شعار سال :* رویترز چندروز پیش از تماس تهدیدآمیز ترامپ با بن‌سلمان بر سر کاهش تولید نفت خبر داده بود.

 از زمان روی کار آمدن ترامپ در سال 2016 روابط عربستان و آمریکا با فراز و نشیب‌های فراوان همراه بوده است. هر چند ترامپ بعد از ریاست‌جمهوری تعبیر گاو شیرده را برای سعودی‌ها به کار نبرده است اما در عمل همان مشی را پیگیری کرده است به گونه‌ای که ردپای این سیاست را در آخرین تصمیمات دولت آمریکا می‌توان مشاهده کرد. بامداد دیروز رسانه‌های آمریکایی به نقل از برخی مقامات سیاسی و نظامی از قصد دولت این کشور برای برچیدن سامانه‌های نظامی پاتریوت از عربستان خبر دادند. روزنامه وال‌استریت ژورنال در گزارشی نوشت: آمریکا در پی خارج کردن سامانه‌های ضدموشکی پاتریوت از عربستان سعودی است. مقام‌های آمریکایی علاوه بر این گفته‌اند دولت آمریکا کاهش سایر قابلیت‌های نظامی خود در عربستان سعودی را نیز بررسی می‌کند. چند مقام آمریکایی گفتند آمریکا 4 سامانه پاتریوت، همراه با پرسنل نظامی خود را که بعد از حمله به تأسیسات نفتی سعودی به این کشور ارسال شده بود از عربستان خارج می‌کند. منابع مورد استناد وال‌استریت‌ژورنال می‌گویند 2 اسکادران جنگنده آمریکا هم منطقه را ترک کرده‌اند و مقام‌های آمریکایی بزودی کاهش حضور نیروی دریایی آمریکا در خلیج‌فارس را هم مورد بررسی قرار خواهند داد. وال‌استریت‌ژورنال این تصمیم را به منزله پایان تقویت نظامی آمریکا در عربستان سعودی دانسته است.

