رشد صنعت اپلیکیشن ایران در سال ۹۷

آخرین اطلاعات به نقل از مرکز آمار نشان می‌دهد ۸۸ میلیون تلفن همراه در کشور مشغول به کار است. به عبارت دیگر، ضریب نفوذ تلفن همراه در کشور از مرز ۱۱۰ درصد گذشته و هر چند با نرخ کم در حال رشد است. همه این ارقام از یک بازار گسترده موبایل برای فعالان حوزه اپلیکیشن حکایت دارد. در این میان کافه بازار، به‌عنوان بزرگ‌ترین فروشگاه اپلیکیشنی توانسته تا پایان فروردین سال ۹۸، تقاضای بیش از ۴۰ میلیون کاربر اندرویدی به برنامه‎های موبایلی را تامین کند. میزان نصب اپلیکیشن کافه‎بازار مانند سال‌های گذشته همچنان روند رو به رشدی داشته به‌طوری که تعداد کاربران آن در فروردین ۹۸ نسبت به مدت مشابه در سال گذشته ۱۱ درصد افزایش یافته است.

شعار سال: بیش از ۵۲۰هزار کاربری که این اپلیکیشن را نصب کرده‎اند، خارج از ایران هستند. همچنین بالغ بر ۲۲ هزار توسعه‎دهنده بر بستر این فروشگاه موبایلی فعالیت دارند. گزارش اخیر کافه بازار که صنعت برنامه‌های موبایلی ایران را در سال ۹۷ بررسی کرده، نشان می‎دهد حدود ۱۳۲ هزار برنامه موبایلی و ۳۱ هزار بازی موبایلی وجود دارد.براساس آمار منتشره از سوی این شرکت، روزانه بیش از ۲/ ۸ میلیون کاربردر اپلیکیشن آن فعالیت دارند. همچنین آمار حاکی از آن است که تعداد کاربران فعال در ماه از مرز ۳۱ میلیون فراتر می‌رود. سال گذشته، بیش از ۶/ ۱ میلیارد بار کاربران، برنامه موبایلی دانلود و به‎روزرسانی کرده‌اند. به این ترتیب، متوسط تعداد برنامه‌های روی هر دستگاه اندرویدی به ۶۲ برنامه رسیده‌است.

گزارش از صنعت برنامه‌ها و بازی‌های موبایلی در سال ۹۷ نشان می‎دهد روند تعداد تراکنش‌های موفق در سال‎های گذشته مثبت بوده به‌طوری که در سال ۹۷ بیش از ۱۵ میلیون تراکنش موفق برای خرید برنامه‌ها، اشتراک و پرداخت‌های درون برنامه‌ای صورت گرفت. این در حالی بود که در سال ۹۶ تعداد تراکنش‌های موفق حدود ۵/ ۱۴ میلیون بوده است. البته بیشترین رشد تعداد تراکنش موفق مربوط به سال ۹۵ بوده که با نرخ افزایشی ۶۰ درصدی در سال ۹۵ به ۸/ ۱۳ میلیون رسید.

توسعه‌دهنده

این گزارش اشاره به فعالیت ۲۱ هزار و ۶۶۸ توسعه‌دهنده در این برنامه دارد که حدود ۲۸ درصد آنها در تهران فعالند. در این میان، استان خراسان‌رضوی با یک هزار و ۷۳۳ توسعه‌دهنده و اصفهان با یک هزار و ۵۱۸ توسعه‌دهنده، پس از تهران بیشترین سهم را از بازار توسعه‌دهندگان دارند.

همچنین براساس گزارش مذکور، مجموع درآمد خالص این توسعه‎دهندگان تا پایان سال گذشته بالغ بر ۲۵۸ میلیارد تومان بود تا فعالان این بخش از صنعت اپلیکیشن کشور شاهد رشد درآمد ۸۹ درصدی در سال ۹۷ باشند. توسعه‎دهندگان برنامه‎های موبایلی در تهران با کسب درآمد حدود ۱۸۵ میلیارد تومان بیش از توسعه‌دهندگان سایر استان‎ها از رشد این درآمد منتفع شدند. سهم توسعه‎دهندگان استان خراسان‌رضوی از این بازار ۳۰ میلیارد تومان بوده است.

