شود تا هنرمندان در دریافت تسهیلات با مشکل مواجه شوند.

این مسئول اظهار می‌کند: با توجه به اینکه ظروف مسی از جمله محصولات داخلی هستند و از طرفی مردم نیز باید از کالای ملی حمایت کنند از اینرو می‌طلبد با خرید این دست از محصولات و آثار هنرمندان به تولید انبوه این کالاها کمک کنیم.

کاظمی با اشاره به اینکه اوج هنر فلزکاری دوره اسلامی مربوط به سلجوقیان است، تصریح می‌کند: در دوران معاصر هنر صنعت مسگری به دلایل مختلفی دچار افول شد و تعدادی از فعالان این عرصه دست از کار کشیدند، اما خوشبختانه طی‌ سال‌های اخیر شاهد رونق دوباره این هنر هستیم.

در پایان:

هنر مس‌گری هنری با قدمت چند صد ساله است که اگر مورد حمایت و توجه قرار بگیرد می‌تواند مثل هنرهای دیگر در بازارهای جهانی جایگاهی را به خود اختصاص دهد و در صورتی که گسترش یابد به اقتصاد جامعه نیز کمک کند.

با توجه به اینکه در چند سال گذشته گرایش مردم به تهیه ظروف مسی افزایش یافته است اما گران بودن این محصول مانع خرید می‌شود از اینرو می‌طلبد تا با تحقق برنامه‌های جامع از قبیل پرداخت تسهیلات زودهنگام و ارزان قیمت و با در اختیار قرار دادن مواد اولیه با قیمت‌های مناسب و تولید انبوه این کالا که سبب کاهش قیمت تمام شده می‌شود مردم را ترغیب به خرید ظروف مسی کرد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری فارس ، تاریخ انتشار: 16 مرداد 1397 ، کد خبر: 13970516000348 ، www.markazi.farsnews.com