شعار سال: چین یکی از بزرگترین سیستمهای آموزش عالی را
در دنیا داراست و با داشتن حدود 37 میلیون دانشجو یکی از پرجمعیتترین کشورها از
نظر داشتن دانشجو به شمار میرود و از سوی دیگر، یکی از پرطرفدارترین مقاصد تحصیلی
در آسیا برای دانشجویان بینالمللی است. همچنین
این کشور با اعزام 700هزار دانشجو به کشورهای مختلف، بالاترین میزان دانشجوی بینالمللی
اعزامی را هم دارد. در سیستم آموزشی چین، تکنیک بهیادسپاری برپایه تکرار متداول
است که انتقادهای زیادی به این سیستم شده است. بسیاری از افرادی که در سیستم
آکادمیک و دانشگاهی این کشور فعالیت میکنند، بر این باورند که این تکنیک یادگیری،
همچنانکه نتایج عالی در آزمایشهای استاندارد ایجاد میکند، از سوی دیگر میتواند
مانع از تفکر خلاق و تحلیلی شود. در نتیجه، دانشجویان قادر نخواهند بود مهارتهای
حل مسالهای را که در سطح دانشگاهی به آن نیاز دارند، توسعه دهند.
در رتبهبندی اخیر پایگاه تایمز، دانشگاه «چینهوا» بهعنوان یک دانشگاه
جامع و منحصربهفرد، همیشه یکی از برترین دانشگاههای چین شناخته میشده که با
ایجاد پلی بین چین و دنیا، دنیای مدرن و باستانی را به هم ارتباط میدهد و هنر و
علوم را هم دربرمیگیرد. این دانشگاه یکی از تاثیرگذارترین از نظر جایگاهی و با پرستیژترین
دانشگاههای چین محسوب میشود. دانشگاه «چینهوا» متعهد
شده شهروندانی را که در دنیای امروز رشد میکنند و قرار است رهبران فردا شوند، گرد
هم جمع کند. این دانشگاه از نظر حرفه آموزش و تحقیق در بالاترین سطح عالی راهحلهای
خلاقانهای را مدنظر قرار داده است که به حل مسائل چین و جهان کمک میکند.
«تایمز» در
جدیدترین گزارشی که منتشر کرده به بررسی روند پیشرفت سیستم آموزشی چین پرداخته
است. درحالی که استراتژی آموزش عالی چین اغلب روی بحث رقابت متمرکز است، با طیف
وسیعی از اقدامات عالی که طی دو دهه گذشته سرمایههای اضافی را به سوی تعدادی از
موسسات سرازیر کرده است، یکی از جالبترین تحولات اخیر در این کشور، در درجه اول،
همکاری است. در سال 2013 طرحی موسوم به «راه ابریشم جدید» یا طرح «یک کمربند و یک جاده» در چین مطرح شد.
این طرح 750 میلیارد پوندی با هدف گسترش تاثیر چین در کل آسیا، آفریقا و اروپا از
طریق مسیرهای تجاری زمینی و دریایی، گسترش زیرساختها و سرمایهگذاری چینیها صورت
گرفت. دولت چین از این اقدامات با عنوان کمک به ارتقای ارتباطات منطقهای و
استقبال از آیندهای روشن یاد میکند.
مسیر راه ابریشم جدید از 70 کشور تشکیل شده است که حدود نیمی از جمعیت
جهان و یکچهارم تولید ناخالص داخلی جهانی را شامل میشود. این اولینباری است که
دانشگاه «چینهوا»ی چین توانسته جایگزین دانشگاه سنگاپور شود و مقام نخست را بین
دانشگاههای آسیایی از آن خود کند. این درحالی است که دانشگاه «پکینگ» با دو پله
سقوط، در جایگاه پنجم قرار گرفت که این افت درجه به دنبال کاهش درآمدهای تحقیقاتی
و صنعتی ایجاد شده است.
جری پستینگلیون، عضو هیاتعلمی آموزش دانشگاه هنگکنگ و کارشناس جامعهشناسی
مقایسهای آموزش عالی آسیا معتقد است که افزایش تعداد دانشگاههای چین که در رده
کلاس جهانی قرار دارند، بیانگر وجود سرمایه بلندمدت برای درگیر شدن با تنوع قابلتوجه
دانشگاههای برجسته تحقیقاتی است که در کشورهای دارای راه ابریشم جدید فعالیت میکنند.
دولت چین از 42 دانشگاه بهمنظور دستیابی به جایگاه کلاس جهانی حمایت میکند، در
حالی که 64 دانشگاه
در مسیر راه ابریشم جدید از اقدامات عالی کشورهای خود بهرهمند میشوند. منطقه
آسیا با حفظ موقعیت خود بهعنوان کانون اقتصاد جهانی تا اواسط قرن، سعی بر حفظ
اعتبار خود در این زمینه دارد.
به گزارش studyinternational،
در سال 2019 حدود 72 دانشگاه و موسسه علمی چین در ردهبندی تایمز جای گرفته بودند
که نسبت به 63 دانشگاه سال 2018، در تعداد دانشگاه هم رشد داشتهاند. در بررسیهای
صورت گرفته، معیارهایی که دانشگاههای چین توانستند به واسطه آنها جایگاه برتر را
از آن خود کنند، بهرهوری تحقیقاتی، درآمدهای تحقیقاتی و صنعتی هستند؛ درحالی که
دانشگاههای آسیایی به دلیل جوانتر بودن در مقایسه با دانشگاههای غربی، در آموزش
و شهرت تحقیقاتی ضعیفتر عمل کردهاند و این بدان معناست که این دانشگاهها به
اندازه دانشگاههای برتر و شناختهشده دنیا، از نظر آموزش جهانی کمتر شناختهشده
هستند.
