شعار سال: اگرچه بارها نسبت به قيمت پايه پايين تعيين‌شده از سوي سازمان خصوصي‌سازي براي واگذاري سهام المهدي و هرمزال اعتراضاتي از سوي نمايندگان مجلس مطرح شده بود، اما سازمان خصوصي‌سازي از اين اتهامات مبرا شد و حالا خريدار جديد يعني شركت مپنا فقط به شرط پرداخت بدهي‌هاي معوق صاحب قبلي پروژه المهدي و هرمزال و با همان قيمت پايه قبلي، مي‌تواند مالك جديد اين مجموعه‌هاي صنعتي شود. از آنجا كه دولت بدهي‌هاي سنگيني به شركت مپنا از محل فروش برق و ساخت نيروگاه‌ها دارد، به نظر مي‌رسد هدف مپنا از اين خريد، تهاتر بخشي از بدهي‌هاي خود با دولت باشد.
شركت فروآلياژ گنو (سهامي خاص) سه سال قبل سهام مجتمع آلومينيوم المهدي و هرمزال را خريداري كرد. خصوصي‌سازي‌اي كه بارها صداي اعتراض نمايندگان مجلس را به آسمان بلند كرد زيرا به اعتقاد بخشي از نمايندگان مجلس و كارشناسان از جمله احمد توكلي، قيمت پايه اين مجموعه‌هاي صنعتي حدود هزار ميليارد تومان كمتر از قيمت واقعي آن تعيين شده بود. بحران اين دو مجموعه‌ صنعتي وقتي بالا گرفت كه در ارديبهشت 95، 625 نفر از کارگران آلومینیوم المهدی از سوي خريدار خصوصي، اخراج شدند. آن‌طور كه منابع محلي پس از اخراج كارگران از اين مجموعه اعلام كردند، بخش عمده خطوط تولیدی این کارخانه به‌‌ویژه خطوط مربوط به فاز دوم (هرمزال) به دلیل تأمین‌نشدن برق مورد نیاز تعطیل شده بود. عدم تأمين برق، اخراج كارگران و خوابيدن خطوط توليد، آلومينيوم المهدي را وارد ريل زيان‌دهي كرد. خرداد ماه سال 97، بهرام پارسایی رئیس کمیته اقتصادی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در گفت‌وگو با خانه ملت، آخرین وضعیت پرونده آلومینیوم المهدی و هرمزال را تشریح کرد. به گفته او گزارشی از تخلفات آلومینیوم المهدی تهیه شده و در صحن علنی قرائت می‌شود که ماحصل پرونده برای رسیدگی به قوه‌ قضائیه ارسال خواهد شد. پارسایی مهم‌ترین دلایل بررسی پرونده واگذاری آلومینیوم المهدی را ارزش‌گذاری غیرواقعی این شرکت در زمان واگذاری و بدهی‌های این مجموعه به دولت اعلام کرد. به اعتقاد او آلومینیوم المهدی حدود ‌هزار‌ میلیارد تومان کمتر از قیمت واقعی ارزش‌گذاری شده و بالغ بر ‌هزارو 500‌ میلیارد تومان بدهی دارد که باید متعهد پرداخت این مبلغ شود، اما هنوز نسبت به پرداخت آن اقدام نکرده است. رئیس کمیته اقتصادی کمیسیون اصل 90 گفت: آلومینیوم المهدی 700‌ میلیارد تومان به ایمیدرو بدهکار است و حدود 300‌ میلیارد تومان نیز بدهی دارایی و برق دارد که پرداخت نکرده است. همچنین به بانک بدهی دارد که وثیقه‌ای جایگزین نکرده و در‌حال‌حاضر دولت این بدهی را پرداخت می‌کند.

