شعار سال: پلی‌اتیلن ترفتالات که مختصراً PET ناميده مي‌شود، يك فرآورده پتروشيمی است که ظروف نوشابه، آب معدنی و محصولات مشابه از آن ساخته می‌شود. در چند ماه اخير با نوسانات ارزی، تفاوت قیمت دولتی (بورس ) و بازار آزاد این مواد به بیش از شش میلیون تومان در هر تن رسیده است.

هر دارنده پروانه بهره‌برداری (توليد) ظرف PET صرف نظر از ظرفيت توليدش مي‌تواند در هر هفته ٢٢ تن مواد در بورس خريد كند.

توليدكنندگان واقعی که تعداد کمی از خریداران هستند مواد خریداری شده را به ظروف PET تبدیل می‌کنند، اما دو گروه عمده خریداران این مواد شامل دلالانی که با اجاره پروانه بهره‌برداری کارخانه‌های تعطیل اقدام به خرید می‌کنند و همچنین کارخانه‌هایی که بنا به علل و دلایل فراوان در حالت تعطیلی و توقف تولید هستند اما مواد سهمیه خود را از بورس می‌خرند، این دو گروه مواد خریداری شده را با رانت هر تن شش میلیون تومان به تولیدکنندگان واقعی و نیازمند می‌فروشند.

بخشی از نکات عجیب و جالب توجه در این فرایند فسادزا و مسخره به شرح زیر است :

١-تجربه عيني سال‌ها ارزان‌فروشی مواد پتروشیمی و اصول ابتدایی علم اقتصاد نشان می‌دهد این روش هیچ کمکی به مصرف کننده نهایی نکرده و نمی‌کند، زیرا بر اساس یک قاعده اقتصادی که دانشجویان رشته‌هاي اقتصاد، مدیریت و حسابداری ترم اول در درس اقتصاد خرد مي‌خوانند، قيمّت يك كالای مشابه در بازار را بالاترین قیمت تمام شده آن کالا تعیین می‌کند. بنابراین قیمت ظروف PET را قیمت بازار آزاد مواد آن تعیین می‌کند نه قیمت سهمیه‌ای آن .

٢-با اين روش عجيب، توليدكنندگان واقعي مجازات و در مقابل كارخانه‌داران مواد فروش و دلالان تشويق مي‌شوند.

٣- انواع و أقسام دستگاه‌هاي اجرائي و نظارتي كه وظيفه نظارت بر اين فرايند ذاتاً فسادزا كه رانت عظيمي در آن وجود دارد اگر خود آلوده به فساد نشوند به تناسب عميق‌تَر شدن فاصله بين قيمّت سهميه‌اي و آزاد روز به روز موفقيتشان در جلوگيري از سوء استفاده كمتر مي‌شود.

٤- فضای ایجاد شده رانتی اصل منطقی و عقلایی رقابت را بی‌معنا می‌کند.

۵- این روش ضمن ایجاد زمینه برای فروافتادن هزاران نفر در بخش دولتی و غیر دولتی در ورطه فساد منجر به تعمیق هر چه بیشر فساد می‌شود .

۶- بسياري از روش‌ها ممکن است به‌رغم دارا بودن معایب فراوان واجد مزایائی و یا حتی یک مزیت باشند، ولی این روش و روش‌های مشابه زیادی که که در کشور ما جاری هستند بجز خسران و خسارت مادی و معنوی هیچ مزیتی ندارند .

چرا با وجود خسارت بار بودن اين روش‌ها و سياست‌های پر شمار، اصلاحی در آن‌ها انجام نمی‌گیرد؟ جواب ساده است به دو دلیل، اول وجود رانت گسترده در پس این روش‌های به ظاهر خیرخواهانه، مافیای قدرتمندی بوجود آمده که به انحا مختلف مانع اصلاح این روش‌های ناصواب می‌شود، دوم ترس از اتخاذ تصمیمات جدید و وحشت از تبعات غیرقابل پیش‌بینی تغییر در روش‌های قدیمی. البته وزن بالای دلیل اول با دوم قابل قياس نيست .

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری یافته، تاریخ 5 آبان 97، شماره: 25050:www.yaftenews.ir