شعار سال: بزرگترین رودخانه کشور مدت‌هاست حال خوشی ندارد؛ «کارون» که زیور بسیاری از شهرهای خوزستان بویژه اهواز است، دیگر صفای گذشته را ندارد. هر چند این رودخانه که شاهرگ اصلی این استان جنوبی به شمار می‌رود هنوز هم بخشنده است و با کرم همیشگی خود علاوه بر تأمین آب شرب، چرخ‌های تولید کشاورزی و صنعت این استان را هم می‌چرخاند، اما باید بپذیریم که در مقابل این مواهبی که «کارون» به ما می‌دهد، آنقدرها هم با آن مهربان نیستیم و شاید آنچه از «کارون» می‌بینیم آیینه تمام‌نمای غفلت ما در برابر این ثروت خدادادی است. کارون که یک سرمایه ملی به شمار می‌رود تنها رودی در کشورمان است که در بخشی از آن می‌توان کشتیرانی کرد و به همین جهت می‌تواند علاوه بربستری برای حمل و نقل دریایی که ارزانترین شیوه حمل و نقل در جهان است فرصت بی‌بدیلی برای جذب سرمایه و ایجاد مکان‌های تفریحی دریایی باشد.اما مدت‌هاست که کارون رونق گذشته را ندارد و خبری از چشم‌اندازهای زیبای این رودخانه در غروب‌های کارون نیست و بیشتر کسانی که دیروز و امروز آن را دیده‌اند با هر بار تجدید دیدار اندوهگین می‌شوند و به یاد گذشته‌های خوب کارون می‌افتند.

«احمد رضا لاهیجان‌زاده» مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به اینکه کارون از چند جهت اهمیت ملی دارد، تصریح می‌کند: از آنجا که جوامع بشری قرن‌ها پیش در کنار این رودخانه شکل گرفته، برای ما اهمیت تاریخی دارد و این رودخانه هماهنگ‌کننده بین اقوام مختلف خوزستان در قرن‌های متمادی بوده است. وی می‌افزاید: از سوی دیگر، کارون نقش شاخصی در اقتصاد منطقه دارد، به گونه‌ای که با تأمین 70 درصد آب مورد نیاز کشت و زرع خوزستان جایگاه ویژه‌ای در بخش کشاورزی استان دارد. در بحث سد‌سازی نمی‌توانیم نقش آن را نادیده بگیریم و در واقع تأمین‌کننده هزاران مگاوات برق نیروگاه‌های برقی‌آبی است. در همین حال، آب مورد نیاز صنایع فولاد و 21 کارخانه پتروشیمی را تأمین می‌کند و تأمین بخش بزرگ آب شرب استان نیز برعهده کارون است و در واقع اینها بخشی از ظرفیت خدادادی کارون برای مردم خوزستان است. ما نه تنها به اندازه کافی برای حفظ این ثروت ملی تلاش نمی‌کنیم بلکه خودمان در صف اول صدمه زنندگان به کارون هستیم. وی با اشاره به اینکه در حال حاضر آب شرب چند میلیون نفر از طریق رودخانه کارون تأمین می‌شود، می‌افزاید: در مقابل ما فاضلاب شهری، زهاب کشاورزی و فاضلاب صنعتی را به سوی این رودخانه روانه می‌کنیم و جالب است باز هم توقع آب زلال از رودخانه کارون را داریم.

ورود 10 مترمکعب فاضلاب شهری در ثانیه به کارون

به گفته مدیر کل سازمان حفاظت محیط زیست خوزستان، متأسفانه در حال حاضر در هر ثانیه 10 مترمکعب فاضلاب شهری و 60 تا 80 متر مکعب زهاب کشاورزی به کارون می‌ریزد.

وی البته از کارهایی هم که برای سر پا نگه داشتن کارون انجام شده نیز سخن می‌گوید و تصریح می‌کند: از سال 79 شورای حفاظت کیفی از رودخانه کارون شکل گرفته و از حق نگذریم در این مدت فعالیت‌های خوبی برای کنترل آلودگی این رودخانه انجام داده، اما حقیقت این است که حجم کار با میزان اعتبارات اختصاص یافته همخوانی ندارد و به نظر می‌رسد، تصمیمات باید فرا استانی باشد. در سال 94 نیز یک طرح جامع برای کاهش آلودگی رودخانه کارون در شورای‌عالی آب ارائه شد و در همان سال مصوبه گرفت؛ ماحصل این اقدام، اختصاص هشت هزار و 700 میلیارد تومان در تمام حوزه‌های شهری و صنعتی و کشاورزی بود.

لاهیجان‌زاده می‌افزاید: در این راستا توانستیم در بودجه سال 95 ردیف 100 میلیارد تومانی و در سال 96 ردیف 60 میلیارد تومانی نیز بگیریم، اما متأسفانه در بودجه سال 97 ردیفی در این خصوص به ما ندادند. لاهیجان‌زاده با اشاره به اینکه با بودجه‌ای که سال‌های قبل برای کنترل آلودگی کارون داده شد تاکنون تصفیه‌خانه شرق اهواز به پیشرفت 90 درصدی و تصفیه‌خانه‌های شادگان، آبادان، خرمشهر و ماهشهر به حدود 70 درصد پیشرفت رسیده، اظهار امیدواری می‌کند: مسئولان ذیربط در بودجه سال 98 ردیف ویژه‌ای را در این زمینه لحاظ کنند تا این طرح‌ها استمرار یابد.

نیاز به حمایت هیأت دولت

درهمین حال، «هدایت‌الله زارع زاده» مدیر کل دفتر فنی استانداری خوزستان نیز تأکید می‌کند: برای نجات بخشی کارون باید از دو منظر مشکل را بررسی کنیم؛ نخست اینکه در سال‌های گذشته به‌دلیل خشکسالی‌های متوالی و رها‌سازی آب پشت سدها نتوانسته‌ایم حقابه کارون را به طور کامل بدهیم که این مسأله آورد کارون را پایین آورده است. ازسوی دیگر، می‌بینیم علاوه بر ورود فاضلاب شهری، پساب نیشکر و فاضلاب صنعتی ساحل کارون با نخاله‌های ساختمانی و زباله‌های شهری هم نازیبا و آلوده می‌شود.

وی خاطرنشان می‌کند: تکمیل و راه‌اندازی تصفیه‌خانه‌های خوزستان با اعتبارات استانی میسر نیست و نیازمند حمایت هیأت دولت در این زمینه هستیم. تصفیه‌خانه شهرهای اندیمشک، شوش، بستان و ایذه نیز مدتی است با فاینانس کشور چین کارهای اجرایی خود را آغاز کرده‌اند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه ایران، تاریخ انتشار 3 بهمن 97، کد مطلب: 498678:www.iran-newspaper.com