آنچه در ادامه خواهد آمد، یادداشتی از آرش حسن پور، دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه اصفهان است که پایان نامه کارشناسی ارشد خود را در حوزه‌ی جامعه‌شناسی دین و بطور خاص، انواع دینداری جوانان شهر اصفهان به رشته تحریر در آورده است.

دینداری عبادی دینداری کسانی است که به عبادت‌های واجب دینی همچون نماز و روزه پایبندی ویژه و تام و تمامی دارند؛ بطوری‌که ایشان معتقد بودند اگر نمازشان قضا شود به دینداریشان لطه میخورد. دسته دوم دینداری‌شان مبتنی بر تمایل و علاقه‌ای خاص برای شرکت در مراسم و مناسک جمعی دینی مانند نماز جماعت، حضور در هیئات، تکایا، مساجد می‌شد. دسته سوم دینداری کسانی است که معتقدند قطعاً باید در فروع و احکام دین از مرجع تقلید، تبعیت و پیروی کرد. چون مرجع صاحب علم و فقاهتی است که افراد عادی از آن بی‌بهره‌اند. دسته چهارم دینداری کسانی است که همواره به ائمه‌ی اطهار (ع) متوسل شده، و برای شفا یافتن، شفاعت و رفع نیازها به ایشان متوسل می‌شوند. دسته پنجم دینداری کسانی است که در عین باور به خدا و اصول دین، از مرجع تقلید پیروی نکرده و خود در مورد بایدها و نبایدها تصمیم‌گیری می‌کنند. از همین حیث بعضا شکل دینداری این سنخ صورت متناقض و سیال پیدا می‌کند. دینداری دسته ششم دینداری قلب پاکان است. ایشان معتقدند همین که نیت خالص و قلب پاکی دارند برای دینداری‌شان کفایت میکند و الزامی به رعایت واجبات دینی نمی‌بیند. دینداری دسته بعدی، دینداری اخلاق‌گرا است. این گروه دینداران معتقد بودند که دینداری یعنی راست‌گویی، رعایت اصول خلاقی، خوب بودن و دستگیری از مستمندان. ایشان نیز مانند دو گروه پیشین اجباری به واجبات و دستورات شرعی دینی ندیده؛ گرچه خود را دیندار دانسته و مقوله دین در زندگی‌شان نقش ایفا می‌کند. سنخ نهایی مربوط به دینداری ترکیبی می‌شد. دینداران ترکیبی در عین پایبندی دینی به اسلام، تمایل داشتند با ادیان دیگر و عرفان‌های نوظهور آشنا شوند، کتب آنان را بخوانند و در مواردی دستورات مفید و کارآمد آن ادیان را در کنار دین فعلی خود بکار گیرند.