فروش آلومينيوم المهدي با قيمت سه سال قبل
اگرچه نمايندگان مجلس بر اين باور بودند كه قيمت‌گذاري آلومينيوم المهدي كمتر از ميزان واقعي براي تنها خريدار اين مجموعه انجام شده اما سازمان خصوصي‌سازي در هيئت واگذاري از اين اتهام تبرئه مي‌شود و حالا اين سازمان از آنجا كه خريدار اوليه آلومينيوم المهدي به تعهدات خود عمل نكرده است، با انتشار اطلاعيه‌اي، تلاش كرد تا اين مجموعه صنعتي را به خريدار ديگري واگذار كند. بر اساس اطلاعيه سازمان خصوصي‌سازي شرايط واگذاري آلومينيوم المهدي به اين شرح اعلام شد: «شرایط پرداخت وجه این معامله، به‌صورت ۳۴۰ میلیارد تومان به‌عنوان حصه نقدی معامله، پرداخت باقی‌مانده ثمن معامله به‌صورتی تعیین شده که خریدار، تمام اقساط مربوط به این معامله را که خریدار قبلی تعهد کرده؛ اما سررسید آن فرا نرسیده، تقبل و پرداخت شود. خریدار تمامی وجوه ریالی و ارزی پرداختی خریدار قبلی، بابت اقساط قرارداد واگذاری و سایر تعهدات مالی مندرج در قرارداد را پس از حسابرسی ویژه توسط سازمان خصوصی‌سازی، ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ نتیجه حسابرسی به این سازمان پرداخت می‌کند؛ ضمن اینکه خریدار متعهد است بابت حسن انجام این تعهد، یک فقره چک به‌ مبلغ هزار میلیارد تومان به سازمان خصوصی‌سازی تحویل دهد». بر اساس اعلام سازمان خصوصی‌سازی، خریدار متعهد است اقساط قرارداد تسهیلات دریافت‌شده از بانک صنعت و معدن را در سررسیدهای مقرر پرداخت کند. براساس اين اطلاعيه، متقاضیان حداکثر تا پایان وقت اداری ۲۷ آذر ماه مي‌توانستند نسبت به ارائه تضمین خرید به ارائه پیشنهاد اقدام کنند و سازمان خصوصی‌سازی در رد یا قبول هر یک از پیشنهادهای واصله مختار بود.
‌

مپنا به دنبال تهاتر مطالبات برقي خود با دولت
شرايط واگذاري آلومينيوم المهدي و هرمزال به خريدار جديد نشان مي‌دهد كه سازمان خصوصي‌سازي فقط با شرط پرداخت بدهي‌هاي مالك قبلي اين مجموعه‌هاي صنعتي، آن را به فرد جديدي واگذار خواهد كرد. از سوي ديگر بخش عمده بدهي‌هاي خريدار قبلي يعني شركت فروآلياژ گنو هم به دولت است. مپنا به عنوان يك شركت نيروگاه‌ساز، يك بار براي پرداخت مطالبات خود در برابر ساخت نيروگاه‌ها، ناگزير شد به تهاتر روي آورده و چند نيروگاه تحويل بگيرد. اقدامي كه در همان روزها هم با انتقاداتي همراه شد. كارشناسان بر اين باور بودند كه مپنا با تحويل‌گرفتن نيروگاه‌ها به جاي پول نقد، بايد مطالبات جديد حاصل از فروش برق به دولت را هم به ليست مطالبات قبلي خود اضافه كند. بنابراين هر روز حجم مطالبات مپنا از دولت (به دليل فروش مداوم برق) روندي صعودي خواهد داشت. اظهارات كارشناسان در سخنان عباس علي‌آبادي، مديرعامل مپنا هم مشخص بود. او 16 آبان سال گذشته حجم مطالبات مپنا از بخش‌هاي مختلف دولت را دوهزارو 700 ميليارد دلار اعلام كرده بود. همچنين طلب حاصل از فروش برق به دولت در هر ماه از سوي مدير عامل مپنا 200 تا 300 ميليارد تومان اعلام شد. حال با نگاهي به ليست بدهي‌هاي خريدار قبلي آلومينيوم المهدي كه عمدتا مربوط به بخش‌هاي دولتي است، به نظر مي‌رسد مپنا با خريد آلومينيوم المهدي و هرمزال قصد دارد بخش ديگري از بدهي‌هاي خود را با دولت تهاتر كند. البته هنوز هيچ يك از مسئولان شركت مپنا در برابر خريد سهام اين دو مجموعه صنعتي، موضع رسمي اتخاذ نكرده‌اند.
