شعار سال: با نزدیک شدن زمان انقضای معافیت تحریمی صادر شده از سوی آمریکا برای خریداران نفت ایران، شماری از مشتریان ایران به دنبال تمدید این معافیت بوده و تأکید دارند که درخواست واشنگتن از آن‌ها برای قطع واردات نفت از ایران، عملی نیست. همزمان، برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که مقامات دولت آمریکا نیز در زمینه تمدید یا عدم تمدید معافیت‌های مذکور، دارای موضعی یکسان نبوده و با یکدیگر اختلاف‌نظر دارند.

در تازه‌ترین مورد از تلاش مشتریان نفت ایران برای تمدید معافیت تحریمی آمریکا، مقامات کره جنوبی به آمریکا سفر کرده و تلاش دارند تا دولت آمریکا را به تمدید این معافیت برای کشورشان متقاعد سازند. این سفر در شرایطی صورت می‌گیرد که واردات نفت کره جنوبی از ایران در ماه فوریه نسبت به ماه قبل از آن چهار برابر افزایش یافته و به میزان پیش از تحریم‌های آمریکا بازگشت.

به گفته یون کانگ هیون، قائم مقام وزارت خارجه کره شمالی، مقامات این کشور روز چهارشنبه با برایان هوک، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران دیدار کرده و روز پنجشنبه نیز با مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا دیدار خواهند کرد. دیدار با فرانسیس فانون، دیپلمات ارشد بخش انرژی وزارت خارجه ایالات متحده نیز در برنامه سفر آن‌ها به واشنگتن قرار دارد.

معافیت تحریمی صادر شده برای کره جنوبی و شماری دیگر از خریداران نفت ایران، در ماه می‌به پایان می‌رسد و این در شرایطی است که دولت آمریکا اعلام کرده تصمیم دارد صادرات نفت ایران را به صفر کاهش دهد. در همین راستا، واشنگتن در ماه نوامبر گذشته برای هشت کشور، از جمله کره جنوبی که چهارمین خریدار بزرگ نفت ایران به شمار می‌رود، معافیت تحریمی صادر کرد.

در همین راستا، اخیراً گزارشی در رسانه‌های آمریکایی منتشر شد مبنی بر اینکه پس از انقضای مهلت کنونی معافیت تحریمی، هدف ایالات متحده کاهش ۲۰ درصدی صادرات نفت ایران و رساندن آن به زیر یک میلیون بشکه در روز است. بر همین اساس، واشنگتن تصمیم دارد تعداد کشور‌های معاف از تحریم‌ها و یا دستکم میزان معافیت در نظر گرفته شده برای این کشور‌ها را تا حد امکان کاهش دهد.

بر همین اساس، برایان هوک عصر چهارشنبه در مصاحبه با شبکه خبری اسکای‌نیوز مدعی شد که به هیچ کشوری تمدید معافیت از تحریم‌های ایران داده نمی‌شود. هوک در ادامه این مصاحبه مدعی شد که نظام ایران به تامین مالی تروریسم می‌پردازد و آمریکا در تلاش است تا مانع از این کار شود. نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا با اشاره به این موضوع که آمریکا فشار اقتصادی بی‌سابقه‌ای را علیه ایران اعمال کرده هشدار داد که واشنگتن کسانی را که به دنبال نقض تحریم‌های ایران هستند مجازات خواهد کرد.

با این حال، به نظر می‌رسد این اظهارات هوک، بیشتر یک تاکتیک مذاکراتی است تا خریداران نفت ایران را به کاهش قابل توجه خرید نفت از ایران متقاعد سازد. این امر به ویژه از آنجایی محتمل به نظر می‌رسد که گزارش‌ها از اختلاف‌نظر در میان مقامات ارشد دولت آمریکا بر سر تمدید یا عدم تمدید معافیت‌های تحریمی حکایت دارد.

بر اساس گزارشی که پایگاه خبری «دیلی بریف» منتشر کرده، چهره‌های تندرو دولت دونالد ترامپ خواستار عدم تمدید معافیت‌ها پس از انقضای مهلت کنونی آن هستند، اما شماری دیگر از مقامات آمریکایی هشدار می‌دهند که کاهش شدید عرضه نفت که در نتیجه چنین اقدامی رخ خواهد داد، به جهش سرسام‌آور قیمت‌های جهانی نفت منجر خواهد شد. این امر به نوبه خود سبب اتکای آمریکا به دیگر اعضای اوپک خواهد شد تا خلأ نفتی به وجود آمده را پر کنند، اما اعضای اوپک نیز اخیراً با افزایش تولید خود مخالفت کردند.

موضوع زمانی پیچیده‌تر می‌شود که به خاطر بیاوریم آمریکا به جز ایران، علیه ونزوئلا نیز تحریم‌های نفتی اعمال کرده و همین امر سبب شده در مجموع، روزانه دو میلیون بشکه نفت این دو کشور از ورود به بازار بازبماند. از سوی دیگر، آمار‌های جهانی مربوط به صادرات و واردات نفت نشان می‌دهد که همزمان با تحریم‌های آمریکا، چین میزان خرید نفت خود از هر دوی این کشور‌ها را افزایش داده است.

مطابق این آمارها، چین در ماه گذشته با خرید روزانه ۵۳۱ هزار بشکه نفت از ونزوئلا، واردات نفت خود از این کشور را به میزان ۱۷ – از دسامبر گذشته تاکنون – افزایش داده است. میزان خرید نفت این کشور از ایران نیز نسبت به ماه پیش، ۲۲ درصد افزایش یافته است.

به این ترتیب، به نظر می‌رسد با وجود اینکه دولت آمریکا از همان زمان خروج از توافق هسته‌ای با ایران، یکی از اهداف اصلی خود را اعمال فشار حداکثری بر ایران از طریق به صفر رساندن فروش نفت کشور اعلام کرده، چنین هدفی همچنان و با توجه به مجموعه ملاحظات بین‌المللی و داخلی آمریکا دست یافتنی نیست. البته بی تردید این امر به معنای منصرف شدن ایالات متحده از سیاست خصمانه خود مبنی بر استفاده از ابزار تحریم نفتی برای فشار بر ایران نخواهد بود. به این ترتیب، محتمل‌ترین سناریو در شرایط کنونی، تمدید معافیت تحریمی از سوی آمریکا برای خریداران اصلی نفت ایران، اما مشروط کردن این اقدام به کاهش سطح مشخصی از واردات نفت آن‌ها از ایران خواهد بود.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری تابناک تاریخ انتشار 8فروردین 98، کد خبر: 888176، www.tabnak.ir