شعار سال: نخستین پیامد منفی عادیسازی روابط کشورهای عربی با تلآویو برای جمهوری اسلامی ایران شکلگیری تهدیدات امنیتی است. برقراری روابط دیپلماتیک و رسمی کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس با اسرائیل به معنای نزدیکی تلآویو به مرزهای جنوبی ایران است. به تعبیر دیگر گشایش سفارت و کنسولگریهای اسرائیل در این کشورها موجب میشود که نفوذ تلآویو در کشورهای همسایه ایران بیشتر شود و این امر باعث میشود که این رژیم علاوه بر کسب اطلاعات در مورد ایران، روابط کشورمان را با کشورهای همسایه کمرنگتر نماید و ایران را در منطقه منزوی سازد.
تضعیف ایدئولوژی ضد صهیونیستی ایران
تهدید دیگر عادیسازی به ایدئولوژی ضد صهیونیستی ایران مربوط میشود. ایدئولوژی اساسی جمهوری اسلامی ایران در مورد موجودیت اسرائیل و ویژگی درگیریهای دایر در فلسطین اشغالی برای جمهوری اسلامی ایران یک مسئله اسلامی مرکزی و مهم محسوب میشود. ازاینرو مطرحشدن اسرائیل در افکار عمومی منطقه بهعنوان شریک سیاسی و راهبردی کشورهای عربی میتواند باعث مشروعیت بخشی به سیاستهای تلآویو شده و ایدئولوژی ضد صهیونیستی جمهوری اسلامی را تضعیف کند. در همین راستا، این احتمال وجود دارد که عادیسازی روابط با اسرائیل و خارج شدن آن از حالت تابو ممکن است به انزوای نسبی جمهوری اسلامی ایران در منطقه و حتی در جامعه بینالمللی منجر شود.
ایجاد تغییر در موازنه قدرت منطقهای
از دیگر تبعات منفی عادیسازی روابط کشورهای عربی و اسرائیل برای جمهوری اسلامی ایران میتوان به ایجاد تغییر در موازنه قدرت منطقهای به ضرر جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد. عربستان سعودی همواره به دنبال متحد منطقهای قدرتمند جهت مقابله باقدرت و نفوذ جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت بوده است. لذا پس ناکامی محور ریاض، مقامات سعودی به دنبال اتحاد با اسرائیل بودهاند. در صورت عادیسازی روابط و شکلگیری ائتلاف رسمی بین اسرائیل و کشورهای عربی، توازن قوا در سطح منطقهای دچار دگرگونی و دگردیسی خواهد شد. درواقع ازآنجاکه اتحاد کشورهای عربی و اسرائیل موجب ایجاد انشقاق در جهان اسلام و تغییر الگوهای دوستی و دشمنی در منطقه میگردد این امر میتواند به ضرر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران باشد.
کاهش مشروعیت کشورهای عربی
عادیسازی روابط برای کشورهای عربی نیز دربردارنده تهدید و چالش است؛ زیرا عادیسازی روابط با اسرائیل میتواند واکنشهای منفی در عربستان و امارات ایجاد کند. دراینبین عربستان سعودی با بیشترین خطرات در این رابطه مواجه است؛ زیرا واکنشهای اعتراضآمیز در کشورهای عربی نسبت به عادیسازی روابط با اسرائیل، تنها مربوط به واکنشهای خیابانی نمیشود و در عربستان همگرایی حاکمیت این کشور با اسرائیل میتواند مشروعیت ملک سلمان و محمد بن سلمان را متزلزل کند.این موضوع ممکن است گروههای مختلف از خاندان پادشاهی را به مانور ضد این فعالیتها و استفاده از اعتراضات مردمی بکشاند تا آنها خود را به تخت پادشاهی نزدیکتر کنند. امارات نیز با چالشهای مشابهی مواجه است و باوجوداینکه هفت امیرنشین در داخل امارات در صلح و آرامش زندگی میکنند، اما مناسبات گستردهتر با اسرائیل میتواند اختلافات حاکمیتی بین گروههای رقیب را افزایش دهد.از سوی دیگر جهان اسلام به روند همگرایی کشورهای حاشیه خلیجفارس با اسرائیل بادید مثبت نگاه نخواهد کرد. بهخصوص که جدیدترین گزارش نظرسنجی افکار عمومی جهان عرب که در سال ۲۰۱۸ توسط «مرکز عربی پژوهشها و مطالعات سیاسی» صورت گرفته است نشان میدهد که ۹۲ درصد افکار عمومی کشورهای موردبررسی در جهان عرب، اسرائیل را تهدیدی برای امنیت و استقرار منطقه دانستهاند و تنها ۳ درصد با این نظر مخالف بودهاند.این آمار نشاندهنده افزایش کمی، نسبت به نتایج سالهای گذشته و بیانگر این است که اسرائیل همواره مقام اول تهدید را برای جهان عرب حفظ کرده است. از همین رو میتوان گفت که برقراری روابط رسمی و به رسمیت شناختن اسرائیل به کاهش اعتبار و مقبولیت کشورهای عربی منجر میشود. درواقع ازآنجاکه بخش اکثریت افکار عمومی جهان عرب با عادیسازی روابط با اسرائیل مخالف هستند و این رژیم را همچنان بهعنوان غاصب حقوق فلسطینیان و تهدید اصلی برای استقرار و ثبات منطقه میدانند، برقراری روابط رسمی میتواند به کاهش مشروعیت و مقبولیت و اعتبار آنها منجر گردد.
تقویت جایگاه نتانیاهو در اسرائیل
طی چند سال اخیر بنیامین نتانیاهو و همسرش سارا نتانیاهو بارها به اتهام فساد مالی مورد بازجویی قرارگرفتهاند. اتهام اصلی نتانیاهو فساد مالی است که حدود سیزده بار مورد بازجویی قرارگرفته است. سارا نتانیاهو، همسر نخستوزیر نیز بارها به اتهام کلاهبرداری، فساد مالی و سوءاستفاده از منابع دولتی و هزینه بودجه برای مصارف شخصی در دادگاه حاضرشده است. این اتهامات جایگاه نتانیاهو در داخل اسرائیل را تقلیل داده است. ازاینرو نتانیاهو در ابعاد شخصی به دنبال عادیسازی روابط با کشورهای عربی بهخصوص عربستان برای تقویت موقعیت خود در عرصه داخلی در آستانه انتخابات زودهنگام است.درواقع هدف نتانیاهو از تسریع عادیسازی روابط از جنبه داخلی تلطیف چهره خود و مطرح نمودن خود در مقابل مخالفان است. بهبیاندیگر نتانیاهو بهنوعی میخواهد به آنهایی که به او به دیده شک مینگرد بگوید که اسرائیل برایم اولویت دارد و من هرکجا که سفر کنم از من استقبال میکنند و من توانایی عادیسازی روابط با کشورهای عربی رادارم. بههرروی عادیسازی روابط کشورهای عربی با اسرائیل باعث میشود حزب لیکود بتواند موقعیت خود را در انتخابات کنست ۲۰۱۹ تقویت کند.
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته سایت خبری ساعت 24 تاریخ انتشار 27 دی 97، کدخبر: 418876، www.saat24.news