شعار سال: آذرماه و اوایل دی‌ماه سال گذشته تهرانی‌ها روزهای متفاوتی را پشت‌سر می‌گذاشتند. آلودگی هوا طبق روند هرساله مهمان آسمان پایتخت شده بود و موضوع زلزله نقل مجالس شهروندان؛ موضوعی که بر اثر 2زمین‌لرزه 5.2ریشتری 29آذر و 4.2ریشتری 6دی‌ماه حسابی سروصدا کرد و با تشکیل جلسه شورای مدیریت بحران تهران و اعلام موقت وضعیت قرمز همراه شد. در این بین، شایعه شد که درست در اوج آلودگی هوای شهر و رخ دادن زلزله، محمدعلی نجفی، شهردار وقت تهران، به کیش سفر کرده و پای کار نیست. اما آیا شهردار واقعا به کیش سفر کرده بود؟ جواب این سؤال خیلی ساده بود؛ چراکه جلسه شورای مدیریت بحران با ریاست خود نجفی برگزار شد. نجفی همان زمان در گفت‌وگوی تلفنی با شبکه پنجم سیما در روز ۳۰آذر به جلسات و بازدیدهای خود اشاره و اظهار کرد: «امروز عمدتاً در دفتر خودم جلسه داشتم و در کنار آن در محل اصلی ستاد مدیریت بحران شهر تهران نیز حضور یافتم. علاوه بر این از یکی دو سالن ورزشی شهر تهران نیز بازدید داشتم؛ چراکه شهرداری تهران از شب گذشته درب تمامی سالن‌های ورزشی را باز کرده و افرادی را برای کمک به مردم فرستاده بود.» نجفی پس از جلسه شورای مدیریت بحران در دوم دی‌ماه و اعلام وضعیت زرد در جمع خبرنگاران گفت: «6ماه است به کیش نرفته‌ام؛ چند ماهی است به خارج از کشور نرفته‌ام و 3ماه هم هست به مشهد نرفته‌ام.» سرانجام هم هیچ تصویر و مدرکی منتشر نشد که نشان دهد نجفی آن بازه زمانی مربوطه را در کیش که هیچ، حتی خارج از شهر تهران به سر می‌برده است.

شکایت و احضار

شایعه دیگر زمانی رقم خورد که ماجرای برنامه برج میلاد و احضاریه دادگاه برای نجفی رقم خورد؛ احضاریه‌ای که مدیرکل حقوقی شهرداری تهران درباره آن توضیح داد: «این خبر که شهردار تهران در پی شکایت نیروی انتظامی باید ‌خود را به دادگاه معرفی کند، کذب است.» اما خیلی زود مشخص شد قضیه کنار کشیدن فردی که مبارزه با فساد را در اولویت کاری خود قرار داده از کجا آب می‌خورد. در اواخر بهمن‌ماه96 که شایعه مطرح شده بود، چند عضو شورای شهر تهران، موضوع را از اساس تکذیب کردند و برخی مانند حسن خلیل‌آبادی، حجت نظری، زهرا نژادبهرام و زهرا صدراعظم نوری اعلام کردند: «افرادی که منافع خود را در خطر می‌بینند به شایعات دامن می‌زنند. 3گروه برای تضعیف آقای نجفی و بی‌ثباتی مدیریت شهری تلاش می‌کنند؛ یکی رقبای سیاسی و جریان مقابل مدیریت شهری، دومین احتمال رقبای داخل خود جریان اصلاحات و سوم افشای فسادهای مالی.» آن موقع سیدحسن رسولی، دیگر عضو شورا نیز در مورد پشت پرده استعفای نجفی گفت: «از پشت پرده شایعات مطلع هستم، خدا را شکر می‌کنم که مشخص شد یکی از گلوگاه‌های فساد را بسته‌ایم.» البته که نجفی یک‌ماه و در آخرین روزهای سال به‌دلیل بیماری استعفایش را تقدیم شورا کرد و با وجود یک‌بار مخالفت اعضای شورا، بازهم استعفا داد تا پروسه انتخاب شهردار جدید آغاز شده و سیدمحمدعلی افشانی به خیابان بهشت برود. چندی بعد هم عکسی از نجفی منتشرشد که نشان می‌داد او تحت عمل جراحی قرار گرفته است.

خودسوزی برای شایعه‌سازی

نیمه شهریور هجمه‌های دروغین و شایعه‌ها علیه شهردار جدید تهران پس از 2.5ماه فعالیت شروع شد. ماجرا از جایی کلید خورد که صبح روز 13شهریور‌ماه یک مرد درحالی‌که 2فرزند و برادرش نیز همراه او بودند خودش را جلوی شهرداری تهران به آتش کشید. خانواده او مدعی بودند به‌خاطر پلمب مغازه دست به چنین اقدامی زده؛ اما شهردار منطقه2 اعلام کرد که هیچ‌گونه اقدامی درخصوص پلمب یا جلوگیری از فعالیت ملک موردنظر انجام نگرفته بلکه صرفا اخطار قانونی به فرد موردنظر ابلاغ شده است.

