شعار سال: نتایج این تحقیق مشخص می‌کند: میانگین فروش ۱۳ گروه یا قلم صنایع‌دستی در حال حاضر حدود ۳۰درصد نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است. تولیدکنندگان صنایع‌دستی در عین حال، دومین علت کاهش فروش در این بازار را «فشار اقتصادی ناشی از تورم عمومی به خانوارها و گردشگران» اعلام می‌کنند که این تخریب قدرت خرید باعث شده خانوارها از خرید برخی کالاها و خدمات انصراف دهند. به گزارش «دنیای‌اقتصاد» هفته گذشته سی‌و‌دومین نمایشگاه صنایع‌دستی تهران از ۳ شهریور ماه آغاز شد و تا دیروز ادامه داشت. این نمایشگاه در واقع یک «بازار بدون واسطه» برای فعالان صنایع‌دستی و مشتریان آنها محسوب می‌شد که در آن تولیدکنندگان به‌صورت مستقیم تولیدات خود را به متقاضیان عرضه می‌کردند. به همین دلیل مشتریان می‌توانستند با قیمتی ارزان‌تر از بازار عادی این مصنوعات را خریداری کنند. چون در نمایشگاه، این محصولات به‌صورت مستقیم و بدون حضور عوامل فرش، به خریداران عرضه می‌شود.

رضایت تولید، فروش و عرضه ۱۳ رشته از صنایع‌دستی که شامل سماور زغالی، گلیم و جاجیم،خاتم‌کاری و میناکاری، مس و چاقو، زیورآلات و تسبیح تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی، صنایع چوبی آشپزخانه، قلم زنی و معرق، ظروف سفالی و برنجی و مسی، پارچه ترمه، چاپ روی پارچه ابریشم، فرش دستباف و شیشه‌های تزئینی می‌شود مورد بررسی قرار گرفت. اوضاع نبض سه‌گانه این ۱۳ گروه یا قلم صنایع‌دستی در ۵ ماه اول امسال نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد به‌رغم اینکه تقاضا وجود دارد، اما عمده تقاضا‌ها منجر به خرید نمی‌شود و عرضه‌کنندگان حاضر علت آن را وضعیت اقتصادی مردم عنوان کردند که همین امر موجب شده تا مردم اقلام غیر ضروری را از سبد خرید خود حذف کنند که صنایع‌دستی نیز یکی از همین اقلام غیر ضروری محسوب می‌شد.

یکی از ویژگی‌های این نمایشگاه خلاقیت و ابتکار در تولید وسایل تزئینی با شیشه بود. طیف عرضه صنایع‌دستی نشان می‌دهد که یک توریست خارجی یا یک مشتری داخلی صنایع‌دستی اگر بخواهد یک خرید ارزان اما با کیفیت مناسب را داشته باشد می‌تواند صنایع‌دستی چوبی آشپزخانه با میانگین قیمتی زیر ۱۰۰هزار تومان را انتخاب کند. برای خرید متوسط با کیفیت بالا نیز باید حدود ۱۰۰ تا ۳۰۰هزار تومان هزینه کرده و سراغ خرید صنایع‌دستی شیشه‌ای بروند. بیشترین صادرات ایران در این حوزه مربوط به محصولاتی همچون زیورآلات سنتی و جنس نقره، فرش و زیرانداز، شیشه، سفال، سرامیک، پارچه، قلمکاری، خاتم، میناکاری و نساجی است و همچنین جعبه‌های استخوانی نیز از عمده صادرات کشور هستند که از محصولات صنایع‌دستی شهر اصفهان به‌شمار می‌رود. به گزارش «دنیای‌اقتصاد» در سال گذشته بیش از ۲۸۱ میلیون دلار صنایع‌دستی در محل گمرک ثبت شده است اما به علت اینکه حجم زیادی از خروج صنایع‌دستی از کشور به‌صورت چمدانی انجام می‌شود، برآوردها نسبت به تعداد گردشگران خارجی نشان می‌دهد که میزان آن نزدیک به ۳۰۰ میلیون دلار است، اما هدف‌گذاری وزارتخانه میراث فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری برای صادرات صنایع‌دستی ۲ میلیارد دلار است.

