شعار سال: در صد و بیست و یکمین جلسه شورای شهر تهران، ضمن ارائه لایحه بودجه 98توسط شهردار تهران، 2لایحه نرخ عوارض تردد در محدوده مرکز شهر تهران در سال 98و لایحه عوارض ارزش قانونی ناشی از طرح‌های توسعه شهری و پارکینگ محلی توسط اعضای شورا مورد بررسی قرار گرفت تا شورای شهر تهران یکی از پرکارترین روزهای کاری خود را در ماه‌های پایانی سال رقم بزند.

رشد 9درصدی بودجه

در ابتدای جلسه شورای شهر، پیروز حناچی با ارائه لایحه بودجه 98شهرداری تهران به مبلغ 18هزار و 930میلیارد تومان، عنوان کرد:«تمام تلاشمان را کردیم تا بودجه 98شهرداری را در زمان مقرر به شورا ارائه کنیم. از همین رو بعد از تصویب برنامه سوم توسعه شهرداری و متناسب با اهداف پیش‌رو لایحه بودجه تقدیم شورا شد.» شهردار تهران اقتصاد شهرداری را متأثر از اقتصاد شهر دانست و گفت:« تهران به‌عنوان پایتخت سیاسی و اقتصادی متأثر از سیاست‌های کلان اقتصادی کشور است. به همین علت رکود و رونق اقتصادی شهر، شهر و شهرداری را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. طی سال‌های گذشته رکود حاکم در بخش مسکن و افزایش نرخ تورم و ارز و عدم‌انجام برخی تعهدات در حوزه خدمات شهری مانند حمل‌ونقل و مسکن موجب شده تا منابع شهرداری کاهش پیدا کند. تلاش کرده‌ایم در برنامه جاری مشکلات را برطرف کنیم و به موضوع کلیدی ازدیاد نیروی انسانی در شهرداری در بودجه سال آینده توجه کنیم.» حناچی در ادامه، رشد کل بودجه شهرداری را 9درصد اعلام کرد و افزود: «3سال است که سقف بودجه شهرداری ثابت بوده است. براساس تورم رسمی سالانه افزایش 7تا 9درصدی بودجه جدی تلقی نمی‌شود. هزینه‌ها در بودجه سال آینده 8درصد و تملک بر دارایی‌ها 3درصد افزایش پیدا کرده؛ همچنین رشد مالی 9درصد و رشد بودجه شرکت‌ها 11درصد بوده است.» شهردار تهران تأکید کرد که در تدوین بودجه 98شهرداری، رویکرد مدیریت شهری بر شفاف‌سازی منابع حاصل از شرکت‌ها و سازمان‌ها با تقویت خزانه متمرکز بوده است. حناچی کاهش حداکثری برای هزینه‌های غیرضروری و مأموریت‌های غیرمرتبط شهرداری، اولویت‌بندی پروژه‌های در دست اجرا، ‌توجه به اعتبارات و فعالیت‌ها با موضوع محیط‌زیست، پیش‌بینی اعتبارات برای بافت فرسوده و توجه جدی به توسعه زیرساخت‌ها به‌ویژه حمل‌ونقل ریلی و مسیرهای دوچرخه و پیاده را از دیگر مسائل حائز اهمیت در بودجه98 دانست.

حناچی همچنین در جمع خبرنگاران در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا هزینه‌های توسعه شهر از جیب مردم تأمین می‌شود و هر روز برای آنها عوارضی درنظر می‌گیرید، گفت: «در بحث طرح ترافیک و عوارض زوج و فرد تنها مسئله درآمد مطرح نیست بلکه سلامت شهر و مردم مهم است. در واقع اگر تعداد روزهای آلوده افزایش پیدا کند شما تأثیر آن را روی شهروندان می‌بینید. این در حالی است که امسال روزهای آلوده 20درصد کاهش داشته و البته در بحث طرح ترافیک، درآمد امسال شهرداری تهران کمتر از سال‌های قبل بوده است.»

