شعار سال :فیلم کوتاه و دردناک است، شیرابه زباله در دامن طبیعت سرازیر و رودی تشکیل و جاری شده، مواد سمی در مسیر حرکت خود همه چیز را نابود کرده، جسد پرنده‌ای مهاجر کنار شیرابه و ردی از انهدام حیات گیاهی در اطراف مسیر حرکت این آب سمی؛ اینجا "یاستی بلاغ در روستای طالب قشلاقی" محل دپوی پسماندهای شهر اردبیل است.

این فیلم به تازگی در فضای مجازی منتشر شده و نشانگر عمق فاجعه‌ای است که دپو و دفن غیراصولی پسماند شهری در طبیعت ایجاد و یا در حال ایجاد کردن می‌باشد، پیش از این نیز تصاویر طبیعت این روستا که در آن پسماندهای بیمارستانی به جای محل دپوی زباله در دامن طبیعت رها شده، خبرساز شده بود.

همزمان با این فیلم، تصاویری از دپوی زباله‌ها در محیط شهری و درست مقابل درب خانه‌های شهروندان در محله گلمغان اردبیل در فضای مجازی در حال نشر می‌باشد، تصاویر اقلام بهداشتی مورد مصرف در روزگار کرونا از ماسک گرفته تا گان و دستکش در محیط‌های شهری و بیرون شهری نیز که به تعداد زیاد هر روز در گوشی‌های تلفنی قابل مشاهده است.

اما قصه تولید و توزیع و انهدام زباله در استان اردبیل قصه پرغصه و سابقه‌داری است، از سال‌ها پیش معضل پسماند در مناطق مختلف این استان وجود داشته و اکنون نیز با افزوده شدن تولید این محصول که در بسیاری از کشورها بواسطه فرآوری علمی و منفعت‌های اقتصادی به طلای کثیف مشهور شده به معضل و دغدغه‌ای جدی برای بهداشت و سلامت زیست محیطی منطقه تبدیل شده است.

سالیان سال است که جمع‌آوری ، تفکیک و دفن زباله در استان اردبیل به صورت سنتی صورت گرفته و خبری از مکانیزه شدن و ایجاد صنایع جانبی و تبدیلی آن نبوده و این امر همچنان مخاطرات زیست محیطی را در استان بویژه مرکز آن تشدید می‌کند.

همین چند هفته قبل بود که محیط زیست اردبیل از اخطار زیست محیطی به خاطر دفن غیراصولی پسماند شهر اردبیل و ورود دستگاه قضایی به موضوع خبر داد.

فاضل عبدی، سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان اردبیل گفت: بر اساس اعلام مسوولان قضایی استان، شهرداری اردبیل موظف به دفن اصولی پسماندها شده است.

وی اظهارداشت: این اداره موضوع نظارت بر پسماندهای عفونی در محل دفع زباله شهری اردبیل را طبق شیوه‌نامه‌های ابلاغی سازمان مرکزی در کارگروه مدیریت پسماند قرار داده است.

وی افزود: ۲ اخطاریه زیست محیطی در خصوص انجام مدیریت صحیح و اصولی پسماندها بویژه پسماندهای عفونی به سازمان مدیریت پسماند شهرداری اردبیل صادر شده است.

عبدی گفت: پیرو این اخطاریه‌ها و پیگیری موضوع از سوی فرماندار اردبیل به عنوان رییس کارگروه مدیریت پسماند و ورود مقام قضایی به موضوع، شهرداری اردبیل موظف به دفن اصولی پسماندها و پاکسازی محل شده است.

روش دفن زباله در اردبیل اصولی نیست

فرزاد قلندری ،معاون امور عمرانی استاندار اردبیل در این باره گفت: با توجه به توسعه شهر و افزایش جمعیت، دفن زباله و پسماند در این شهر قابل قبول نبوده و شهرداری باید برای دفن و تفکیک پسماند بصورت اصولی اقدام کند.

وی افزود: موضوع محیط زیست برای مسوولان کشوری و استانی یک موضوع حیاتی و مهم است و دفن زباله در شهرستان‌ها و روستاهای استان باید بصورت علمی صورت گیرد.

قلندری با بیان اینکه نیاز است در زمینه دفن زباله از استان‌های موفق الگوبرداری کنیم، گفت: سرانه تولید زباله در استان نسبت به سرانه کشوری بالاست و وضعیت مطلوبی ندارد.

