شعارسال: حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی، رئیس جمهور روز یکشنبه لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور را جهت تصویب ردیفهای درآمدی و هزینهای تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد. بر اساس برنامه ریزی صورت گرفته قرار است کمیسیونهای مجلس در هفتههای پیش رو دخل و خرج یک ساله کشور را بررسی کنند و در نهایت بودجه ۴ اسفند ماه در صحن علنی مجلس بررسی شود.
دیروز رئیس جمهور بودجه سال آینده را «بودجه استقامت و مقابله با تحریم» نامید. روحانی عنوان کرد: این بودجه به دنیا اعلام میکند که علی رغم تحریم، مخصوصاً از لحاظ نفت کشور را اداره خواهیم کرد.
رئیس جمهور از تخصیص ۷۰ هزار میلیارد تومان برای بودجه عمرانی سال آینده خبر داد و بیان کرد «تقریباً بودجه سال ۹۹ با شرایطی که پیشبینی شده، خیلی به نفت اتکا ندارد».
همچنین روحانی اعلام کرد مطابق لایحه بودجه سال آینده، افزایش ۱۵ درصدی حقوق کارمندان در نظر گرفته شده است.
اما لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ چه ویژگیهای دیگری دارد و اگر قرار باشد محورهای کلی آن به اختصار بیان شود چگونه خواهد بود.
نگاه کلی به بودجهمطابق ماده واحده، لایحه بودجه سال ۹۹ کل کشور بالغ بر ۱۹۸۸ هزار میلیارد تومان است که بودجه عمومی ۵۶۳.۸۲۹ میلیارد تومان، منابع عمومی ۴۸۴.۵۹۶ میلیارد تومان، درآمد اختصاصی دستگاهها ۷۹ هزار میلیارد تومان و بودجه شرکتهای دولتی، بانکها و موسسات غیرانتفاعی نیز ۱۴۸۳ هزار میلیارد تومان است.
در لایحه بودجه، درآمدهای مالیاتی با در نظر گرفتن درآمد گمرکی حدود ۱۹۵ هزار میلیارد تومان برآورد شده و در بخش هزینه ها، جبران خدمت کارکنان که همان حقوق و دستمزد است نیز ۱۱۳ هزار میلیارد تومان تعیین شده است.
در کل بررسی جزئیات بودجه بیانگر کاهش وابستگی به نفت با افزایش ۲۳ هزار میلیاردی درآمدهای مالیاتی و افزایش ۴۵ هزار میلیارد تومانی واگذاریهای دولتی است. درآمد حاصل از صادرات نفت و معیانات گازی از ۱۳۷ هزار میلیادر تومان به ۴۵ هزار میلیارد تومان کاهش مییابد که نشان دهنده کاهش ۶۶ درصدی وابستگی به درآمدهای نفتی است.
دولت پیش بینی فروش ۸۰ هزار میلیارد تومان اوراق مالی اسلامی را کرده و قرار است ۳۰ هزار میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی در اختیار دولت قرار گیرد. بر اساس قانون برنامه ششم توسعه کف رقم واریز درآمدهای نفتی به صندوق توسعه ملی باید ۳۰ درصد باشد که هر سال دو درصد به این رقم افزوده میشود.
عوارض خروج از کشور در لایحه بودجه سال آینده عوارض خروج از کشور از ۲۲۰ هزار تومان به ۲۶۴ هزار تومان برای سفر اول هر ایرانی افزایش یافته است. همچنین برای سفرهای دوم به این مبلغ ۵۰ درصد (۳۹۶ هزار تومان) و سفر سوم و بیشتر ۱۰۰ درصد (۵۲۸ هزار تومان) افزایش مییابد.
در بودجه سال گذشته، عوارض خروج از کشور برای سال اول ۲۲۰ هزار تومان برای بار اول، ۳۳۰ هزار تومان برای سفر دوم و ۴۴۰ هزار تومان برای سفر سوم و بیشتر بود. البته مطابق بند «د» تبصره ۱۱ لایحه بودجه، زائران اربعین که از ۱۴ شهریور تا ۲ آبان ماه سال ۱۳۹۹ از مرز زمینی به مقصد عراق از کشور خارج میشوند مشمول این شرایط نمیشوند و از پرداخت عوارض معاف هستند. همچنین عوارض خروج برای زائران حج تمتع و عمره نیز ۱۳۲ هزار تومان خواهد بود.
قرار است مبلغ ۴۰۰ هزار ریال از عوارض خروج صرف توسعه زیرساخت ها، تاسیسات گردشگری و حمایت از میراث فرهنگی و صنایع دستی شود.