توسعه‎دهندگان ساکن در استان البرز هم توانستند در سال گذشته ۴/ ۶ میلیارد تومان درآمد کسب کنند تا به این ترتیب، در کنار توسعه‌دهندگان تهرانی و اهالی استان خراسان‌رضوی در این بازار پیشرو باشند. البته توسعه‎دهندگان استان‎های اصفهان، فارس، گلستان، آذربایجان شرقی و غربی نیز توانستند در رقابت کسب درآمد در بخش توسعه برنامه‎های موبایلی از رقبای خود در سایر استان‌ها موفق‌تر باشند. در پایان سال ۱۳۹۷ بالغ بر ۱۶۲هزار و ۸۷۰ برنامه و بازی در دسترس کاربران بازار قرار داشته است که بیشترین آنها به ترتیب تهران، گیلان و خراسان‌رضوی بوده‎اند.

تا پایان سال ۱۳۹۷ بیش از ۱۶۰۰ توسعه‌دهنده ایرانی توانسته‌اند برنامه‌هایی تولید کنند که بیش از ۱۰ هزار نصب فعال داشته‌اند. این آمار در سال گذشته حدود ۱۴۹۳ توسعه‌دهنده بود که بر این اساس به رشد ۷/ ۱۰ درصدی آنها در یک سال گذشته اشاره دارد. علاوه بر این، ۳۴۵ توسعه‌دهنده ایرانی بازی‎های با بیش از ۱۰ هزار نصب فعال داشته‌اند که تعداد آنها با رشد ۷/ ۸ درصدی در سال ۹۷ به ۳۷۵ توسعه‌دهنده رسیده است.

برنامه‌ها

گزارش اخیر درباره صنعت اپلیکیشن‌ها در ایران نشان می‎دهد در سال گذشته ۱۳۲ هزار برنامه موبایلی فعال بوده است. در این میان، پرنصب‌ترین برنامه موبایلی یا به تعبیری محبوب‎ترین برنامه ایرانی در بین کاربران، برنامه «دیوار» بوده که محل انتشار انواع آگهی‌ها و نیازمندی‌های خریدوفروش کالاهای نو و دست‌دوم است. البته بیشترین رشد نصب فعال مربوط به اپلیکیشن‎های مالی است که خدمات بانکی، پرداخت قبوض یا خرید شارژ ارائه می‎کنند. تعداد نصب فعال این برنامه‌ها در سال گذشته حدود ۴۳ درصد رشد کرده است. همچنین بهترین برنامه به انتخاب کاربران، قصه‌های قرآنی بود. برنامه‎ها در کافه بازار، برحسب خدمات و کاربردهایشان، در دسته‎های متفاوتی قرار می‌گیرند. پس از برنامه‎های مالی، بیشترین رشد به ترتیب، برای برنامه‎های پیام‎رسان، خرید و سفر بوده است. در حالی که برنامه‎های خبرها و نشریات، سبک زندگی و سرگرمی در این مدت با بیشترین کاهش حجم کاربران مواجه بودند.

بنابر گزارش منتشر شده، در پایان سال ۱۳۹۷ بیش از ۱۲۰۰ برنامه مربوط به برنامه‎های دسته امور مالی دردسترس کاربران این فروشگاه اپلیکیشن قرار داشت. به عبارت دیگر، به‌صورت متوسط، هر کاربر بازار ۶/ ۱ برنامه از این دسته نصب کرده است. البته شهروندان ساکن استان‎های کهکیلویه و بویراحمد، اصفهان و تهران بیش از سایر استان‎ها از این اپلیکیشن‎ها استقبال کردند. در حالی که ساکنان استان‎های چهارمحال و بختیاری، بوشهر و آذربایجان‌غربی کمترین تمایل به برنامه‌های دسته امور مالی کافه بازار را دارند. علاوه بر این، بیشترین سهم از این بازار به برنامه آپ تعلق داشته که تعداد نصب‌های آن نسبت به سال ۹۶ حدود ۵۰درصد رشد کرده است. پس از آن سهم برنامه هفت‎هشتاد و همراه‌بانک ملت از بقیه بیشتر بوده است. البته اپلیکیشن‎های همراه بانک تجارت، ایوا و شصت نیز در سال گذشته بیشترین میزان رشد نصب فعال را داشتند.