‌

واگذاري المهدي نيازي به مزايده ندارد
اگرچه در رسانه‌ها آمده بود كه شركت آلومينيوم المهدي بدون مزايده به مپنا واگذار شده است اما يك منبع مطلع اعلام كرد: واگذاري از طريق مزايده فقط در زماني معني دارد كه سهام يك مجموعه به دولت متعلق باشد. از آنجا كه آلومينيوم المهدي يك بار به خريدار خصوصي واگذار شده و در زمان واگذاري از خريدار وكالت گرفته مي‌شود كه در صورت عدم پرداخت مطالبات، از او سلب مالكيت خواهد شد، واگذاري مجدد نيازي به برگزاري مزايده ندارد.
او ادامه مي‌دهد: سازمان خصوصي‌سازي از طريق يك آگهي شرايط واگذاري آلومينيوم المهدي را به اطلاع عموم رساند و مپنا به همراه چند شركت ديگر داوطلب خريد اين مجموعه شدند. از آنجا كه مپنا شرايط بهتري داشت، به صورت مذاكره مجموعه آلومينيوم المهدي به اين شركت واگذار شد.
اين منبع مطلع تأكيد مي‌كند: مپنا متعهد شده كه تعهدات شركت فروآلياژ گنو را به ساچه و ايميدرو و... پرداخت كند؛ يعني خريدار جديد بايد ادامه تعهدات قبلي را انجام دهد.
‌

قابليت سودآوري آلومينيوم المهدي
مپنا كه شركتي نيروگاه‌ساز است با خريد آلومينيوم المهدي و هرمزال به توليد آلومينيوم روي مي‌آورد اما آيا اين واگذاري مي‌تواند شرايط اين مجموعه صنعتي را بهبود دهد و آيا اين واگذاري به صلاح كشور است؟ يك منبع مطلع كه نخواست نامش فاش شود، در گفت‌وگو با «شرق» عنوان كرد: آلومينيوم المهدي و هرمزال (كه كارخانه نويي است) اگر مشكلاتش برطرف شود سودآوري خوبي خواهد داشت. زيرا اين كارخانه در نزديكي آب واقع شده است، امكانات وسيع دارد و در منطقه ويژه اقتصادي احداث شده و مزيت‌هاي بي‌شماري دارد بنابراين مي‌تواند نسبت به ايرالكو بسيار موفق‌تر عمل كند.
اين منبع مطلع ادامه داد: اين صنعت آلومينيوم دو چيز مي‌خواهد؛ یكي برق و ديگري ماده اوليه اصلي يعني پودر آلومينيوم. در رابطه با برق با توجه به اينكه مپنا يك شركت نيروگاه‌ساز و دارنده نيروگاه برق است، مي‌تواند از طريق هماهنگي با توانير و وزارت نيرو، در جاي ديگري برق تحويل دهد و در بندرعباس برق تحويل بگيرد. بنابراين قيمت تمام‌شده برق براي آلومينيوم المهدي مناسب‌تر خواهد بود. در رابطه با پودر آلومينيوم هم چون اين مجموعه نزديك آب است، مپنا مي‌تواند از هند و چين پودر آلومينيوم تأمين كند و با مدل خريد، توليد و فروش، پودر آلومينيوم وارداتي را شمش كرده و شمش را دوباره صادر كند تا كارخانه بچرخد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انتشار 2 بهمن 97، شماره: 3349