براساس این گزارش با کاهش نرخ ارز سوالاتی مطرح است که اینکه آیا در همین محدود ۱۱ هزار تومان و شاید هم کمتر میماند؟، چرا بانک مرکزی پس از افزایش نرخها وارد بازار شد؟ نرخی مناسب تولید و اقتصاد ایران است، چند است؟ چرا زمانی که نرخ کالاها با افزایش نرخ ارز (به حدود ۱۸ هزار تومان) بالا رفت امروز با کاهش آن، شاهد کاهش قیمت کالاها نیستیم؟
آلبرت بغزیان، استاد اقتصاد و عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز در گفتوگو با خبرنگار الف، در مورد کاهش نرخ ارز گفت: بانک مرکزی در حال مدیریت بازار ارز است که شاهد کاهش قیمت هستیم و باید خیلی زودتر اینها وارد بازار میشد؛ چرا گذاشتند نرخ ارز (دلار) به ۱۸ هزار تومان برسد و باید پاسخ دهند، زیرا افزایش نرخ دلار وضعیت اقتصادی را به هم میریزد و همه اجناس با نرخ ۱۸هزار تومانی دلار قیمت گذاری و حتی برخی کالاها احتکار شد.
واردات کالایی که هم انجام میشود با نرخ ارز نیمایی و یا قیمت ۴۲۰۰ تومانی بوده چرا قیمتها افزایش و بالا رفت؛ چرا موبایل و کامیپوتر ارزان نشده و این نظارت، دخالت و پیگیری دولت را برای کاهش قیمت میطلبد.
این کارشناس مسائل اقتصادی بیان کرد: افزایش نرخ دلار به ۱۸ هزار تومان باعث شد برخی تولیدکنندهها تولید را تعطیل کنند و مردم پول خود را از بانکها خارج کردند تا به کالا تبدیل و احتکار کنند و همه اینها به دلیل افزایش نرخ ارزی بود که مدیریت نشد و بانک مرکزی چنین وضعیتی را ایجاد کرد که کاملا قابل پیشبینی بود.
وی بانک مرکزی خیلی دیر برای مدیریت بازار ارز وارد عمل شد که اکنون شاهد آن هستیم که نرخ دلار وارد کانال ۱۰ و ۱۱ هزار تومانی شد؛ در حالی که قیمت کالاها همچنان بالا مانده است، افزود: ارز با نرخ کنونی اگر صرف واردات میشد که باید قیمت کالاها کاهش پیدا میکرد یا اینکه بازار کاهش نرخ ارز را فعلا موقتی میداند و احتمال افزایش نرخ را پیشبینی میکند که قیمت کالاها کاهش نیست.
این استاد اقتصاد دانشگاه ادامه داد: بیان اینکه بانک مرکزی با دخالت و فقط عرضه ارز باعث کاهش قیمت شده و به صرافیّهای خودش ارز را داده و خواسته تا با قیمت مورد نظرش فروخته شود و هر روز هم یک نرخ به صرافیها اعلام میکند و میفروشند البته اینکه این ارز به دست چه کسی میرسد و صرف چه چیزی میشود، مشخص نیست، ولی به نظر فعلا صرف واردات نمیشود.
آلبرت بغزیان تصریح کرد: واردات کالایی که هم انجام میشود با نرخ ارز نیمایی و یا قیمت ۴۲۰۰ تومانی بوده که آنها قیمت کالاهای خود را کاهش ندادند، چرا قیمتها افزایش و بالا است؛ چرا موبایل و کامیپوتر ارزان نشده و این نظارت، دخالت و پیگیری دولت را برای کاهش قیمت میطلبد.
