شعارسال: بحث رابطه ي علوم انســانی و جامعه یکی از دغدغه هاي مهم امروز عرصــه ســیاســتگذاري علم در ایران امروز اســت،آمارهاي منتشر شده نشان می دهد که رشد علمی ایران سرعت بالای ی داشته و میتوانیم بگوییم سهم ایران در تولیدات علمی جهان طی 20سال گذ شته، حدود 38برابر و طی30سال گذ شته حدود 95برابر بوده ا ست و در واقع رتبه ي تولید علم در ایران ـ براساس این شاخص ـ 70رتبه افزایش پیدا کرده است. یعنی طی سال 2000تا 2014، معادل 70رتبه بالاتر رفته است و براساس پیشبینی پایگاه علم سنجی »اسکوپوس ایران«در سال 2018در رتبه ي چهارم تولید علم در جهان قرار میگیرد.
اما
این سؤال مطرح ا ست که این ر شد علمی چه نسبتی با تو سعه ي کشور دارد؟ به هر
حال تو سعه اي در عر صه ي علم پیدا کردیم
اما آیا در عر صه هاي اجتماعی، سیا سی،
فرهنگی و اقتصادي هم ر شد دا شته ایم یا خیر؟ باید گفت که متأ سفانه اینگونه
نبوده ا ست؛ یعنی وقتی شاخص هاي دیگر مثل
شاخص هاي ر شد اقتصادي، ر شد
درآ مد
سرانه، ر شد تورم، ارزش پول ملّی، میزان
صادرات غیرنفتی، و ضعیت آلودگی هاي محیط زیست، و یا
شاخص هاي کسب و کا ر را بررسی کنیم مشاهده می شود نه تنها متناسب این رشد علمی، در این شاخص هاي اجتماعی اقتصادي و حتی
فرهنگی رشد نداشته ایم؛ بلکه در بسیاري از
شاخص ها فاصله و شکاف زیادي وجود دارد.به بیان دیگر تو سعه و تولید علم باید در خدمت
بهبود زندگی بشر قرار بگیرد، باید در خدمت تو سعهيپایدار با شد؛ یعنی به یک معنا باید توازنی بین رشد علم، تولید
علم و توسعه ي کشور باشد. این مشکل باعث شد تا در اسناد بالادستی کشور به این
مسأله توجه و تأکیدشود. به طور نمونه در اسناد »مجمع تشخیص مصحلت نظام «بر حرکت به
سمت »افزایش کاربرد و اثربخشــی
پژوهش ها در کشــور یا حرکت به ســمت کاربردي کردن پژوهشها در بهبود ارتقاي کیفی جامعه تأکید شده است. همچنین در این اسناد بر ارتباط مؤثّر بین دانشگاه
و مراکز پژوهشی و بخش هاي مرتبط با جامعه و یا بر ضرورت
سامان دهی نظام اعتبار سنجی و رتبه بندي دانشگاه ها تأکیدشده ا ست.
همه ي این موارد نشان میدهدکه واقعاً دغدغه ي نظام همین مسأله است که
نسبتی مناسب و رابطه اي منطقی بین توسعه ي علمی و توسعه در ابعاد اجتماعی واقتصادي وفرهنگی در کشور پدید آید
.اصـــولاً اثر علم را در دو حوزه مورد بررســـی قرار میدهند، به بیان دیگر هر تحقیق علمی یک تأثیردر حوزه ي دانشگاه و در محیط علمی ــــ آکادمیک دارد وآن این ا ست که
اثرگذاري این تحقیق در محیط دانشگاهی چه
میزان ا ست ؟
سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تاریخ انتشار:1دی1397 ، کدخبر: ۱۷۵۸۶: www.ihcs.ac.ir