ورود به طرح زوج و فرد تنها 80روز در سال

پس از ارائه لایحه بودجه 98شهرداری، با یک هفته تأخیر نوبت به بررسی لایحه نرخ عوارض تردد در محدوده‌های مرکزی شهر تهران رسید. در ابتدای جلسه محمد علیخانی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران پیشنهاد تغییر نام این لایحه را مطرح کرد که با موافقت اعضای شورا، نام این لایحه به‌عنوان محدوده کنترل آلودگی هوا و ترافیک تغییر پیدا کرد. وی با بیان اینکه محدوده زوج و فرد به‌عنوان حلقه دوم طرح ترافیک شناخته می‌شود، گفت: «در حلقه دوم طرح ترافیک هر خودرویی سالانه 80روز اجازه ورود رایگان به این محدوده را دارد، یعنی هر فصل 20روز. بعد از این مدت هر خودرویی که وارد محدوده زوج و فرد می‌شود باید عوارض پرداخت کند. البته در این بین برای ساکنان این محدوده تسهیلاتی در لایحه دیده شده است.» در ادامه جلسه احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر در مخالفت با کلیات این لایحه گفت:«مخالفت من درخصوص کلیات این لایحه است. سال گذشته برای نخستین بار این لایحه اجرایی شد و قرار بود بعد از یک سال گزارشی درخصوص میزان تأثیرگذاری این طرح بر کاهش آلودگی هوا و ترافیک به شورای شهر ارائه شود و مشخص شود که اجرای این طرح تا چه میزان بر کاهش ترافیک و سفرهای غیرضروری تأثیرگذار بوده است، اما متأسفانه تا‌کنون هیچ گزارشی مبنی بر بهبود وضعیت آلودگی هوا و ترافیک در این محدوده به‌دست شورای شهر نرسیده.» وی در ادامه سخنانش با اشاره به اینکه این شائبه ‌وجود دارد که شهرداری به‌علت مشکلات زیادی که دارد، دست در جیب مردم می‌کند، عنوان کرد:« مردم دارند با سختی زندگی می‌کنند، مشکلات دارند، اینکه شهرداری زیاد هزینه کرده یا نیروی انسانی زیادی دارد، مردم چه کار کنند؟ وقتی طرحی را ارائه می‌دهیم که منجر به تحمیل هزینه‌ای به مردم می‌شود باید دلایل آن را نیز مطرح کنیم و بگوییم که با کدام هدف آن را اجرا می‌کنیم.»

کاهش 21تا 41درصدی ذرات آلاینده هوا

در ادامه جلسه، سیدآرش حسینی‌میلانی در دفاع از کلیات لایحه تعیین نرخ عوارض تردد در محدوده‌های مرکزی شهر تهران گفت: «سالیان سال است که تعداد خودروهای شخصی در کلانشهر تهران رو به افزایش است. در سال ۵۷، ۱۰۰ هزار خودرو به شهر افزوده می‌شد ولی هم‌اکنون این رقم به ۴۰۰ هزار خودروی شخصی رسیده است. براساس مطالعات متعددی که توسط شرکت کنترل کیفیت هوا در سال‌های گذشته درباره اثربخشی این راهکار انجام شده، بحث مدیریت تردد مورد تأیید قانون هوای پاک و کارگروه ملی کنترل آلودگی هواست. همچنین براساس گزارش معاونت حمل‌ونقل و ترافیک درباره آلودگی هوای تهران در سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶، میزان ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون که تأثیرات مهمی بر سلامت افراد دارند ۲۱ تا ۴۱ درصد در ساعات صبحگاهی در ایستگاه معرف محدوده مرکزی شهر کاهش یافته است.» این عضو شورای شهر تهران با تأکید بر اینکه سهم حمل‌ونقل عمومی باید در شهر تهران افزایش یابد، اظهار داشت: «برای مقابله با آلایندگی هوا توسط خودروهای شخصی، باید عوارضی درخصوص تولید آلایندگی و تردد شخصی تعیین شود تا یک نوع بازدارندگی ایجاد شود. از همین رو چاره‌ای نداریم جز اینکه شهر تهران از شهری خودرومحور به شهری انسان‌محور تغییر رویکرد بدهد، ما باید به سمتی برویم که شهروندان تهرانی به جای استفاده از خودروهای شخصی امکان استفاده از حمل‌ونقل عمومی را داشته باشند. در همین راستا براساس گزارش دریافتی در بحث ترافیکی 7درصد به سرعت اتوبوس‌های عادی و ۱۲درصد به سرعت اتوبوس‌های تندرو افزوده شده است و میزان ورود به محدوده طرح ترافیک در ساعات اجرا ۳۸ درصد کاهش یافته است و در کل شبانه‌روز نیز میزان ورود ۲۲ درصد کمتر شده است.» گفتنی است کلیات لایحه نرخ عوارض تردد در محدوده‌های مرکزی شهر تهران با 18موافق و 2مخالف به تصویب رسید.

