پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
کد خبر: ۲۱۳۳۹۰
تاریخ انتشار : ۲۳ خرداد ۱۳۹۸ - ۰۰:۰۵
گسترش بی‏ رویه برج ‏ها طی دو دهه اخیر در غرب تهران، این فرضیه را تقویت کرده است که این امر می‏تواند بر کاهش جریان باد تاثیرگذار بوده و موجب تشدید آلودگی در پایتخت شود که پیش از این به دلایل جغرافیایی، مستعد آلودگی هوا و سختی جریان هوا بوده است.

شعارسال: گسترش بی ‏رویه برج ‏ها طی دو دهه اخیر در غرب تهران، این فرضیه را تقویت کرده است که این امر می‏تواند بر کاهش جریان باد تاثیرگذار بوده و موجب تشدید آلودگی در پایتخت شود که پیش از این به دلایل جغرافیایی، مستعد آلودگی هوا و سختی جریان هوا بوده است.

پنج‏شنبه گذشته در برنامه زنده روی خط خبر در شبکه خبر با موضوع دلایل فقدان گواهی پایان کار در تعداد قابل‏ توجهی از ساختمان‏‌های بلندمرتبه تهران شرکت کردم. طرح این بحث در شبکه خبر، از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است، به ویژه آنکه با توجه به آماری که از سوی شهرداری تهران در برنامه اعلام شد، حدود ۴۰ درصد ساختمان‏های بلندمرتبه شهر تهران فاقد گواهی پایان کار هستند.

فارغ از این بحث، موضوعی که مایل بودم در برنامه به آن بپردازم و مجال کافی نبود، تشریح دلایل مخالفت ما با گسترش بلندمرتبه‏ سازی در شهر تهران است که در این یادداشت به اختصار به آن اشاره می‏کنم.

۱-سیمای تهران-۱۳۵۶

اخیرا سند مهمی در قالب کتابی در حوزه مسائل شهری منتشر شده است با عنوان تهران ۵۶؛ سیمای تهران در پژوهشی فراموش شده. این کتاب، حاوی گزارشی است با عنوان «گزارش اجمالی درباره تهران؛ وضع موجود و پیشنهادات» که در اسفند ماه سال ۱۳۵۶ از سوی دبیرخانه شورای نظارت بر گسترش شهر تهران منتشر شد. گزارش مذکور، به دو بخش؛ اول، بررسی وضع موجود مسائل عمده تهران و دوم، هدف‏ها و سیاست‏ها، تقسیم می‏شود و به طور کلی به بررسی مسائل عمده شهر تهران از قبیل مهاجرت، صنایع، بافت فضایی، نقش تهران در اقتصاد کشور، مسائل طرح‏های جامع و تفصیلی، آلودگی هوا، تاسیسات زیربنایی، فضای سبز، حمل و نقل و ترافیک، مسکن و... می‏پردازد.

در بخش اول، تصویری از وضع موجود در رابطه با هر مساله و سپس خلاصه مسائل اساسی تهران ارائه می‏کند و در بخش دوم، اهداف و سیاست‏هایی را از کلان تا خرد، از مقیاس اهداف بلندمدت کشوری تا اهدافی در سیاست‏های مشخص در رابطه با هر مساله مطرح می‏کند. از میان مسائل عمده‏ای که گزارش منتشر شده توسط دبیرخانه شورای نظارت بر گسترش شهر تهران به آن پرداخته است، می‏توان به مساله «جمعیت تهران»، مساله «تامین آب» و مساله «آلودگی هوا» اشاره کرد.

۲-طرح جامع تهران ۱۳۸۶ رو به ۱۴۰۴

طرح جامع تهران که در سال ۸۶ توسط شورای عالی شهرسازی و معماری ایران به تصویب رسیده و حاصل مطالعه و برنامه ریزی چندساله تعداد قابل توجهی از کارشناسان در تخصص‏های مختلف حوزه شهری است، به بلندمرتبه‏ سازی در تهران چندان روی خوش نشان نداده است و در عمل صدور مجوز بلندمرتبه را به تصویب و ابلاغ ضوابط ساخت و ساز این ساختمان‏ها موکول می‏کند.

به رغم اینکه، این امر یعنی تصویب و ابلاغ این ضوابط انجام نپذیرفته است، اما با سازوکارهایی غیرموجه، در فاصله زمانی سال های ۸۶ تا ۹۳ تعداد زیادی مجوز برای احداث ساختمان‏های بلندمرتبه صادر می‏شود. در اواخر سال ۹۳، مطالعات و پیشنهادات ضوابط و مقررات بلندمرتبه ‏سازی از سوی شهرداری تهران به شورای عالی شهرسازی و معماری به منظور تصویب ارائه می‏شود.

در مصوبه جلسه ۲۵ اسفند ۹۳، شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، در رابطه با ضوابط ساخت و ساز بلندمرتبه به مسائل عمده‏ای اشاره می‏کند و خواستار بررسی نسبت بلندمرتبه‏سازی با چند کلان مساله می‏شود، که مساله «جمعیت تهران»، مساله «تامین آب» و مساله «آلودگی هوا» از آن جمله است.

۳-از شورای نظارت بر گسترش شهر تهران تا شورای عالی شهرسازی و معماری

وقتی در جایگاهی قرار گرفته ایم که هر تصمیم ما می‏تواند در ابعاد گسترده تکثیر شود و تاثیر فراوان به جای بگذارد، عقل سلیم حکم می‏کند آثار، نتایج و تبعات هر تصمیم را در پرتو کلان مساله‏های شهر بررسی کنیم. از سندی که در اسفند ۵۶ با عنوان «گزارش اجمالی درباره تهران؛ وضع موجود و پیشنهادات» منتشر شده است، تا «مصوبه تعیین چارچوب تدوین و بررسی ضوابط بلندمرتبه‌‏سازی در شهر تهران» از سوی شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در ۲۵ اسفند۹۳، یعنی در فاصله‌‏ای چهل ساله سه کلان مساله «جمعیت تهران»، «تامین آب» و «آلودگی هوا» مطرح شده‌‏اند.