وی تاکید کرد: کاهش فعلی نرخ ارز به دلیل عرضه ارز و تعیین قیمت توسط بانک مرکزی است و این قیمتی نیست که بازار تعیین کرده است، اما بانک مرکزی باید این اقدام را ادامه دهد و رها و قطع نکند و شاهد ثبات در بازار و کاهش نرخ باشیم. البته اطمینانی به ثابت بودن نرخ کنونی ارز در بلند مدت و ماههای بعد نیست؛ به همین دلیل اثری کاهش نرخ ارز در کاهش قیمت کالاها را مشاهده نمیکنید.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی با بیان اینکه هدف بانک مرکزی باید مشخص شود، ادامه داد: اگر هدف کنترل نرخ ارز بود تا مانع افزایش نرخ تورم و کاهش هیجان در بازار باشد، مثبت است، ولی اگر هدف افزایش ریسک در بازار ارز باشد و بعدا بازار را رها کند، نه تنها خوب نیست بلکه منفی هم است؛ البته بعید میدانم بانک مرکزی گزینه دوم انتخبا کند، ولی اگر قرار است، نرخ ارز در یک محدوده مورد نظر بانک مرکزی قرار گیرد باید با عرضه ارز آن را مدیریت میکند.
بانک مرکزی کماکان نرخ ارز را کاهش میدهد/ بازار هنوز به نرخ پایین و ماندگاری آن اطمینان ندارد
آلبرت بغزیان در مورد اینکه چه نرخی ارزی برای اقتصاد ایران و تولید و بنگاهها مناسب است، پاسخ داد: نرخی که اشتغال کشور را افزایش و رکود اقتصادی را کاهش دهد و هزینه تولید را پایین بیاورد، بنابراین باید قیمتی ایجاد شود تا قیمتها کالاها را کاهش دهد، نه اینکه قیمتها بالا بماند و این نرخ هم مسلما زیر ۱۰ هزار تومان است.
وی در مورد پیش بینی نرخ ارز اظهار کرد: بانک مرکزی کماکان نرخ ارز را کاهش میدهد تا به محدوده قمیتی مورد نظرش برسد و اینکه نرخ کاهشی است، شکی نیست، اما باید اثرش را در بازار و هزینههای تولید ببنیم که هنوز این اتفاق رخ نداده و مشض است که هنوز این اطمینان به برقرار نرخ پایین و ماندگاری آن وجود ندارد.
این کارشناس مسائل اقتصادی در مورد نرخ دلار در بودجه و تاثیر آن بر بازار ارز، گفت: نرخ بودجه به بازار خط میهد و مسلما میتواند تاثیر گذار باشد، اگر هدف دولت افزایش نرخ آن باشد با توجه به کاهش درآمدهای نفتی، باید خیلی محتاطانه عمل کند، زیرا اقتصاد و بازار در شرایط کنونی وضعیت عادی ندارد و میتواند اثر منفی داشته باشد.
*نقدینگی گیج و دنبال سود است/ هدایت نقدینگی به سمت تولید نیازمند ثبات در بازارها است
آلبرت بغزیان در مورد حجم نقدینگی و اثر آن در بازار ارز گفت: نقدینگی قطعا اثر گذار است اما چرا بانک مرکزی اجازه داد حجم نقدینگی بالا برود و بانکها خلق پول کنند و امروز که حجم نقدینگی را بالا رفته، نمیتوان به مردم زور گفت که چه کاری انجام دهند؛ ولی برای هدایت آن به سمت تولید نیازمند ثابت در اقتصاد ایران است زیرا نقدینگی دنبال سود و بازدهی بالا است.
وی در پایان گفت: نقدینگی امروز گیج است که کجا برود و شاهد حرکت آن به سمت بازار خورد، مسکن و زمین و... بودیم و تا این بازارها با ثبات نشوند و آرامش نگیرد، سیاستگذاری در مورد هدایت نقدینگی به سمت تولید در کوتاه مدت جواب نخواهد داد.