بیشترین سهم از دانشجویان بینالمللی را در بسیاری از دانشگاهها در
کشورهای بزرگ دنیا، دانشجویان چینی تشکیل میدهند و همین دانشگاهها تا حد زیادی
برای برقراری تعادل در بودجه به وجود این دانشجویان نیازمند هستند. حتی تعداد قابلتوجهی
از دانشجویان پست دکتری و کادر تحقیقاتی آزمایشگاهی و استادان هم از کشور چین
هستند. به دلایل مختلفی که برخی از آنها اشاره شد، نقش آموزش عالی جهانی چین در
حال تغییر است. حدود یکسوم از 1/1 میلیون دانشجوی بینالمللی در آمریکا را
دانشجویان چینی تشکیل میدهند و مابقی را هم 38 درصد از استرالیا و 41 درصد هم از
انگلیس شامل میشوند. چین در سال 2017 بیش از 600 هزار دانشجوی خارجی به کشورهای
مختلف اعزام کرد که 35 درصد از آنها را فارغالتحصیلان و دانشجویان حرفهای شامل
شدند. اما این اولینباری است که چین در آموزش عالی بینالملل فعال شده است. بیش
از 440هزار دانشجوی بینالمللی -که بیشترین تعداد دانشجویان خارجی از دیگر کشورهای
آسیایی است- در چین تحصیل میکنند. تحولات
مهمی در چین رخ داده است. روند افزایش جمعیتی در ترکیب با گسترش چشمگیر سیستم
آموزش عالی چین به معنای بهتر شدن فرصتهای برتر تحصیلی در این کشور است. در
مقایسه دانشجویان مقطع دکتری باید گفت که دانشجویان این مقطع تحصیلی در آمریکا بهطور
قابلتوجهی کاهش یافته و این درحالی است که تعداد دانشجویان دکتری در چین با روند
افزایشی روبهرو است.
ایجاد دانشگاههایی با کلاس جهانی
آسیا بهمنظور تامین بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی تا سال 2050
باید کیفیت، تنوع، بهبود وضعیت هزینهها و استقلال حکومتی موسسات آموزش عالی بهویژه
دانشگاهها را افزایش دهد. سرمایهگذاری چین بهعنوان یک کشور درحال توسعه در
ایجاد دانشگاههایی با کلاس جهانی نقش مهمی ایفا میکند. بیشتر کشورهای آسیایی برای رهایی از «تله درآمد
متوسط» به وضعیتی با درآمد متوسط نزدیک میشوند و دانشگاههایی تحقیقاتی با کیفیت
بالا میسازند و این مستلزم داشتن منابع و تجربه است که چین هر دوی اینها را دارد
و تنها باید در قالب راه ابریشم جدید آن را ارائه دهد. اقدام دیگری که در این
منطقه صورت گرفته، استراتژی توسعهای شامل برخی شهرهای چین است که با هدف عمق
بخشیدن به همکاریهای بین شهرها در راستای ایجاد بزرگترین ابداعات فناورانه صورت
میگیرد. در این میان، دانشگاه هنگکنگ به لطف تقویت درآمدهای صنعتی و چشمانداز
بینالمللی، با دو پله صعود نسبت به سال قبل، در جایگاه سوم رتبهبندی برترین
دانشگاههای آسیا قرار گرفته است.
گزارشها حاکی از آن است که درحال حاضر، هیچ کشوری بیشتر از چین منابع
خود را صرف آموزش عالی نکرده است. این کشور با سریعترین سیستم رشد آموزش عالی در
دنیا روبهرو است؛ از اینرو، نباید تعجب کرد که دانشگاه «چینهوا» در سالهای اخیر
بهویژه در سال جاری چنین جایگاه خوبی را از آن خود کرده است. این دانشگاه در زمینه مهندسی و علوم کاربردی و توسعه
برنامهها در علوم انسانی و علوم اجتماعی پیشرفت چشمگیری داشته است که باعث ارتقای
رتبه این دانشگاه به مقام نخست در آسیا شده است. این دانشگاه همچنین در تحصیلات
تکمیلی بینالمللی پیشگام است. البته این اولینباری است که یک دانشگاه چینی موفق
به کسب رتبه اول برترین دانشگاه آسیا شده است. بهرغم کاهش رتبه دانشگاه «پکینگ»
در سال جاری، پیشبینی میشود این دو دانشگاه پیشگام پکن به تلاش خود برای رقابت
بر سر برترین دانشگاههای این کشور ادامه دهند. در دنیای رقابت، هرچه زمان جلوتر
میرود، رقابت تنگاتنگتر میشود و هرچه کنترلهای سیاسی بر دانشگاههای چین سختتر
میشود، این رقابت هم دشوارتر خواهد شد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وبسایت خبروان، تاریخ 16 اردیبهشت 98، کد مطلب: 23938847: www.136.243.175.221