یکی دیگر از برنامه‎های موبایلی محبوب، اپلیکیشن‎های خرید بود؛ یعنی برنامه‎هایی که به خرید اینترنتی کالا و خدمات کمک می‌کنند. در پایان سال ۱۳۹۷ بیش از دوهزار برنامه از دسته خرید دردسترس کاربران قرار گرفت. در واقع، کاربران به‌صورت متوسط یک برنامه از این دسته روی تلفن‌همراه خود نصب دارند. البته بیشترین کاربران این برنامه‎ها در میان ساکن استان‎های تهران، سمنان و البرز بودند. در میان برنامه‎های دسته خرید، نصب بیش از ۱۷ میلیون‌بار برنامه دیوار نشان داد که چرا این برنامه در نظر کاربران محبوب است. این در حالی بوده که تعداد نصب فعال برنامه دیوار در سال گذشته ۲۰درصد رشد کرده است. پس از آن، برنامه‎های موبایلی شیپور و دیجی‎کالا پرنصب‎ترین برنامه‎های خرید در لیست هستند. در دسته اپلیکیشن‎های خرید، برنامه‎های رفاه من، هفتادسی و باشگاه مشتریان کوروش توانستند عملکرد خوبی در جذب کاربر و افزایش تعداد نصب فعال داشته باشند.

و اما اپلیکیشن‎های سفر که برای سفرهای درون‌شهری و برون‌شهری استفاده می‌شود و تمامی‌ تاکسی‎های آنلاین، برنامه‎های خرید بلیت و برنامه‌های مسیریابی را در برمی‎گیرد، یکی دیگر از دسته‎های محبوب در بین کاربران کافه بازار است. به‌طور میانگین، هر کاربر ۴/ ۲ برنامه از برنامه‌های این دسته را روی تلفن‌همراه خود نصب دارد. البته تعداد برنامه‎های سفر نصب‌شده روی گوشی‎ شهروندان تهرانی، البرزی و اهل خراسان‌رضوی بیش از سایرین بود. اما این برنامه در جلب رضایت شهروندان ساکن استان‌های سیستان و بلوچستان، کهکیلویه و بویراحمد و ایلام موفقیت چندانی نداشتند. در بازار رقابت این دسته اپلیکیشن‎ها، پرکاربر‎ترین برنامه‎ها به ترتیب اسنپ، تپسی، نشان و بلد هستند. البته در بین آنها، برنامه‎های مسیریاب بلد و «وی» اقبال بلندی در افزایش تعداد کاربران خود داشتند. در پایان سال ۱۳۹۷ بیش از دوهزار برنامه در دسته شبکه‎های اجتماعی دردسترس کاربران قرار داشت. برنامه‎های این دسته تمامی پیام‌رسان‎ها و شبکه‎های اجتماعی را شامل می‌شود. به‌طور میانگین، هر کاربر بازار ۷/ ۸ برنامه از دسته شبکه‎های اجتماعی را روی تلفن‌همراه خود نصب کرده است. با این حال، شهروندان استان‎های کردستان و کرمانشاه بیش از سایرین جذب این برنامه‎ها شده‌اند و شهروندان استان‎های سه‌گانه خراسان از آنها استقبال چندانی نکردند. در دسته شبکه‌های اجتماعی پرنصب‎ترین برنامه‎ها اینستاگرام، واتس‎آپ و طلاگرام بوده است.