الف – مساله جمعیت تهران

در اولین طرح جامع تهران (فرمانفرماییان – ویکتور گروئن۹، هدف جمعیتی برای سال ۱۳۷۰، جمعیت ۵,۵ میلیون نفر در نظر گرفته شده است؛ اگرچه براساس مطالعاتی که در موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی انجام شده است، این جمعیت در سال مذکور بین ۸ تا ۱۰ میلیون نفر برآورد می‏شود. در گزارش ۵۶، کنترل و کاهش جمعیت، یکی از اهداف جدی است و در سیاست‏های پیشنهادی به طرق مختلف دنبال شده است. در گزارش تهران ۵۶، و نیز در مصوبه ۲۵ اسفند ۹۳، به مساله جمعیت تهران اشاره شده است.

ب- تامین آب

یکی از مهمترین عوامل موثر و تعیین کننده افق جمعیتی ۵,۵ میلیون نفر، امکان تامین منابع آب است. مساله تامین منابع آب نیز در هر دو سند، گزارش تهران ۵۶، و نیز در مصوبه ۲۵ اسفند ۹۳ مورد اشاره قرار گرفته است.

ج- آلودگی هوا

به دلایل جغرافیایی، جریان هوا در فضای منطقه تهران به سختی انجام می‏گیرد. عوامل دیگر فعالیتی نیز مازاد بر علت می‏شود. به مساله آلودگی هوا نیز در هر دو سند، گزارش تهران ۵۶ و همچنین مصوبه «تعیین چارچوب تدوین و بررسی ضوابط بلندمرتبه‏سازی در شهر تهران» در ۲۵ اسفند۹۳ شورای عالی شهرسازی و معماری ایران اشاره شده است.

۴-و در نهایت بلندمرتبه سازی؟

در سال های اخیر، مساله بلندمرتبه‏سازی در تهران به تناوب در دستور کار مراجع تصمیم گیری و دستگاه‏های اجرایی قرار گرفته است. به نظر می‏رسد میل صدور مجوز ساخت و ساز، میلی سیری ناپذیر در ساختار مدیریت شهری ماست که این مدیر و آن مدیر نمی‏شناسد. تا زمانی که درآمد شهرداری‏ها به طور مستقیم از محل صدور پروانه تامین می‏شود، و به عبارتی تا زمانی که وابستگی شهرداری‏ها به درآمد ناشی از فروش عوارض، قابل برابر نهادن با وابستگی دولت به درآمد ناشی از فروش نفت باشد، حکایت همچنان باقی است. برای تصمیم گیری در رابطه با ادامه یا توقف بلندمرتبه سازی، باید ببینیم با جهت گیری ما که امروز بر صندلی سیاست گذاری در مسائل حوزه مدیریت شهری تکیه زده ایم، چه تاثیری بر جمعیت و جمعیت پذیری کلان شهر تهران خواهیم گذاشت. پهنه‏‌ها و زیرپهنه‏‌های خاص سکونت و فعالیت، چه تاثیرات جمعیتی را پذیرا خواهند شد.

اولین طرح جامع تهران، به دلایل محتلف و از جمله محدودیت منابع آبی، افق جمعیتی را برای ۵,۵ میلیون نفر در نظر گرفته است، اگرچه مجموعه‌‏ای از مطالعات در همان سال های ۱۳۴۹ یعنی زمان تصویب اولین طرح جامع تهران، پیش‏بینی می‏کند با توجه به جمیع جهات، از جمله تمرکزگرایی شدید در تهران و مهاجرت و مسائل دیگر، جمعیت تهران به عددی بین ۸ تا ۱۰ میلیون نفر خواهد رسید.

از دیگر سو، گسترش بی‏رویه برج‏ها طی دو دهه اخیر در غرب تهران، این فرضیه را تقویت کرده است که این امر می‏تواند بر کاهش جریان باد تاثیرگذار بوده و موجب تشدید آلودگی در پایتخت شود که پیش از این به دلایل جغرافیایی، مستعد آلودگی هوا و سختی جریان هوا بوده است.

این سه عامل، یعنی «جمعیت تهران»، «تامین آب» و «آلودگی هوا» که در گزارش تهران ۵۶ در زمره مسائل عمده تهران به آن اشاره شده است، حداقل موضوعاتی است که باید موضوع بلندمرتبه‌‏سازی را در پرتو آن واکاوی کرد و نتایج و تبعات و آثار احتمالی آن را مورد پژوهش قرار داد. موضوع ابعاد دیگری نیز دارد که مجالی دیگر می‏طلبد. اینکه چه نسبتی باید برقرار کرد میان مساله هویت و سبک زندگی ایرانی – اسلامی و مساله بلندمرتبه سازی، در حوزه فرهنگی و اجتماعی؛ یا اینکه چه نسبتی باید برقرار کرد میان بلندمرتبه‏‌سازی و شهری زلزله خیز که گسل‏های فراوان دارد.

*سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران


شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته ازسایت خبری اسکان نیوز، تاریخ انتشار:21 خرداد 1398 ، کدخبر:20409 ،www.eskannews.com

اخبار مرتبط
خواندنیها و دانستنیها
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین