دلیل ضعف ارزش پول یک کشور در برابر کشورهای دیگر علاوه بر قدرت اقتصادی، تابع عوامل متعدد دیگری است. در اصل، ارزش پول یک کشور در نهایت تابع دریافتهای ارزی آن کشور (شامل ارز ناشی از صادرات، سرمایهگذاری خارجی، کمک مالی) در مقایسه با پرداختهای ارزی (واردات، سرمایهگذاری در خارج، هزینه اقدامات سیاسی و نظامی در خارج و کمک به کشورهای دیگر) باید باشد.
شعار سال : دیپلماسی منزوی ،حذف سریع دلار ،کاهش بدون برنامه سود بانکی ،عدم کسب سود قابل انتظار در تولیداز دلایل اصلی ارزش کاهش پول ملی و افزایش نرخ ارز و رشد تورم می باشد
از موارد اثرگذار دیگر روی نوسان قیمت دلار عدم تحصیل سود قابل انتظار در تولید، و کاهش تولید ناخالص داخلی و در نتیجه ترس از کاهش ارزش پول ملی است. که بر اثر روند رشد تصاعدی نقدینگی، وقتی تورم در کشور افزایش پیدا میکند قدرت خرید مردم کاهش می یابد، پول ملی ارزش خود را از دست میدهد و در نتیجه مردم برای اینکه در امنیت پولی و ارزی قرار بگیرند دوست دارند ریالشان را به دلار تبدیل کنند که هم ارزش پولشان حفظ شود و هم با توجه به پیشبینی که برای افزایش قیمت دلار میکنند در آینده به سودی دست یابند.
مساله دیگر سیاست پولی دولت نظیر کاهش سود بانکی است. مثلا دولت سود بانکی را بدون داشتن برنامه حمایتی از تولید از 20 درصد به 15 درصد کاهش داد و باعث شد شمار زیادی از سپرده گذاران وجوه خود را از بانک خارج کنند. از آنجا که سپرده گذاران به صورت جداگانه سرمایه قابل توجهی در بانک نداشتند و نمیتوانستند پول خود را در ملک و .. سرمایهگذاری کنند به ناچار به سمت سرمایهگذاری در ارز و طلا روی میآورند. در این شرایط قیمت طلا و دلار افزایش یافته و دولت به علت محدودیت ارزی نتوانست بازار ارز را مدیریت کند و قیمت دلار تا کانال 20000 تومان هم پیشروی کرد.
مساله اثرگذار دیگر، دیپلماسی خارجی است. دیپلماسی فعلی و روابط دیپلماتیک چند جانبه بینالمللی که در حال حاضر وجود دارد تجارت خارجی ایران را متاثر می کند و تراز تجاری غیرنفتی را منفی میکند و این در میزان دلاری که نصیب ایران میشود تاثیر میگذارد و خواه ناخواه در ارزش دلار و بازار ارز موثر است. حذف دلار از معاملات خارجی از دیگر موارد اثرگذار است. دولت ایران تصمیم گرفته دلار را به طور کامل از معاملات خارجی حذف کند که به عقیده کارشناسان این کار اگر چه درست لیک هزینه بر است. دلار پولی است که هنوز درصد زیادی از گردش پولی جهان با آن انجام میشود. آمریکا تقریبا یک چهارم حجم تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است.
حدود 20 تریلیون دلار تولید ناخالص داخلی آمریکاست و به هر حال پول این کشور هنوز در سطح جهان قدرت دارد و اگر قرار باشد ما این پول را از سبد ارزی ایران خارج کنیم در این صورت باید هزینه مبادله را پرداخت کنیم. یعنی بابت تبدیل دلار به ارزهای دیگر کشورها هزینه دیگری را بپردازیم ضمن اینکه اگر ما بخواهیم خرید کنیم چون بیشتر معاملات با دلار صورت میگیرد باز باید این ارزها را به دلار تبدیل و خرید کنیم و این باعث میشود معاملات خارجی برای ما گرانتر تمام شود و هزینههای مبادله افزایش یابد. هرچند بانک مرکزی اعلام کرده در راستای تحقق سیاست حذف دلار هیچ گشایش اعتبار و ثبت سفارشی با دلار در بانکهای ایران انجام نمیشود.
مورد دیگر بی ثباتی در اقتصاد است. متاسفانه با توجه به شرایط بینالمللی، تجارت خارجی و تحریمها خصوصا تحریم بانکی و عدم کارکرد بانکهای بزرگ بینالمللی با ایران که بانکهای کوچکتر هم از آن ها تاسی می کنند، مبادلات بانکی با ایران کاهش یافته که این موضوع منجر به بیثباتی در اقتصاد می شود و در نتیجه آن روی قیمت ارز تاثیر گذاشته و قیمت دلار را بالا میبرد.
شعار سال، بااندکی اضافات وتلخیص برگرفته از کانال مدرسه تجارت