عربستان سعودی ولخرج‌ترین کشور در حوزه خرید تسلیحات آمریکایی و کشورهای غربی است. تجهیزات خریداری‌شده توسط این کشور به حدی است که براحتی می‌توان با این حجم از خرید، تمام کشورهای خاورمیانه را مسلح کرد. نکته قابل توجه این است که خط و نشان اخیر آمریکایی‌ها می‌تواند سر‌آغاز عقب نشستن آمریکا از کل خاورمیانه و در نهایت تنها گذاشتن عربستان در مقابل ایران باشد. از سویی این نکته را نباید از نظر دور کرد که ترامپ حتی در این اقدام خود هم به دنبال کسب امتیاز جدیدی از عربستان است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت: آمریکا 2 سامانه ضدموشکی را که قبلا برای محافظت از تأسیسات نفتی سعودی مستقر کرده بود از این کشور خارج و 2 سامانه پاتریوت را در پایگاه هوایی شاهزاده سلطان حفظ می‌کند. ارتش یمن شهریورماه سال گذشته در پاسخ به حملات ائتلاف سعودی، پالایشگاه‌های بقیق و خریص مربوط به تأسیسات نفتی آرامکوی عربستان را هدف گرفت و آن را عملیات توازن بازدارندگی دوم نامید. این مقام آمریکایی گفته است حدود ۳۰۰ نظامی که همراه با این 2 سامانه به عربستان منتقل شده‌اند هم این کشور را ترک خواهند کرد.
برخی رسانه‌ها به این امر اشاره کردند که این اقدام آمریکا نوعی عقب‌نشینی از خلیج‌فارس است و روند عقب‌نشینی همچنان ادامه دارد. یک مسؤول آمریکایی نیز به خبرگزاری بلومبرگ گفت: قرار بود خارج کردن پاتریوت‌ها مارس گذشته انجام شود اما در پی حملات موشکی به اردوگاه التاجی در عراق این امر به تعویق افتاد. این مسؤول ادامه داد که سامانه‌های پاتریوت وابسته به نیروهای سعودی جایگزین پاتریوت‌های آمریکایی می‌شود. وی تاکید کرد که ۱۲ آتش‌بار از موشک‌های پاتریوت و یک آتش‌بار از موشک‌های پدافند هوایی تاد در منطقه باقی می‌ماند. سامانه تاد با فراهم آوردن دفاع علیه موشک‌های بالستیکی که در خارج از جو زمین پرواز می‌کنند عملکرد پاتریوت را تکمیل می‌کند. هرچند برخی گزارش‌ها کاهش حضور نظامی آمریکا در عربستان را به کاهش تنش‌ها در خلیج‌فارس مربوط کرده‌ و نوشته‌اند برنامه‌ریزان پنتاگون معتقدند «منابع نظامی محدود ایالات متحده- از جمله کشتی‌های جنگی و سامانه‌های موشکی پاتریوت- باید به سایر اولویت‌ها از جمله تلاش برای مقابله با گسترش نفوذ نظامی چین در آسیا اختصاص یابد اما اکثر کارشناسان و رسانه‌ها این تصمیم آمریکا را به تنش‌های نفتی میان دولت‌های آمریکا و عربستان سعودی ربط داده‌اند. آسوشیتدپرس در همین ارتباط نوشته‌ است: هنوز مشخص نیست مناقشه نفتی میان آمریکا و عربستان سعودی هم در این تصمیم دولت ترامپ نقش داشته است یا خیر اما اتخاذ این تصمیم که در بحبوحه تنش‌ها میان عربستان سعودی و دولت ترامپ بر سر تولید نفت رخ داده است نمی‌تواند بی‌ربط به تنش‌ها بین 2 کشور باشد. در همین حال دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در پاسخ به پرسشی درباره خروج سامانه‌های موشکی پاتریوت این کشور از عربستان سعودی، گفته است: ما از کشور‌های دیگر محافظت می‌کنیم ولی کشورها آنطور که باید به ما احترام نمی‌گذارند. در برخی موارد حتی آنها از ما خوش‌شان نمی‌آید ولی آن روز‌ها به پایان رسیده است. وی ادامه داد: ما اقدام‌های قاطعی انجام می‌دهیم که برای ما مثبت خواهد بود. من تصور می‌کنم برای آنها هم بسیار مثبت خواهد بود. عربستان کشوری بسیار ثروتمند است و آنها موافقت کرده‌اند برای کاهش برخی هزینه‌ها کمک کنند. نکته جالب توجه اینکه مقامات سعودی تاکنون از اظهار نظر درباره خبر برچیدن پاتریوت‌های آمریکا از این کشور خودداری کرده‌اند. به نظر می‌رسد خروج سامانه‌های ضدموشکی پاتریوت از عربستان سعودی پس از تماس تلفنی تهدیدآمیز ترامپ با بن‌سلمان، بدین معناست که آمریکا در حال رها کردن متحدان عربی خود است یا اینکه می‌خواهد آنها را برای خرید تسلیحات بیشتر تحت فشار بگذارد. بر اساس گزارش اخیر خبرگزاری «رویترز» که به نقل از منابع خود درباره تماس تلفنی «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا و «محمد بن‌سلمان» ولیعهد سعودی تهیه شده است، ترامپ با وقاحت بی‌سابقه‌ای، حاکم فعلی عربستان سعودی را تهدید می‌کند و هشدار می‌دهد در صورتی‌که عربستان سعودی به کاهش تولید نفت خود در چارچوب نبردش با روسیه که باعث شده است قیمت هر بشکه نفت به اندازه قیمت یک وعده غذای ناچیز یا کمتر از آن سقوط کند، اقدام نکند در مقابل او نیز نخواهد توانست قانونگذاران آمریکایی را از تصویب قانون خارج کردن نیروهای آمریکایی از عربستان سعودی منع کند. عربستان سعودی بعد از این تهدید ادعا شده ترامپ و در کمتر از 10 روز با روسیه بر سر کاهش تاریخی و بررسی‌شده تولید نفت خام به توافق رسید. این بدان معناست که حکومت ریاض بدون در نظر گرفتن لحن درخواست آمریکایی‌ها، خواسته‌های ترامپ را اجرا کرده است. از سوی دیگر مسأله رها کردن متحدان آمریکا در غرب آسیا نیز از این جهت مطرح می‌شود که 2 سال قبل «جیمز متیس» وزیر سابق دفاع آمریکا از تصمیم این کشور برای خارج کردن سامانه‌های دفاعی از کویت، بحرین و اردن خبر داده‌ بود به نظر می‌رسد واقعیت پشت پرده این تصمیم‌ها را باید در طرح‌های کلان‌تر دولت ترامپ جست‌وجو کرد. موضوعاتی نظیر تجارت تسلیحات و معامله قرن که برای دولت ترامپ مسائلی حیاتی است می‌تواند در اتخاذ این تصمیم اثرگذار باشد. از این رو می‌توان گفت آمریکا تلاش دارد سفارش بیشتری در زمینه تسلیحات از کشورهای متحد خود در غرب آسیا دریافت کند. از سوی دیگر، تحت فشار قرار دادن این کشورها در اجرای «معامله قرن» از دیگر اهداف آمریکاست. با توجه به اینکه اردن و کویت مواضع تقریبا سختگیرانه‌ای درباره این طرح ضدفلسطینی دارند، همین امر ایجاب می‌کند این کشورهای عربی و همچنین عربستان سعودی که به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها در حال دست شستن از آن هستند، در نقشه ائتلاف‌های‌شان تجدیدنظر و باب مذاکره با دشمنان‌شان را باز کنند.

شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه وطن امروز،تاریخ انتشار:20اردیبهشت1399،کد خبر:2922،www.vatanemrooz.ir