همچنین بیش از ۱۲ هزار برنامه مانند ایرانسل من، همراه من و تقویم فارسی نیز در دسته کاربردی در دسترس کاربران بوده است. به‌طور میانگین، هر کاربر بازار ۱۶ برنامه از دسته کاربردی را روی تلفن‌همراه خود نصب دارد که در این بخش استان‌های کردستان و کرمانشاه پیشرو بودند و یزد‎ی‎ها و اهالی سیستان و بلوچستان خیلی استقبال نکرد. البته راه‌اندازی اپلیکیشن دولت‌همراه برای بهره‎مندی از برخی خدمات دولتی باعث شد این برنامه کاربردی دارای بیشترین رشد از نظر تعداد در سال گذشته باشد. همچنین بیش از چهارهزار برنامه در دسته ورزش و تغذیه سالم نیز در دسترس کاربران قرار داشت.

به عبارت دیگر، هر کاربر ۸/ ۰ برنامه از دسته ورزش و تغذیه سالم روی گوشی خود نصب کرده که بیشتر آنها از اهالی استان کردستان و کرمانشاه بودند. در این میان، محبوب‎ترین برنامه این دسته Abs workout، Home workout و برنامه کرفس بوده است. البته برنامه‌های بدنساز آنلاین و برنامه رژیم کرفس هم توانستند در جذب کاربر عملکرد خوبی داشته باشند.

بازی‎ها

براساس گزارش کافه بازار، دسته بازی‌ها، با بیش از ۳۱ هزار برنامه، از مهم‌ترین بخش‌های صنعت برنامه‌های موبایلی است. سال گذشته رشد بیشتر درآمد بازی‌های ایرانی را شاهد بودیم به‌طوری که در این سال بازی‌های ایرانی درآمد خود را ۵۹ درصد افزایش دادند. همچنین گزارش دیگری درخصوص بازی‎های موبایلی نشان می‎دهد حداقل یک‌سوم جمعیت ایران فارغ از اینکه در چه رده سنی باشند، روی گوشی‎های خود حداقل یک بازی دارند و در برخی از آنها این تعداد حتی به ۵۰ بازی هم می‎رسد.

به عبارت دیگر، ۲/ ۶۵درصد کاربران جزو مشتریان اپلیکیشن‎های بازی هستند. در این میان، ۶ میلیون نفر از کاربران ترجیح می‌دهند فقط بازی خارجی انجام دهند و ۶ میلیون نیز طرفداران پروپا قرص بازی‎های داخلی هستند. در عین حال، ۱۴ میلیون نفر از کاربران نیز روی گوشی‎های خود همزمان بازی‎های داخلی و خارجی را دارند. بررسی‌ها حاکی از آن است که بهترین زمان عرضه معمولا در ساعات پایانی شب است به‌طوری که براساس رصد نصب اپلیکیشن‌های بازی‎ها، ساعت اوج خرید این اپلیکیشن‎های سرگرم‌کننده ١٠شب است. براساس آماری که منتشر شده، ۲/ ۰ درصد کاربران حداقل ۵۰ بازی موبایلی روی گوشی خود نصب کرده‌اند. در این میان، بازی‎هایی که اپلیکیشن آنها در کافه‎بازار عرضه شده، بیش از همه موردتوجه کاربران بوشهری قرار گرفته است، به‌طوری که ۴/ ۰ درصد کاربران در بوشهر بیش از ۵۰ بازی روی گوشی خود دارند. همچنین پرنصب‎ترین بازی ایرانی «آمیرزا» و برترین بازی به انتخاب کاربران «آهنگتو» بود. همچنین بیشترین رشد نصب فعال با نرخ ۳۴ درصد مربوط به بازی‎های کلمات و دانستنی‎ها است. در بین بازی‎های خارجی محبوب‌ترین بازی‎های موبایلی، بازی استراتژیک کلش آو کلنز (Clash of Clans) و بازی Swipe Brick Breaker معرفی شدند. آمار نشان می‌دهد هر کاربر بازار ۸/ ۲ بازی روی تلفن‌همراه خود دارد. البته میانگین تعداد بازی‌های موبایلی نصب شده روی گوشی یزدی‎ها، سمنانی‎ها و کرمانی‎ها بیش از سایرین است.