تعیین عوارض شهرسازی با آخرین ضریب

لایحه عوارض افزایش ارزش قانونی ناشی از طرح‌های توسعه شهری و ساخت پارکینگ‌های محله‌ای دومین لایحه‌ای بود که اعضای شورای شهر در 2 نوبت صبح و عصر به بررسی آن پرداختند. محمد سالاری، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در جریان بررسی در توضیح این لایحه گفت: «به‌رغم اینکه هرساله ارزش معاملاتی املاک و اراضی شهر تهران در کمیسیون ۶۴ تقویم املاک تعیین می‌شود، اما این ضرایب در عوارض شهرسازی لحاظ نشده و از سال ۹4-۹3 به بعد عوارض حوزه شهرسازی هیچ افزایشی پیدا نکرده است. از همین رو شورای شهر تهران نیز شهرداری تهران را ملزم به ارائه لایحه با اعمال آخرین ضریب دفترچه معاملاتی کرد.» وی با اشاره به بخش‌های مختلف لایحه اظهار داشت: «این لایحه شامل عوارض افزایش ارزش ناشی از تبدیل کاربرد در طرح تفصیلی قدیم به جدید است؛ یعنی سال ۹۱ که طرح تفصیلی جدید ابلاغ شد بسیاری از املاک و اراضی، کاربریشان تغییر و افزایش ارزش پیدا کرده است؛ لذا شهرداری نیز باید عوارض ناشی از اعمال این طرح را دریافت کند. بخشی هم مربوط به بعد از اعلام طرح تفصیلی است؛ یعنی در طرح تفصیلی جدید، پرونده‌ها در کمیسیون ماده ۵ بررسی شده و تغییر کاربری اتفاق افتاده و ارزش آن افزایش یافته است؛ بنابراین باید عوارض افزایش ارزش برای پیشبرد مأموریت‌ها پرداخته شود.» این عضو شورای شهر تهران افزود: «بخش دیگر مربوط به عوارض تغییر کاربرد تجاری و اداری است، ما در دوره گذشته برای تمام راسته‌ها و بورس‌های تجاری شهر تهران که در پهنه m و s بودند مبتنی بر مرغوبیت مکانی راسته‌ها و بورس‌ها و مناطق، عوارض تغییر کاربرد تعیین کردیم. اکنون در این مصوبه مجددا این موارد با توجه به ارزش معاملاتی تعیین تکلیف شده است. بخش دیگر این لایحه نیز مربوط به تعدد واحدهای تجاری و اداری است که برای تبدیل واحدهای تجاری از یک باب به چند باب عوارض تعیین شده است.»

سالاری در ادامه سخنانش درخصوص اخذ عوارض پارکینگ توضیح داد: «منظور این نیست که شهرداری‌ها بتوانند عوارض کسری پارکینگ دریافت کنند، بلکه منظور دریافت عوارض به ۶دلیل فنی است که دستورالعمل وزارت کشور بوده و ملاک عمل برای شهرداری‌هاست؛ به‌عنوان مثال در گذرهای مناطق شمالی که پیاده‌روهای پلکانی و دارای شیب‌های زیاد دارند و امکان تردد خودرو وجود ندارد، اگر خانه‌ای بخواهد در تراکم پایه مالی ساخت‌وساز انجام دهد از آن عوارض دریافت شود و مواردی دیگر که البته مشروط بر اینکه شهرداری این عوارض را در حساب‌های ویژه‌ای واریز کرده و پارکینگ محله‌ای در آن محدوده بسازد.» کلیات این لایحه با رأی اعضای شورای شهر تصویب شد.

متخلفان تصور نکنند جرایم‌شان بخشیده می‌شود

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در حاشیه جلسه روز گذشته شورای شهر تهران در جمع خبرنگاران گفت: «تا زمانی که ابلاغ قانونی درخصوص عدم‌دریافت عوارض زوج و فرد به شهرداری تهران نشده است، مردم باید عوارض ورود به محدوده را پرداخت کنند. متخلفان فکر نکنند به‌دلیل ابهام قانون، جرایمشان بخشیده می‌شود.» محسن پورسیدآقایی با اشاره به حذف طرح زوج و فرد افزود: «از تابستان سال آینده طرحی به نام زوج و فرد نخواهیم داشت. شهروندان می‌توانند هر روزی که کار داشتند با انتخاب خودشان به محدوده وارد شوند و عوارض آن را پرداخت کنند. عوارض در محدوده کنترل آلودگی هوا یا همان طرح زوج و فرد سابق نصف رقم طرح ترافیک است.» معاون شهردار تهران اضافه کرد: «ساکنان محدوده زوج و فرد به ازای یک ماشین در هر واحد مسکونی می‌توانند به‌صورت نیم‌بها وارد محدوده کنترل آلودگی هوا شوند. به شهروندان توصیه می‌کنیم که حتما معاینه فنی برتر بگیرند.»

ارزان بودن سوخت، دلیل استفاده از خودروهای شخصی

رئیس شورای شهر تهران در پایان جلسه علنی شورای شهر در جمع خبرنگاران با اشاره به لایحه تعیین نرخ عوارض تردد در محدوده‌های مرکزی شهر تهران در سال۹۸، گفت: «افزایش نرخ ورود به محدوده مرکزی شهر تهران در سال آینده حداکثر ۱۵درصد تعیین شده و ملاک ما نرخ تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی خواهد بود.» محسن هاشمی در پاسخ به این سؤال که شهرداری تهران در قبال دریافت عوارض مختلف از مردم چه خدماتی ارائه خواهد داد، افزود: «این سؤال تحلیلی است، اما من برای پاسخ به آن به چند مورد اشاره می‌کنم. هم‌اکنون در محدوده مرکزی شهر ۴۶ ایستگاه مترو و حدود ۷۰ ایستگاه بی‌آرتی به شهروندان خدمات ارائه می‌دهند که این میزان از خدمات در شهر لندن و پاریس نیز وجود ندارد. اگر مردم ترجیح می‌دهند که از وسایل شخصی خود استفاده کنند، به‌دلیل ارزان بودن سوخت است.»

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه همشهری تاریخ انتشار 15 بهمن 97، کدخبر: 47038، www.newspaper.hamshahri.org