آمریکایی ها تلاش زیادی کرده اند تا نشان دهند تحریم ها می تواند اثرات قابل توجهی بر اقتصاد ایران و همچنین تغییر رفتار ایران داشته باشد.

در همین زمینه، پایگاه آمریکایی «میدل ایست مانیتور» در گزارشی به امکان سنجی موفقیت تحریم های آمریکا علیه ایران پرداخته و نوشته است: دور بعدی تحریم های اقتصادی علیه ایران که در چهارم نوامبر آغاز خواهد شد، به طور عمده صنعت نفت و گاز این کشور را هدف قرار خواهد داد. این تحریم ها پس از امضای توافق جامع مشترک (JCPOA) ـ که معمولا به عنوان معاهده هسته ای ایران شناخته می شود ـ کاهش یافت اما شش پیش دونالد ترامپ با خروج از توافق هسته ای از اعمال مجدد تحریم ها علیه ایران خبر داد؛ تحریم هایی که بخشی از آن ها سه ماه پیش اعمال شد و چهارم نوامبر نیز دور جدید آن ها آغاز می شود.

در این رابطه، «میدل ایست مانیتور» عنوان کرد، احتمالا تحریم های آمریکا علیه ایران با شکست مواجه می شود به پنج دلیل:

نخست: در حالی که ایالات متحده قصد دارد صادرات نفت ایران را به صفر برساند، مشخص شده که این غیر عملی است؛ جایگزینی مناسب برای 2.5 میلیون بشکه در روز در صادرات نفت ایران وجود ندارد. کارشناسان بر این باورند که عربستان سعودی قبلا ادعا کرده بود که برای هر کمبودی آماده شده است؛ اما ریاض و متحدانش توانایی کامل از جایگزینی نفت ایران را ندارند. در حال حاضر صادرات نفت ایران به حدود 1.5 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است، حال آنکه با کاهش صادرات نفت ایران، قیمت نفت به 76 دلار رسیده و پیش بینی می شود به 100 دلار در هر بشکه برسد. مسأله ای که باعث می شود حتی اگر صادرات نفت ایران به یک میلیون بشکه برسد، درآمدهای نفتی ایران کاهش پیدا نخواهد کرد.

دوم: دوم، جنگ تجاری ترامپ با چین و تحریم های اقتصادی آمریکا علیه روسیه باعث می شود پکن و مسکو تمایلی برای کار با واشنگتن علیه ایران نداشته باشند. علاوه بر این، کاخ سفید نمی تواند روی همکاری با اتحادیه اروپا حساب باز کند، در حالی که بروکسل برجام را یکی از دستاوردهای سیاست خارجی خود می داند. همچنین، اتحادیه اروپا به طور فزاینده ای تحریم های فراسرزمینی را تهدیدی برای هویت و استقلال خود می داند.

در همین زمینه، «برونو لومر» وزیر دارایی فرانسه اعلام کرد، اتحادیه اروپا در حال بررسی راه‌هایی است که خسارت شرکت‌هایی که با ایران همکاری می‌کنند و به دنبال تحریم‌های آمریکا در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران متحمل ضرر می‌شوند، جبران شود و فرانسه این موضوع را پیگیری می‌کند.

لومر با اشاره به قوانینی که به سال 1996 باز می‌گردند، به رادیو اروپا گفت، فرانسه می‌خواهد که اروپا در این زمینه موضع محکمی داشته باشد و افزود: «آیا ما می پذیریم که آمریکا پلیس اقتصادی این سیاره است؟ پاسخ اروپایی‌ها باید به روشنی منفی باشد.»

سوم: تحریم های آمریکا زمینه ساز تغییر تاریخی در نظام مالی جهانی شده است. برای چندین دهه، دلار آمریکا بر بازارهای مالی بین المللی غالب است. با این حال، خروج آمریکا از برجام کشورهایی مانند روسیه، چین، هند و ترکیه را به استفاده از ارزهای محلی خود برای تجارت با ایران تشویق کرده است. اگر اروپا موفق به ایجاد یک سیستم مالی جدا از دلار آمریکا شود، دیگر کشورها می توانند از یورو در تجارت با ایران استفاده کنند و سلطه ایالات متحده بر بازارهای جهانی را کاهش دهد.

چهارم: طرفین باقی مانده در برجام، این توافق را به عنوان ابزاری برای مقابله با یکجانبه گرایی آمریکا، مورد توجه قرار می دهند. این به دلیل این واقعیت است که برجام یک توافق چندجانبه است که توسط قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد پشتیبانی می شود که دولت ترامپ آن را یک جانبه ترک کرده و در حال تلاش برای مجازات سایر کشورها در صورت اجرای آن است.

پنجم: متحدان قدرتمند ایالات متحده مانند اتحادیه اروپا و ژاپن همچنان از برجام پشتیبانی می کنند. تنها تعدادی از متحدان منطقه ای ـ یعنی عربستان سعودی، امارات متحده عربی و اسرائیل ـ از تصمیم ترامپ برای خروج از این معامله حمایت کردند، در حالی که سایر بازیکنان منطقه ای همچون ترکیه، عمان و عراق همچنان از این توافق حمایت می کنند. همزمان، تحولات در سایر بحران های منطقه ای به نفع ایالات متحده و متحدان آن در جریان نیست: بشار اسد، با حمایت روسیه و ایران، برنده جنگ داخلی می شود؛ کمپین ایالات متحده در افغانستان شکست خورده است. عربستان سعودی قادر به شکست حوثی های حمایت شده از تهران در یمن نیست و قطر نیز بر محاصره های تحت رهبری سعودی فائق آمده است. این تحولات باعث می شود که تهران راه حل هایی برای مقابله با تحریم های اعمال شده توسط واشنگتن پیدا کند.

در این زمینه، دور بعدی تحریم های ایالات متحده علیه ایران احتمال بروز تنش های خاورمیانه را افزایش می دهد و بعید است که واشنگتن به اهدافش در رابطه با ایران دست یابد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از سایت خبری تحلیلی تابناک، تاریخ انتشار: 10آبان 1397 ، کدخبر:www.tabnak.ir ،847987