زهرا نژادبهرام هم توضیحاتی را در جمع خبرنگاران به همین منظور ارائه داد. اینطور که مشخص شد فرد مربوطه نسبت به تغییر کاربری و ساخت 2باب مغازه تجاری در پارکینگ ملک مزبور در سال‌‌های گذشته اقدام کرده بود. شهرداری هم برای اخذ اجازه‌نامه ذینفعان ملک برای بهره‌برداری از طبقه همکف و صدور اخطاریه‌ای وارد عمل می‌شود ولی آن فرد در واکنش اقدام به‌خودسوزی می‌کند.

دروغ بریده شدن گوش پسر زباله‌گرد

نیمه شهریورماه امسال و در گیرودار ماجرای خودسوزی جلوی پارک شهر، ویدئویی در فضای مجازی به سرعت دست‌به‌دست شد که ماجرای یک کودک کار افغانی که گوشش توسط مأموران شهرداری با تیغ بریده شده بود را به تصویر می‌کشید. این ویدئو آنقدر تأثیرگذار بود که حتی روی تعدادی از اعضای شورای شهر هم تأثیر بگذارد و آنها را وادار کند در توییتر از مأموران شهرداری گلایه کنند و سپس در جلسه شورا تذکر پیگیری دهند. صداوسیما نیز گول خورد و به پخش ویدئو اقدام کرد و بعد از ویدئوی دروغین دستاویز زیرسؤال بردن شهرداری تهران و نظام در شبکه‌های آن‌ور آبی شد. چند روز بعد اما پیگیری‌ها نشان داد گوش کودک کار در حادثه‌ای دیگر خراش کوچکی برداشته و افرادی با صحنه‌سازی و زور و‌ تهدید در جهت القای اینکه شهرداری گوش وی را بریده برآمده‌اند. بعد از این خود پسربچه زباله‌گرد هم توضیح داد چگونه تهدید شده است تا بگوید مأموران شهرداری گوشش را بریده‌اند. سرانجام 2 فرد مورد نظر با استفاده از دوربین‌های اطراف و خودروی آنها شناسایی و بازداشت شدند. به همین‌خاطر شبکه‌های خبری داخلی اعلام کردند که شایعه‌ای در کار بود و خبر گوش‌بری صحت نداشته است.

اتهام شنود و شکایت شهردار

ابتدای هفته جاری، معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری شهرداری تهران تغییر کرد؛ حجت‌الله میرزایی جایش را به سکینه اشرفی داد. پس از این، خبری به نقل از میرزایی روی برخی از سایت‌ها و کانال‌های خبری قرار گرفت که شهردار تهران، از سیستم شنود برای معاونانش استفاده می‌کند. یک‌خط خبر کافی بود تا موج‌سواری عده‌ای برای دامن زدن به شایعه‌ها آغاز شود. انتشار فایل صوتی مبهمی از میرزایی در جلسه شورا و تقبیح کردن این کار توسط برخی بدون آنکه از صحت و سقم ماجرا مطمئن باشند، بخشی از اتفاقاتی بود که طی چند روز گذشته رخ داده؛ جدا از آنکه افشانی چه‌کسی است، این مسئله نشان می‌داد که شایعه‌سازان اساسا شهردار تهران را -که از سوی طیف اصلاح‌طلب شورای شهر و نمایندگان مردم انتخاب می‌شود- نشانه رفته‌اند. این در حالی است که سه‌شنبه و دیروز، با وجود تکذیب حجت‌الله میرزایی مبنی بر اینکه شنودی از سوی شهردار در کار نیست، همچنان برخی از سایت‌ها به ماجرا پرداختند. به همین‌خاطر، محمدعلی افشانی در حاشیه جلسه دیروز هیأت دولت به خبرنگاران گفت: «کسی که چنین مصاحبه‌ای را انجام داده بود، بلافاصله آن‌را تکذیب کرد اما من برای نخستین‌بار در طول خدمتم از روابط عمومی شهرداری خواستم از سایت‌هایی که این خبر را منتشر کرده‌اند و کسی که چنین ادعایی را مطرح کرده است، شکایت کند. بنابراین ما هم پرونده را به دستگاه قضایی فرستاده‌ایم تا طبق قانون با این افراد برخورد شود.» او سپس در مورد شایعه‌ای دیگر صحبت کرد و در پاسخ به سؤالی در مورد جزئیات دیدارش با لاریجانی، رئیس مجلس گفت: «در انتشار اخبار دیدار من با رئیس مجلس شاهد بی‌اخلاقی بودیم که بیان شد من بدون وقت قبلی به دیدار آقای لاریجانی رفتم؛ درحالی‌که من شنبه با او تماس داشتم و با او در مورد یک موضوع کاری درخصوص مدیریت شهر تهران صحبت کردم. در پایان هم گفتم می‌خواهم شما را ببینم که رئیس مجلس گفت فردا زمان ملاقات باشد ولی من گفتم به‌دلیل اینکه یکشنبه جلسه دولت است، روز دوشنبه به ملاقات می‌آیم. وقت دیدار هم بین ساعت11:30و 12:30درنظر گرفته شد و تمام آنچه در این‌باره بیان شد کذب محض است.» شهردار تهران با اشاره به اینکه جلسه با رئیس مجلس درباره مسائل شهری بود، اظهار کرد: «در انتهای جلسه رئیس مجلس پرسید که تکلیف من در شهرداری چه می‌شود و من هم گفتم هرچه قانون مشخص کند به همان عمل می‌کنم.»

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه همشهری تاریخ انتشار 26مهر 97، کدمطلب: 34543، www.newspaper.hamshahri.org