شعارسال: مطالعه جدیدی که مرکز «دیتا‌ اند سوسایتی» با همکاری «بنیاد نایت» انجام داد نشان می‌دهد در حوزه رسانه‌های سنتی و اخبار، میزان اعتماد نوجوانان و جوانان کاهش چشمگیر را تجربه کرده است و بررسی‌ها در سه شهر واشنگتن، لندن و شانگهای نشان می‌دهد جوانان دیرتر از دیگر اقشار جامعه اخباری را که در رسانه‌ها می‌بینند باور می‌کنند و بخش اعظم آنها به این نتیجه رسیده‌اند که منبع اخبار منتشر شده نادرست است یا اینکه رسانه مربوطه اخبار را با جانبداری در اختیار آنها می‌گذارد.

سرگردانی رسانه‌ای جوانان

اگرچه نوجوانان و جوانان با شک و تردید رسانه‌های سنتی را زیر نظر می‌گیرند، ولی این مسأله باعث نشده است آنها در جریان آخرین اخبار و اتفاقات قرار نگیرند و این گروه از افراد معمولاً سعی می‌کنند با دقت بیشتر ابزار رسانه‌ای مورد پسند خود را انتخاب کنند. در نتیجه این اتفاق جمع کثیری از جوانان سراغ شبکه‌های اجتماعی رفته‌اند تا آخرین اخبار را در این رسانه‌ها دنبال کنند، بسیاری از آنها فقط به گزارش‌های نوشته شده توسط روزنامه‌نگاران خاص اطمینان می‌کنند و بخش دیگر آنها سعی می‌کنند اخبار منتشر شده در رسانه‌های سنتی را با دیگر منابع تطبیق دهند تا از صحت آنها مطمئن شوند.

مرکز «گالوپ آنالیتیکس» در یک مطالعه مجزا به این نتیجه رسیده است که میزان اعتماد به رسانه‌ها در بزرگسالان هم افت قابل ملاحظه‌ای را در سال‌های اخیر تجربه کرده است. این مرکز تحقیقاتی هفته گذشته اعلام کرد تنها 26 درصد گروه سنی 18 تا 49سال به اخبار منتشر شده در رسانه‌های سنتی اعتماد دارند و این در حالی است که سال 2016 میلادی 36 درصد گروه سنی مذکور ابزارهای رسانه‌ای را قابل اعتماد می‌دانستند. همچنین مشخص شد در حالی که 38 درصد افراد بالای 50 سال هنوز هم صحت اخبار منتشر شده در رسانه‌های سنتی را تأیید می‌کنند، سه سال قبل 45 درصد آنها این اخبار را مورد اطمینان می‌دانستند. کارشناسان مرکز تحقیقاتی گالوپ بر این باورند جریان‌های نظیر انتخابات ریاست جمهوری امریکا که صحت فعالیت‌های رسانه‌ای را زیر سؤال برد از مهم‌ترین وقایع برای کاهش اعتماد مردم است. گفتنی است تا پیش از سال 2009 میلادی هر امریکایی دست کم به یکی از رسانه‌های جمعی اطمینان داشت و اخبار مورد نظر خود را از این کانال دریافت می کرد ولی مشخص شد هم‌اکنون با گذشت یک دهه تنها نیمی از ساکنان این کشور توانسته‌اند یکی از ابزارهای رسانه‌ای موجود را به‌عنوان منبع قابل اعتماد معرفی کنند. این اتفاق یک هشدار کاملاً جدی برای آن دسته از مراکز رسانه‌ای بزرگ محسوب می‌شود که در سال‌های اخیر نتوانستند توجه مخاطبان را به خود جلب کنند.

انتخاب رسانه جدید

«بنیاد نایت» بر پایه مطالعه‌ جدید خود به این نتیجه رسید که 49 درصد دانش‌آموزان دبیرستانی و دانشجویان، اعتقادی به فعالیت بی‌طرف و منصفانه روزنامه‌ها، شبکه‌های تلویزیونی و ایستگاه‌های رادیویی ندارند و 89درصد این افراد معتقدند که مردم باید نارضایتی خود را از وضعیت انتشار اخبار در رسانه‌های سنتی اعلام کنند تا بر این اساس تغییری در این زمینه حاصل شود.

بررسی حاضر نشان داد 65 درصد دانش‌آموزان و دانشجویان آزادی بیان را مهم‌ترین راه نجات برای رسانه‌های قدیمی می‌دانند و این دسته از افراد اعلام کردند که اگر چنین تغییراتی را شاهد باشند، بار دیگر سراغ ابزارهای رسانه‌ای خواهند رفت. بیش از نیمی از جوانان حاضر در این بررسی توضیح دادند که شبکه‌های اجتماعی با آزادی بیان خود باعث شده‌اند افراد مخالف و موافق نظرات خود را پیرامون اتفاقات مختلف جامعه بیان کنند و همین مسأله باعث شده است آنها برای پاسخگویی به نیازهای خبری خود سراغ پلتفرم‌های جدید بروند.

در این میان 59 درصد دانش‌آموزان و دانشجویان اعلام کردند اپلیکیشن‌های پیام‌رسان نظیر واتس‌اپ و تلگرام را به‌عنوان منبع خبری مورد اطمینان پذیرفته‌اند و از این طریق آخرین اخبار و اطلاعات را بدون هرگونه سانسور و جانبداری در اختیار می‌گیرند.

محققان «بنیاد نایت» به این مسأله اشاره کردند مهم‌ترین اتفاقی که باعث شد بین جوانان و رسانه‌های سنتی فاصله بیشتری ایجاد شود، سانسور بوده است. با این توضیح از هر 10دانش‌آموز و دانشجویی که در بررسی حاضر شرکت کردند 6 نفر توضیح داد که نسخه آنلاین و چاپی روزنامه‌ها باید هرگونه اتفاقی که در محیط پیرامون صورت می‌گیرد را بدون سانسور و ملاحظات دولتی منتشر کنند تا بار دیگر مخاطبان خود را به دست آورند. همچنین 72درصد جوانان توضیح دادند بزرگان عرصه سیاسی و اقتصادی نباید روی فعالیت‌های رسانه‌ای تأثیر بگذارند.

به‌هر حال، آنچه جوانان امروزی از رسانه‌های قدیمی توقع دارند آزادی بیان است و اگر به این مسأله توجه نشود، در سال‌های پیش‌رو رسانه‌های سنتی حمایت جوانان را به طور کامل از دست خواهند داد.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار:16بهمن1397 ، کدخبر: 500376: www.iran-newspaper.com