شعار سال: پخش شایعات مربوط به ورشکستگی بانک ها، پدیده جدیدی نبوده و همانند پخش شایعات مربوط به فوت هنرمندان و ورزشکاران، تبدیل به امری عادی برای شهروندان شده است. با این تفاوت که شهروندان جامعه جدید، صرف شنیدن خبر ورشکستگی بانک ها، شنیده ها را مبنای پذیرش و رفتار قرار نداده و در خصوص صحت شنیده ها، اقدام به راست آزمایی از منابع گوناگون می کنند.

بررسی ها نشان می دهند که ، دور جدید پخش شایعات ورشکستی بانک ها را باید از سال 1388 دنباله گیری نمود. شرایط خاص آن سال، بسترهای مناسبی را برای پخش شایعاتی از این جنس فراهم ساخته بود. چرا که پخش شایعه در این خصوص ، تا حد زیادی همگرا با شرایط اضلاع چهارگانه مربع شایعه، یعنی شرایط و عملکرد بانک ها، میزان ثبات اقتصادی - مدیریتی- سیاسی جامعه ، دستورالعمل ها و بخشنامه های بانک مرکزی و در نهایت شرایط خود سپرده گاران و مشتریان بانکی بود.

بررسی تاریخی شایعات ورشکستگی بانک ها در 10 سال اخیر(1388-1398)، نشان می دهد که شایعه سازان، عموما بدنبال ضعف در یک یا چند ضلع مربع شایعه می باشند. بعد از مشاهده درست یا غلط هر یک از شروط چهارگانه، ساخت و پخش شایعه و ایجاد سامانه هم افزای پخش (اثر گلوله برفی)، آغاز می شود.

چنانچه نتوان شایعات را در موقعیت مناسب مدیریت نمود و زمین گیر کرد، چه بسا شایعات بتوانند باعث زمین گیری بنگاه های اقتصادی شوند.

جدول بالا، تنها اشاره به بخشی از شایعات مطرح در خصوص ورشکستگی بانک ها در 10 سال اخیر داشته و شامل موارد مهم ان می گردد. مقایسه تطبیقی نوع شایعات با علل چهارگانه و اصلی بوجود آمدن شایعه ورشکستگی در نظام بانکی و همچنین تاکید بر سال وقوع شایعه، اطلاعات ذی قیمتی را افشا می کند.

آنچه که از شواهد تجربی و تحلیل تطبیقی بالا می توان استباط نمود ، فاصله گیری شایعه سازان از بانک های قوی ، کم حاشیه و برخوردار از مدیریت حرفه ای است. بانک پاسارگاد را می توان بعنوان یکی از این بانک های حرفه ای قلمداد نمود که شایعه سازان، تاکنون جرات نزدیک شدن ویژه به آن را نداشته اند.اما چه شده که در چند روز اخیر، این بانک با حجم بالایی از شایعات و زیر سوال بردن ها مواجه گردیده است؟

برخی از مهمترین شایعات ساخته شده در گذشته جهت بانک پاسارگاد عبارت بودند از:

- مدیر عامل بانک دکتری ندارد (تاخیر در تسلیم مدرک تحصیلی در قاعده گذاری جدید بانک مرکزی برای بانک ها،تعبیر به نداشتن مدرک دکتری، دکتر قاسمی شده بود).

- بانک پاسارگاد قصد قلدری در قبولاندن صورت های مالی دارد(بانکی که مقابل بخشی از شاخص گذاری های غیر مستدل بعنوان صدای بانک های خصوصی ایستادگی نموده و با پرداخت انواع هزینه های کارشناسی،مدیریتی ، مالی ، زمانی و غیره، اشتباه بودن برخی از شاخصه های ابلاغی را اثبات نموده است، باید پذیرای صفت قلدری ارایه شده توسط شایعه سازان باشد).

- .....

همانگونه که ملاحظه می شود، هیچ شایعه سازی با توجه به قوت و قدرت حرفه ای بانک پاسارگاد، تمایلی به ساخت شایعه ورشکستگی برای آن نداشته است. اما بنظر می رسد که سال 1398 ، سال تاخت و تاز شایعه سازان بر بانک هزاره سوم، با رویکرد پخش شایعه ورشکستگی و قانون گریزی باشد. حال ،این سوال پیش می اید که چرا و چگونه این پدیده رخ داده و باید از چه جنبه هایی مورد تحلیل قرار گیرد؟

- اولین و ساده ترین ادله استدلالی در خصوص وقوع این پدیده ناشایست جهت بانک پاسارگاد را باید در پخش نوبتی شایعه ورشکستگی بانک ها جستجو نمود. بعد از پخش شایعه ورشکستگی بانک های ملی، ملت و بالغ بر 10 بانک دیگر، نوبت به بانک پاسارگاد رسیده است. چرا که دروغ هرچه بزرگ تر باشد، باور پذیرتر می گردد. لذا، پخش شایعه ورشکستگی یک بانک پیشرو، می تواند باور پذیری احتمالی آن توسط مخاطب را بیشتر کند،و در این بین، چه بانکی بهتر از بانک پاسارگاد.

