شعار سال: روزنامه ایران در یادداشتی به قلم زهرا نژادبهرام رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران، آورده است: این مهم که اکنون و پس از پیگیریهای جدی شورای پنجم و در همکاری تنگاتنگ با شهرداری تهران و وزارت راه و شهرسازی به وقوع پیوسته میتواند گامی بلند در مسیر پرچالش بازگشت به ترجیح منافع شهر و شهروندان محسوب شود. در همین راستا ضمن قدردانی از همدلی نهاد سیاستگذار (شورای اسلامی شهر تهران)، مجری (شهرداری تهران) و قانونگذار (شورای عالی شهرسازی و معماری)، باید شرایط پیش آمده را فرصتی کم نظیر در تحولات شهری و شهرسازی خواند و اذعان داشت این اقدام یک فرصت نوین مبتنی بر برد-برد در جهت تحقق حقوق جمعی است.
مصوبه موسوم به برج باغ در سال ۱۳۸۳ به تصویب شورای شهر وقت تهران رسید و سپس در سال ۱۳۸۶ به عنوان یکی از مفاد پیوست سوم طرح جامع تهران رسمیت یافت. گزارش آسیب شناسی معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران درخصوص میزان ساخت و ساز در باغات نشان میدهد از ابتدای سال ۱۳۸۷ تا پایان سال ۹۶، مجموعاً برای ۴۹۳ پلاک باغ با وسعت ۱۲۸ هکتار انواع پروانه ساختمانی صادر شده است که بیشترین سهم از پروانههای صادره در منطقه یک و پس از آن در مناطق ۲۱ و ۲۲ و کمترین سهم در مناطق مرکزی است. همچنین متوسط اندازه قطعات در پروانههای صادره، حدود ۲۶۰۰ مترمربع و متوسط سطح اشغال باغات در پروانههای صادره معادل ۳۵ درصد و این میزان در گواهیهای صادره، به بیش از ۴۰ و حتی ۵۰ درصد افزایش یافته بود.
در اصلاحیه دستورالعمل ماده ۱۴
قانون زمین شهری که به تصویب بالاترین مرجع تصویب طرحهای توسعه شهری ایران رسید،
تلاش شده با رویکرد صیانت و حفاظت از باغات، انسان محوری و دفاع از حقوق شهروندی
مبنا و مقدمه تهیه و تدوین ضوابط ساخت و ساز قرار گیرند. در جلسه فوقالذکر شورای
عالی شهرسازی و معماری نحوه بارگذاری در باغات شهر تهران را به شرح ذیل مصوب کرد:
در باغات با متراژ زیر دو هزار مترمربع؛ ۱۵ درصد سطح اشغال و ۳۰ درصد تراکم (دو طبقه)
در باغات با متراژ دو
هزار تا پنج هزار؛ ۱۵ درصد سطح اشغال و ۴۵ درصد تراکم (سه طبقه)
در باغات با متراژ بالای پنج
هزار مترمربع؛ ۱۵ درصد سطح اشغال
و ۴۵ درصد تراکم (سه / چهار طبقه).
از جمله رویکردهای قابل اتکا و اساسی که میتواند علاوه بر صیانت و حفاظت،
زمینه توسعه باغات تهران را نیز فراهم آورد، میتوان به انتقال حق توسعه (TDR) اشاره داشت که علیرغم
تأکید طرح جامع در سالیان گذشته مغفول و البته مجدداً در اصلاحیه دستورالعمل ماده ۱۴ قانون زمین شهری و در راستای حفظ ارزش
محیطی باغات مورد تأکید قرار گرفته است. هم اکنون حدود شش هزار پارسل (قطعه،
بخش) باغ و اراضی مشجر با مساحت بیش از ۵۰۰
مترمربع در تهران وجود دارد که بر اساس پیشنهاد مطرح شده توسط شورای شهر تهران،
تلاش شد فرآیند صدور پروانه آنها متفاوت از گذشته باشد. علاوه بر آن طیف فعالیت و
بهره برداری در باغات صرفاً مسکونی پیشبینی نشده و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی
نیز مجاز است در باغات مورد بهرهبرداری قرار گیرد که خود این امر میتواند زمینه
ترغیب مالکین به بهرهبرداریهای متنوع از این فضاهای واجد ارزش را فراهم آورد. به
عبارت دیگر مصوبه اخیر شورای عالی شهرسازی و معماری که مبتنی بر پیشنهاد شورای شهر
تهران بوده، با فاصله گرفتن از رویکرد ممنوعیت، به سمت سازوکارهای جلب مشارکت
مالکان و تشویق و ترغیب آنها برای صیانت از باغات گام برداشته است.
شکی نیست که با توجه به رویکردهای مصوبه موسوم به خانه باغ، نهادهای سیاستگذار
و قانونگذار و دستگاه اجرایی تحت فشار گروههای خاص و با نفوذ قرار خواهند گرفت.
لذا آنچه در جهت جلوگیری از خدشهدار شدن این تفاهم عمومی اهمیت خاص و غیر قابل
انکاری دارد، ضرورت به اشتراک گذاشتن مفاهیم و مزایای آن برای شهر و شهروندان، با
سایر نهادهای حاکمیتی از جمله قوه قضائیه و دیوان عدالت اداری از طریق گفتوگو و
تعامل دو سویه است تا بدین وسیله بتوان آینده روشنی برای تهران و باغات نه چندان
گسترده اما فوقالعاده ارزشمند آن، متصور شد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایرنا، تاریخ 3 تیر 98، کد مطلب: 83368522:www.irna.ir