*قیمت دلار بین ۷ الی ۸ هزار تومان است/ دولت بر بازار نظارت داشته باشد و باید نرخ کالاها کاهش یابد
سید ناصر موسوی لارگانی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هم در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی الف، در مورد وضعیت این روزهای بازار ارز و کاهش قیمت، گفت: از دی ماه سال گذشته که نوسانات در بازار ارز ایجاد شد و از فرودین ماه امسال شدت بیشتری گرفت، دلیل قانع کنندهای برای این افزایش نرخ ارز نداشتیم و نمیدانیم دلیل آن چه بود.
وی افزود: قیمت ارز در یک ماه گذشته روند کاهشی به خود گرفت و حتی شاهده بودیم برخی افراد عنوان میکردند فروشنده ارز هستیم اما خریداری وجود ندارد و بانک مرکزی دخالت کرد و روز بعد آن اعلام شد که بانک ّا موظف هستند دلار را به نرخ ۱۱ هزار و ۴۰۰ تومان خریداری کنند و بانک مرکزی جلوی کاهش نرخ را گرفت و برخی منتظر بودن که بعد از تحریمهای ۱۳ آبان نرخ ارز افزایش یابد، البته شاهد نوسانات بودیم اما روند نرخ ارز روند کاهشی داشت.
*دخالت بانک مرکزی نرخ ارز را کاهش داد
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس میگوید: کارشناسان اعتقاد دارند قیمت واقعی ارز (دلار) بین ۷ الی ۸ هزار تومان است و مابقی آن حباب به دلیل دلالی و... است که باعث افزایش قیمتها باشیم. این نوسانات این روزهای بازار ارز که کاهشی بوده که این دلیل است که تحریمهای جدید نتوانست تاثیری در روند اداره کشور و اقتصاد ایران پیش بیاید و یکی از دلایل این است و قطعا دخالتهای بانک مرکزی هم میتواند در کاهش نرخ ارز تاثیر گذار باشد که شاهد بودیم.
موسوی لارگانی در پاسخ به این سوال که چرا با کاهش قیمت ارز (دلار) قیمت کالاها کاهش نداشت، گفت؛ این موضوع و افزایش قیمتکالاها به عدم نظارت سازمانها و ارگانهای نظارتی بر میگردد و سوء مدیریتی که در بعضی از سازمانها و وزارتخامههایی که در این مورد وظیفه دارند ارتباط دارد.
*افزایش قیمت برخی کالاها هیچ ارتباطی به نرخ ارز نداشت/ باگرانفروشان برخورد شود
وی تصریح کرد: افزایش چند برابری قیمت برخی کالاها بعد از افزایش نرخ ارز رخ داد؛ اصلا ربطی به افزایش قیمت دلار نداشت و هیچ ارتباطی با آن هم نداشت، ولی دستگاههای نظارتی با این افزایش قیمتها برخورد نکردند که چراو به چه دلیل افزایش قیمت داده شد، آیا قطعات و یا مواد اولیه ار خارج از کشور وارد کردند که شامل افزایش قیمت باشند در حالی که افزایش قیمت برخی کالاها هیچ ارتباط با نرخ ارز ندارد.
موسوی لارگانی اضافه کرد: همه مردم به این موضوع اعتراض دارند که ارزش حقوق دریافتی آنها کاهش جدی و چشمگیری داشته و با این حقوق و مزایا کفاف زندگی آنها نمیدهد و خرج و دخلشان با هم مطابقت ندارد؛ انتظار این است که دولت با جدیت بیشتر و تعزیرات حکومتی به بازار ورود کنند و حتی اگر نیاز است مجلس باید هم ورود کند تا جلوی اجافی در حق مردم گرفته شود.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در پایان در مورد افزایش قیمت کالاها تاکید کرد: متاسفانه گفتند دلیل بالا رفتن قیمتها، افزایش نرخ ارز است، ولی اکنون قیمت دلار کاهش یافته، ولی قیمت کالاها افزایش نداشته و این موضوع هم به دلیل عدم نظارت دولت و برخورد با گرانفروشان است.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از جامعه خبری تحلیلی الف ، تاریخ انتشار: 12 آذر 1397 ، کدخبر: 3970911182 ، www.alef.ir