وی همچنین با بیان اینکه تفکیک زباله خشک و تر می‌تواند آورده خوبی برای شهرداری‌ها داشته باشد، اظهارداشت: با مکان‌یابی مناسب و دعوت از سرمایه‌گذار برای تفکیک زباله و حتی تولید برق از زباله می‌توان تهدیدات زیست محیطی را کاهش داد.

وی افزود: شیرابه پسماندها نباید در آلودگی آب‌های زیر زمینی تاثیر بگذارند و محل دفن آنها دست کم باید در پایین دست و بدون معارض انتخاب شود.

گزارشی  از شیرابه‌های جاری از محل دفن زباله‌های شهر اردبیل واقع در اراضی روستای طالب قشلاقی به سمت اراضی و مراتع پایین دست.

تولید زیاد زباله در اردبیل و ضرورت فرهنگ‌سازی در این زمینه

هم‌اکنون سرانه تولید پسماند در استان اردبیل بیشتر از میانگین کشوری است ، سرانه تولید پسماند در کشور حدود ۲۵۶ کیلوگرم برای هر نفر در سال می‌باشد در حالی که این رقم در استان برای هر نفر در سال ۲۷۵ کیلوگرم بوده و در این میان وضعیت در شهر اردبیل مرکز استان نگران‌کننده‌تر نیز می‌باشد.

حمید لطف‌اللهیان ،شهردار اردبیل با تاکید بر لزوم مدیریت پسماند و فرهنگ‌سازی کاهش تولید زباله در این شهر گفت: هر اردبیلی روزانه ۷۰۰ گرم زباله تولید می‌کند، روزانه ۳۵۰ تن و سالانه ۱۳۰ هزار تن زباله در اردبیل تولید شده و جمع‌آوری این حجم از زباله کار سختی است.

وی اضافه‌کرد: کاهش تولید زباله هزینه هنگفت امور پسماند می‌تواند صرف توسعه شهر شود، کاهش تولید زباله اولین گام در مدیریت پسماند است .

لطف‌اللهیان افزود: پسماندها بعنوان یک تهدید محیط زیستی است و کاهش آن بعنوان یک راهکار اساسی و مهم که می‌تواند جنبه پیشگیری از بروز مشکلات باشد نیاز به فرهنگ‌سازی همگانی و توجه ویژه شهروندان دارد.

در این میان کارشناسان برای مقابله با تهدید زیست محیطی زباله، راهکار اصلی را کاهش تولید پسماند، کاهش حجم پسماندهای خشک مثل فشرده‌سازی انواع بطری‌ها، شانه تخم‌مرغ، قوطی کنسرو، ظروف لبنیات و بسته‌بندی‌های خوراکی، آگاهی از فواید و عواید روش‌های کاهش تولید پسماند برای حفاظت از محیط زیست و سلامتی بشر، کاهش تولید پسماند و تفکیک از مبداء ،خرید به اندازه اقلام مصرفی ، راه‌اندازی واحدهای فرآوری بهداشتی و صنعتی سبزی و صیفی‌جات ثابت،پرهیز از خرید نان بیش از حد نیاز مصرفی،عدم استفاده از ظروف، سفره‌ها و لوازم یکبار مصرف،جایگزینی لوح‌های فشرده(CD وDVD) با فلش مموری‌ها و حافظه‌های جانبی ، تعمیر وسایل خراب‌شده به جای دورانداختن آن‌ها و خرید لوازم جدید،جایگزینی کاغذ کادو با کیسه‌های پارچه‌ای زینتی، عدم دریافت رسید از خودپردازهای بانکی و استفاده از خدمات الکترونیکی بانک‌ها، ادارات، سازمان‌ها یا موسسات را پیشنهاد می‌کنند.

به گفته آنها ، در کنار این موارد که به نوعی نیاز به فرهنگ‌سازی و تغییر رفتار شهروندی مربوط می‌شود دولت‌ها نیز در سطح کلان می‌بایست اقدام به اقدامات اساسی از جمله ایجاد صنایع تبدیلی در حوزه پسماند ، استفاده از فناوری نوین و دانش‌بنیان در این حوزه ، پیاده‌سازی مدیریت واحد و نوین پسماند و انجام کار پژوهشی از سوی مجامع علمی و دانشگاهی کنند.

شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایرنا،تاریخ انتشار:10اردیبهشت،کد خبر:83765371،www.irna.ir

برگرفته از فضای مجازی