- دومین ادله های تحلیل موضوع (بر اساس شواهد و قرائن و احتمالات و حدس های زده شده) را باید در جریانات و افراد خاص حاضر در برخی از بخش های بانک مرکزی دنباله گیری کرد. سوال این است که چطور محتوای برخی از گزارشات نظارتی بانک ها(بعضا محرمانه) به بیرون درز می کند؟ علل پافشاری های نابجا و بعضا خارج از ضوابط برخی از مدیران و کارشناسان بانک مرکزی برای پذیرش مسایل و تعهدات خاص،توسط بانک ها برای چیست (آقای دکتر همتی عزیز، مسلما مکاتبات بانک ها با شخص ایشان در این خصوص را تائید می فرمایند)؟آیا ساخت شایعات مهندسی شده و هدفمند با توجه به مسائل رد و بدل شده بین بانک مرکزی و بانک های مختلف، کار چندان مشکلی است؟

- سومین ادله استدلالی در خصوص وقوع این نوع ناشایستگی های رخداده شده را باید در کم توجهی مدیران ارشد اقتصادی کشور به صیانت از نظام های بانکی ، بانکداری و بانک ها مشاهده و ملاحظه نمود. بعنوان نمونه ، طرح بحث بهره مرکب با قید دو فوریت در مجلس و زیر سوال بردن کل نظام بانکی کشور در کنار کم توجهی به استدلال های متعهدانه و کارشناسانه بسیاری از صاحب نظران، از این گونه است. چرا شورای نگهبان اقدام به رد این طرح و ضرورت اصلاح آن کرد؟ کدام بانک در کشور است که اطمینان داشته باشد سد منفعت ناشی از معوقات بانکی با مکانیزم خاصی جبران می شود و تن به دریافت بهره مرکب دهد؟ به این داستان،می بایست بحث تحت فشار بودگی بانک ها و سنگ زیرین آسیا بودن آنها در شرایط فعلی اقتصاد کشور را افزود. با این استدلال ها، بنظر می رسد که مدیران ارشد و سیاستگذاران حوزه های اقتصادی، توجه و حساسیت های لازم را نسبت به بانک ها و نظام بانکداری نداشته و این ضعف حمایتی ، باعث گستاخی و از حد گذری، شایعه سازان شده است.

- چهارمین دسته از ادله های اثبات وقوع شوخی های زشت با بانکی همانند بانک پاسارگاد را می بایست در حضور افراد و جریانات خاص در بدنه اقتصادی و مدیریتی کشور جستجو کرد. جریانات و افرادی که نه بشکل ظاهری و سلیقه ای، بلکه عموما بشکلی بنیادی دارای انحراف مبنا با مباحث اقتصاد اسلامی، توسعه درون زا ، اقتصاد مقاومتی، تاب آوری ، .... بوده و مصر به پیاده سازی اقتصاد لیبرالیستی و حاکمیت سرمایه داری هستند. این گروه و جریانات، بدلیل تفاوت های مبنایی ، عموما می توانند فرمان دهنده ، مباشر  ، دامن زننده و حامی جریانات تخریبی باشند.

- پنجمین دسته از ادله های استدلالی توجیه کننده وقوع این دست از شایعات را می بایست در برنامه ریزی هدفمند جریان ضد انقلاب و دشمنی های پایه ای آنها با نظام مقدس جمهوری اسلامی ، جستجو نمود. پیش فرض آنان بر این اصل قرار دارد که در شرایط حاضر، نظام بانکی یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشور را تشکیل می دهد، لذا ضربه زدن و تضعیف نظام بانکی به هر شیوه ممکن، ضمن ایجاد نارضایتی همگانی و تقویت احتمال وقوع ناآرامی ها، باعث تضعیف مستقیم اقتصاد را فراهم نموده و شرایط را برای نوعی فشار اقتصادی مهیا می سازد.

بر اساس توضیحات فوق، ضروری است که مدیران ارشد بانک پاسارگاد، هوشیارتر از گذشته رفتار نموده و بر عمق و کیفیت خدمات رسانی خود بیفزایند . با این کار شرایط را برای تحقق نوعی بازی برد- برد فراهم نموده و بشکل همزمان باعث تقویت منافع سهامداران، ارتقا رضایت مشتریان و اثرگذاری عمیق تر بر جریانات توسعه ای کشور را فراهم می کنند.