طبق تحقیقات میدانی «دنیای‌اقتصاد» در ۵ ماه ابتدای امسال نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته میزان تولید، فروش و قیمت ۱۳ گروه (قلم) صنایع‌دستی با تغییراتی روبه‌رو بوده که میانگین میزان تولید ۳ درصد افزایش، میانگین میزان فروش ۱۵ درصد کاهش را نشان می‌دهد و همچنین قیمت محصولات تولیدی صنایع‌دستی نیز حدود ۳۰ درصد افزایش را تجربه کرد. تولید مس و چاقو با ۶۵ درصد کاهش بیشترین افت تولید و فرش دستباف با ۴۰ درصد بیشترین میزان تولید را به خود اختصاص داده‌اند. در حوزه فروش نیز خاتم و میناکاری با افت ۷۰ درصدی بالاترین رتبه افت فروش و ظروف سفالی و برنجی با ۴۰ درصد افزایش بیشترین میزان فروش در تولیدات صنایع‌دستی را به خود اختصاص داده است. با وجود اینکه اکثر فروشنده‌ها با کاهش میزان سود دریافتی خود در قیمت‌ها، ثبات ایجاد کردند اما بیشترین افزایش قیمت مربوط به گروه کالایی «تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی» است که طبق اعلام عرضه‌کنندگان این تولیدات حدود ۹۰ درصد افزایش قیمت داشته است. در حال حاضر حدود ۲۰هزار نفر در حوزه بازرگانی صنایع‌دستی فعالیت دارند و همچنین براساس آمار در سال گذشته ۹۸ هزار نفر نیز در بخش تولید صنایع‌دستی مشغول به‌کار بوده‌اند.

اشتغال‌زایی یکی از مشکلات فراروی هر جامعه است و از آنجا که بیکاری معضلات عظیم اقتصادی و اجتماعی به همراه دارد، لذا توجه به رفع این مشکل در راس برنامه‌های اقتصادی دولت‌ها قرار دارد. آنچه در این راستا مهم است اولویت بخشیدن برنامه‌های حمایتی دولت‌ها برای جهت‌دهی به آن دسته از فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی است که نیل به این هدف را در کوتاه ترین زمان و کمترین هزینه میسر سازد. در حال حاضر در جهان رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی نیازمند توجه به اجرای آن است و ایجاد اشتغال نیازمند دو پارامتر نیروی کار و سرمایه است صنایع‌دستی به‌دلیل دارا بودن خصوصیاتی مانند: سرمایه‌اندوز بـودن، کـاربر بودن، مشارکت دادن زنان در تولید، متنوع کردن منابع درآمد خانوار، کاهش ریسک درآمـد، اسـتفاده آن از منـابع داخلـی و ارزش افزوده بالا برای کارشناسان اقتصادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ بنابراین در حال حاضر اغلب کشور‌ به‌دنبال فعال کردن این حوزه هستند زیرا یکی از مهم‌ترین عوامل و راه‌حل‌های مبارزه با بیکاری که تاثیرات بلندمدتی بر توسـعه اقتصـادی کشورها دارد، است. این حوزه می‌تواند سطح درآمد و معیشت و رفاه هزاران خانه‌دار روستایی و شهری فعال در این صنعت را ارتقا داده و علاوه‌بر توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال موجب حفظ فرهنگ و اصالت بومی، انتقال هنر بومی و محلی و پیوند نسل‌ها نیز می‌شود.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه دنیای اقتصاد ، تاریخ انتشار 10 شهریور 98، کد خبر: 3566241، www.donya-e-eqtesad.com