۱۵ تکلیف صندوق توسعه ملی در لایحه بودجهمطابق لایحه بودجه سال آینده دولت اجازه دارد مبلغ ۳ میلیارد و ۴۲۵ میلیون یورو از صندوق توسعه ملی را به صورت تسهیلات ارزی برداشت و در ۱۵ تکلیف به مصرف برساند. قرار است خارج از این مجوز، استفاده و اختصاص از منابع صندوق توسعه ملی ممنوع باشد.
از جمله ۱۵ تکلیف دولت میتوان به طرحهای آبیاری تحت فشار و نوین، آبخیزداری و آبخوانداری، مقابله با اثرات مخرب ریزگردها و تاثیر آن بر شبکههای برق، تقویت بنیه دفاعی، خرید تجهیزات آزمایشگاهی و کارگاهی دانشگاه ها، طرحهای نوآورانه جهاد دانشگاهی و معاونت علمی و فناوری، توسعه کمّی و کیفی برنامههای تولیدی، پویا نمایی، مستند، فیلم و سریال در سازمان صدا و سیما، رفع مشکلات حاد پسماندها و آبرسانی روستایی و عشایری و توسعه شبکههای آن اشاره کرد.
عدم تغییر مبلغ وام ازدواج در لایحه بودجه مطابق با لایحه بودجه، تسهیلات قرض الحسنه ازدواج تفاوتی با سال گذشته ندارد و بنابراین به هر زوج ۳۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت پنج ساله و با اخذ یک ضامن معتبر و سفته در نظر گرفته شده است. این بند شامل زوجهایی میشود که تاریخ عقد آنها بعد از اول فروردین ۱۳۹۶ است و تاکنون وام ازدواجی دریافت نکرده اند.
معافیت مالیاتی برای حقوقهای سه میلیونی و پایینتر از آنبر اساس لایحه بودجه پیشنهادی، سقف معافیت مالیاتی سه میلیون تومان پیشنهاد شده است. بر این اساس، افرادی که سالیانه ۳۶ میلیون تومان دریافتی دارند از پرداخت مالیات معاف هستند. مالیات حقوقهای بیشتر از سه میلیون میباید به صورت پلکانی محاسبه و دریافت شود.
در قانون بودجه سال ۹۸ حقوق کارکنان دولت تا ۲ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان معاف از مالیات است و مبالغ بیشتر از آن به صورت پلکانی تا ۳۵ درصد به آن مشمول مالیات میشدند.
نحوه محاسبه نرخ مالیات بر کل درآمد تا ۱.۵ برابر مشمول ده درصد، ۲.۵ برابر مشمول پانزده درصد، ۲.۵ تا ۴ برابر آن مشمول ۲۵ درصد، مازاد چهار تا ۶ برابر مشمول ۲۵ درصد و نسبت به مازاد ۶ برابر ۳۵ درصد است.
افزایش ۱۰ درصدی عوارض واردات لوازم آرایشیواردات لوازم آرایشی اگر چه با شروع سال ۱۳۹۸ ممنوع اعلام شده بود، اما مطابق لایحه بودجه ۹۹، عوارض ۱۰ درصدی برای واردات لوازم آرایش در سال آینده پیش بینی شده است. از این رو احتمال اینکه ممنوعیت واردات لوازم ارایشی پایان یابد وجود دارد.
افزایش ۳۰ درصدی درآمد حاصل از مالیات بر حقوق مطابق لایحه بودجه، مجموع مالیات بر درآمد در سال آینده رشد ۲۹ درصدی نسبت به امسال خواهد داشت و به ۳۲ هزار و ۳۴۱ میلیارد تومان افزایش خواهد یافت. از این رو میزان مالیات بر درآمد نسبت به سال ۹۸ حدود هفت هزار ۳۷۶ میلیارد تومان افزایش خواهد یافت. امسال میزان مالیات بر درآمد معادل ۲۴ هزار و ۹۶۵ میلیون تومان بوده است.
پرداخت یارانه نقدی و طرح معیشتیدر لایحه بودجه سال آینده برای هدفمندی یارانهها مجموعاً ۲۵۰ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است. وزارت کار و رفاه اجتماعی نیز مکلف شده سه دهک بالا را با استفاده از بانکهای اطلاعاتی شناسایی و حذف کند. همچنین برای طرح معیشت خانوار ۳۱ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است.
البته این اعداد و ارقام فعلاً در لایحه دیده شده و ممکن است نمایندگان مجلس شورای اسلامی در کمیسیون تلفیق یا در صحن آنها را اصلاح و تغییر دهند.