شعار سال : آرژانتین در دهه ٥٠ و ٦٠ آیینه تمای نمای ویران شدن ساختار های اقتصادی – اجتماعی کشوری بود که دارای همه نوع پتانسیل برای توسعه بود. خوان پرون به سان تمام رهبران پوپولیست جاه طلب جهان سومی تلفیقی بود از بلند پروازی های غیر عقلانی، ناسیونالیسم قومی و بعضا سوسیالیسم گله ایی.

این قسم رهبران که در دوران پسا استعماری بازی ها در جهان سوم به وفور یافت می شدند از عبدالناصر در مصر تا سوکارنو در اندونزی از لعل نهرو در هند تا آلنده در شیلی وغیره.

** آرژانتین با استانداردهای حتی کشورهای اروپایی هم در دهه ١٩٦٠ کشوری ثروتمند به شمار می رفت، خاک غنی و زمین های پهناور کشاورزی و دامپروری صنعتی توسعه یافته که در پرتو سیاست های داهیانه بانک جهانی این کشور را به قطب صادرات صنایع غذایی و محصولات کشاورزی در جهان تبدیل کرده بود. اما خوان پرون سودایی دیگر در سر داشت وی می خواست آرزانتین را همچون آلمان به قطب صنایع سنگین تبدیل کند و شعارش این بود که :« گسترش صنایع کشاورزی توطئه ایی بود که امپریالیستها برای عقب نگه اشتن ما بوجود‌آوردند » . همان برنامه ای جاه طلبانه ایی که کشور همسایه اش برزیل نیز – البته با جارو جنجال کمتر- دنبال می کرد.

** پرون سرمایه قابل اعتنایی را که صنایع کشاورزی آرژانتین طی چند دهه جمع آوری کرده بودند را صرف واردات تکنولوژی خودروسازی و فولاد از آلمان کرد. بانک جهانی فوراً به مقابله برخاست و آن را بیش از حد جاه طلبانه و غیر واقعی خواند، صنعتگران و کارخانه داران آرژانتینی هیچ تجربه ای در صنایع سنگین و فلزی نداشتند، آرژانتین فاقد کارگر متخصص در این صنایع به تعداد کافی بود و مجبور شد بخش اعظم این نیروی متخصص را نیز از خود‌ آلمان تامین کند. دولت پرون بلافاصله ارتباطش را با بانک جهانی قطع کرد و دست سرمایه داری جهانی را از آرژانتین کوتاه کرد و کشور را به سرمایه داری ملی واگذار کرد.

** آنچه در آرژانتین وبرزیل با آب و تاب سرمایه داری ملی خوانده می شود تلفیقی بود از بورژوازی رانت خور داخلی که به دولت وابسته بود، و نه تکنولوژی غربی را داشت و نه دلیلی برای مستقل بودن به لطف وام های کلان دولت! سرمایه اجتماعی پایین و فرهنگ لمپن پرور امریکای لاتین که در آن خلاقیت و موفقیت تقریباً بی معنی است را به این سیاهه اضافه کنید.

** لازم به یادآوری نیست که نتیجه سیاست های توسعه ای پوپولیستی پرون در دوران زمامداریش چه شد، صنایع سنگین آرژانتین با ورود به رقابت جهانی در دهه ٨٠ به راحتی ورشکست شدند و آرژانتین به بدهکارترین کشور جهان تبدیل گشت. امروزه نیز بخش اعظم صادرات این کشور را همان صنایع کشاورزی و غذایی که بانک جهانی و نه دولت‌ آرژانتین در آن ها سرمایه گذاری کرد را انجام می دهند. برنده واقعی این بلند پروازی جاه طلبانه صنایع خودروسازی آلمان بودند که توانستند با هزینه دولت آرژانتین تاسیسات عظیمی در این کشور راه بیاندازند و با اتکا به نیروی کار آرزان قیمت تر در این کشور گوی سبقت را از رقبای فرانسوی و ژاپنی خود در آن دوران بربایند.

** شکست برنامه های توسعه ای در آرژانتین و برزیل در آن برهه نتیجه اتکا بیش از حد به سرمایه داری ملی، برنامه های غیر واقعی، عدم ارتباط گسترده با سرمایه داری جهانی و اختلاف شدید بین سرمایه داری ملی و بین المللی بود. دولت همسایه آرژانتین در امریکای لاتین، شیلی درست نقطه مقابل این درک غلط از توسعه بود. تلفیقی از نظامیان وطن پرست و بروکراتهای توانمند و درک درست از سرمایه داری جهانی چون کره جنوبی در آن دوران. هرچند امروزه خلق قهرمان شیلی برای جناب آلنده اشک می ریزند و احتمالاً هم از برنامه های ویرانگر اقتصادیش کلاً بی اطلاع اند. پوپولیستهایي چون آلنده بسیار خوش شانس بودند که هیچگاه نتایج فاجعه بار سیاستهایشان را ندیدند و قهرمان مقاومت در مقابل امپریالیسم باقی ماندند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از کانال انجمن صنايع خوراك دام، طيور و آبزيان ايران