شعار سال: روز گذشته هرچند وزیر ارتباطات در توییتر خود از اینکه دانش‌آموزان روستایی در کرمان با موبایل معلم خود موفق به دیدن آنلاین بازی شده‌اند، ابراز خوشحالی کرد اما بسیاری از کاربران در استفاده از سایت‌های پخش مستقیم دچار مشکل شدند.

ماجرا از یک عکس شروع شد که در توییتر وزیر هم بازتاب داشت. گروهی از دانش‌آموزان با سختی در صفحه نمایشگر کوچک موبایل معلم خود مشغول تماشای آنلاین بازی هستند. محمد‌جواد آذری‌جهرمی در این‌باره در توییتر خود نوشت: خوشحالم از اینکه با تلاش همکارانم، مردم دهستان رمشک شهرستان قلعه‌گنج کرمان و دانش‌آموزان آن روستا توانستند از طریق پهن‌باند موبایل در شبکه ملی اطلاعات، بازی فوتبال مورد علاقه خود را ببینند.

در شبکه‌های اجتماعی اما در زمان بازی انتقادها از سایت‌های پخش آنلاین شبکه‌های تلویزیون ازجمله سایت خود شبکه 3 بسیار زیاد بود و کاربران از اختلال در پخش بسیاری از آنها ناراضی بودند.

عطا خلیقی، از فعالان استارتاپی و از بنیانگذاران پرشین‌بلاگ در توییتر خود در زمان بازی با چک‌کردن سایت‌های پخش آنلاین از به قول معروف دان‌شدن کامل یا از کارافتادن 2 سایت خبر داده بود. یکی از این سایت‌ها هم سایت شبکه3 بود که به‌خاطر تلاش کاربران بسیاری که دسترسی به تلویزیون نداشتند، از کار افتاده بود.

مشکل همیشگی

براساس آمار جهانی ۵۸ درصد حجم دانلود و مصرف ترافیک اینترنت جهان مربوط به ویدئوست. براساس جدیدترین آمار سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در ایران اکنون ۷۲ میلیون ۹۴۱ هزار کاربر اینترنت پرسرعت یا پهن‌باند وجود دارد که می‌توانند درصورت تخصیص ترافیک مناسب از تلویزیون اینترنتی فراگیر در کشور استفاده کنند. ۸۲ درصد این کاربران از اینترنت پهن‌باند موبایل استفاده می‌کنند اما تجربه روز گذشته نشان داد که اکثر این سایت‌ها آمادگی ترافیک بالا را ندارند. از کار افتادن سایت‌ها یا سرویس‌های اینترنتی در کشور به‌خاطر استفاده زیاد مردم مسئله تازه‌ای نیست. مهم‌ترین جلوه آن از کار افتادن سایت‌ خودروسازهای کشور در زمان فروش یا دانشگاه‌ها در زمان اعلام نتایج است. حتی در زمان زلزله‌های اخیر سایت‌های مهم کشور در این حوزه ازجمله سایت مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران دچار چنین مشکلاتی شدند و به‌خاطر ترافیک مراجعه کاربران از دسترس خارج شدند. کمبود پهنای باند سایت‌ها و آمادگی نداشتن مسئولان فنی آنها معمولا دلایل اصلی هستند که باعث می‌شود با بالارفتن ترافیک سایت‌ها، اطلاعات‌ آنها از دسترس کاربران خارج شود. مهدی مصدقی‌راد، کارشناس برنامه‌نویسی سرور در این‌باره به همشهری می‌گوید: «سرور بنا به مشخصات فنی مثل سی‌پی‌یو، رم و پهنای باند می‌تواند تعداد مشخصی را مدیریت کند. سی‌دی‌ان‌‌ها یکی از معمول‌ترین راه‌هایی هستند که می‌توانند جلوی تحمیل بار اضافی به پهنای باند را بگیرند.

لزوم آمادگی تیم فنی

تعداد زیادی از کاربران را درنظر بگیرید که قرار است در یک زمان محدود از یک دریچه عبور کنند. برای اینکه درخواست هر نفر به‌طور جداگانه بررسی شود، باید هرکس درجای مناسبی در صف قرار بگیرد. وقتی نرم‌افزار نتواند همه را به‌نوبت مرتب کرده و به هر کاربر در زمان معین سرویس بدهد، صف به هم می‌ریزد و پیام خطا نمایش داده می‌شود. هیچ راه‌حل قطعی برای چنین مشکلاتی وجود ندارد چون پدیده‌های مختلفی از نظر فنی می‌توانند باعث چنین مشکلی بشوند. به‌طور کلی، ‌استفاده از CDN برای داده‌های استاتیک، اجرای تست لود قبل از راه‌اندازی سیستم اصلی، بهبود نرم‌افزار برای پاسخ‌دهی سریع‌تر به کاربران و بهتر‌کردن معماری برنامه و سایت و... از راه‌حل‌هایی است که برای چنین مشکل‌هایی درنظر می‌گیرند.

دوران اوج اینترنت

آخرین آمار جهانی نشان می‌دهد که به‌صورت میانگین کاربران جهان در سال۲۰۱۸ روزانه ۱۵۷دقیقـــه از اینترنت استفاده می‌کنند. این در حالی است که میزان متوسط استفاده از تلویزیون در جهان به‌صورت روزانه ۱۶۴دقیقه تخمین زده شده‌است. در سال۲۰۰۹ اما این رقم ۱۸۸دقیقه استفاده روزانه تلویزیون و ۴۹دقیقه استفاده از اینترنت بوده است. بخش مهمی از این ماجرا به‌خاطر کشیده‌شدن پای همه‌‌چیز و حتی سرگرمی به فضای آنلاین و خارج‌شدن ماجرا از انحصار است. بنا بر پژوهشی که نتایج آن را شبکه‌ CNCB آمریکا منتشر کرده، درنظرسنجی‌ای که از 26هزار بیننده‌ عمده تلویزیون در 26کشور جهان در سال2017 انجام شده، فقط 23درصد آنها از تلویزیون‌های معمولی استفاده می‌کنند. در بین شهروندانی که در آمریکا زندگی می‌کنند، این آمار فقط حدود 25درصد است. براساس گزارش بیزینس اینسایدر در سال ۲۰۱۹ میانگین استفاده مردم جهان از اینترنت از تلویزیون پیشی خواهد گرفت و در سال ۲۰۲۰ به‌طور کامل تلویزیون از قافله عقب خواهد ماند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه همشهری تاریخ انتشار 13آبان 97، کدمطلب: 36361، www.newspaper.hamshahri.org