شعارسال: در این همایش دکتر فرشاد مومنی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، دکتر بهروز شاهمرادی، دبیر علمی همایش و عضو هیأت علمی گروه پژوهشی اقتصاد علم مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، دکتر علی دینی ترکمانی، عضو هیأت علمی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی و دکتر علی چشمی، عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، حول مباحثی با عناوین، نظام دانایی و پیچیدگی اقتصادی، توسعه اقتصادی در سایه پیچیدگی اقتصادی، انباشت ظرفیت‌های سازمانی و پیچیدگی اقتصادی و بایسته‌های نهادهای شکل‌گیری پیچیدگی اقتصادی به ایراد سخنرانی پرداختند.

در ابتدای این همایش، دکتر ناصرعلی عظیمی، دبیر اجرایی همایش و مدیر گروه اقتصاد علم مرکز، با اشاره به تاریخچه فعالیت گروه اقتصاد علم در مرکزگفت: این گروه از سال ۱۳۸۴ در مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور با تمرکز بر مطالعات اقتصاد دانش‌محور، چگونگی تولید علم در ایران و تطابق آن با اقتصاد تأسیس شد.

وی افزود: یکی از مأموریت‌های این گروه، بررسی شاخص پیچیدگی اقتصادی است.

وی با اظهار امیدواری درباره توسعه این رویکرد در ایران با کمک این همایش، محورهای فعالیت گروه در این رابطه را شامل سنجش حجم دانش و مهارت موجود در اقتصاد، بررسی معیاری مناسب برای نشان دادن مسیر صحیح توسعه اقتصادی، نحوه توزیع دانش و مهارت در صنایع و بخش‌های اقتصادی، توانایی پیش‌بینی قابلیت‌های موجود جهت ایجاد صنایع جدید، کمک به سیاست‌گذاران در حوزه اقتصاد و علم جهت تصمیم‌گیری کارآمدتر و افزایش توان رقابت‌پذیری محصولات تولیدی و صادرات کشوری عنوان کرد.

در ادامه دکتر شاهمرادی بیان داشت: طی چند سال گذشته، گروه پژوهشی اقتصاد علم مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور به صورت تخصصی در حوزه پیچیدگی اقتصادی ورود پیدا کرده است. در این جهت سعی کردیم با انجام فعالیت‌هایی مانند برگزاری همایش امروز، در خصوص ترویج این نگرش در کشور اهتمام بورزیم.

وی سپس به توضیح رویکرد پیچیدگی اقتصادی پرداخت و تصریح کرد: ما از این رویکرد در حوزه غیر از اقتصاد، مثل حوزه علم، نیز استفاده کردیم. همچنین این موضوع در شورای عالی انقلاب فرهنگی طی چندین نشست معرفی و مطرح شده و خوشبختانه مورد استقبال شورا قرار گرفته است؛ در این جهت رویکرد پیچیدگی اقتصادی در بازبینی نقشه جامع علمی کشور لحاظ خواهد شد.

دکتر شاهمرادی افزود: رویکرد پیچیدگی اقتصادی در سال ۲۰۰۶ توسط محققین دانشگاه هاروارد و ام‌آی‌تی معرفی و در سال ۲۰۱۶ به عنوان بهترین روش تخمین رشد و توسعه اقتصادی کشورها مطرح شد.

در ادامه، دکتر مومنی به عنوان اولین سخنران این همایش، به توضیح موضوعاتی همچون اهمیت خلق اندیشه‌های بزرگ در ساحت مسائل علوم انسانی، توجه به ضرورت دانایی و اندیشه در مباحث توسعه، نابرابری‌های ناموجه اقتصادی کشورها در طول قرن ۲۱ و مسئله صنعت‌زدایی‌ها در اقتصاد ایران پرداخت.

سخنران دوم این همایش، دکتر شاهمرادی، نیز پس از مرور سیر درآمد سرانه جهان در طول ۲۰۰۰ سال، مباحثی چون تخصص یا تنوع از نگاه رویکرد پیچیدگی اقتصادی، قابلیت‌ها و انباشت آن در اقتصاد، بررسی موضوع قابلیت‌ها یا نفربایت‌ها، توسعه اقتصادی با بررسی شاخص پیچیدگی و پازل جیگساو، اهمیت دانش و بخصوص شکل‌گیری مهارت و تئوری بازی اسکرابل در توسعه اقتصاد را توضیح داد. وی در انتها گفت: اگر کشور بخواهد پیشرفت کند باید سه استراتژی را در رویکرد پیچیدگی اقتصادی در نظر بگیرد، دنبال محصولات و یا صنایعی برود که کمترین فاصله را با آنها دارد، صنایعی که بیشترین پیچیدگی و درآمد را دارند و همچنین بیشترین پیوند را ایجاد می‌کنند. نقش دولت نیز، فراهم کردن بستر لازم برای این توسعه است.

در ادامه دکتر دینی ترکمانی، سخنران سوم، به بیان وضعیت اقتصاد ایران با در نظر گرفتن شاخص پیچیدگی پرداخت و اهمیت در نظر گرفتن فاکتورهایی همچون تخصص‌گرایی، شایسته‌سالاری و توانایی مدیریت را بررسی و مطرح کرد.

سخنران آخر این همایش، دکتر چشمی، در توضیح بایسته‌های نهادی پیچیدگی اقتصادی، به بررسی نقش مقیاس و قله‌های فرماندهی در کره‌جنوبی و ایران پرداخت. وی با نگاهی به شاخص پیچیدگی اقتصادی کره جنوبی و ایران در سال ۲۰۱۶، مواردی چون فضای محصول (شبکه تولید محصول) هر دو کشور، تفاوت‌های نهادی اقتصاد کره جنوبی و ایران و عوامل تعیین کیفیت نهادهای پشتیبان پیچیدگی اقتصادی را توضیح داد.

در انتهای این همایش، جلسه پرسش و پاسخ میان شرکت کنندگان و اساتید حاضر برگزار شد.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، تاریخ انتشار: 7مهر1397 ، کدخبر: -: nrisp.ac.ir