سود عملیات پیچیده بانکی در حالی که به اسم کمک به بخش خصوصی کوچک انجام شد در واقع به جیب بنگاههای دولتی رفت و از سوی دیگر بانک مرکزی و دولت با کاهش دستوری نرخ بهره بانکی برای داغ کردن بازار سهام ۵۶۰ هزار میلیارد تومان به سود بانکها از سود سپرده گذاران برداشت کردند. ارقام حیرت انگیز بالا را غلامرضا سلامی تحلیلگر ارشد بازار مالی با استنناد به آمارهای بانک مرکزی به دست آورده است.
سلامی در صفحه تلگرامی اش نوشته است:بانک مرکزی با انتشار گزیده آمارهای اقتصادی در پایان خرداد ۹۹، حجم نقدینگی را ۲۶۵۷ میلیارد تومان اعلام کرد که نسبت به خرداد سال ۹۸ معادل ۳۴.۲ درصد افزایش نشان میدهد. این در حالی است که این افزایش در دوره مشابه سال گذشته ۲۵.۱ درصد بوده است.
آمارهای ارایه شده از سوی بانک مرکزی نشان میدهد در یک سال گذشته چقدر از نقدینگی از شبه پول، مازاد بر استناندارد سال قبل به پول تبدیل شده است. طبق محاسبه هی من حداقل ۱۰ در صد کل نقدینگی به پول سرگردان اضافه شده است و محاسبه قدرت تخریب این میزان افزایش در پول سرگردان را به اقتصاد دانان گرانقدر واگذار میکنم.
از امارهای بانک مرکزی میتوان کاهش سهم نقدینگی در تامین مالی بنگاههای غیر دولتی طی دوره اخیر به ویزه در ۳ماه ابتدای سال ۱۳۹۹رت به دست اورد ونشان میدهم که این سازوکار چه پیامدهایی داشته است به طوری که از ارقام مندرج اطلاعات بانک مرکزی مستفاد میشود سهم اعتبارات بخش غیر دولتی از افزایش نقدینگی سال منتهی به پایان خرداد ۹۸ حدود ۶۱ درصد بوده است که این سهم در سال منتهی به پایان خرداد ۹۹ به ۵۲ در صد کاهش یافته و تاسف بارتر اینکه در دوره ۳ماهه منتهی به پایان خرداد ۹۹ این درصد به ۴۱ درصد سقوط کرده است.
در دوره اوج کرونا که بنگاههای خصوصی به خصوص کسب و کارهای کوچک و متوسط که برای بقای خود و حفظ نیروی شاغل به تسهیلات بیشتری نیاز داشته اند، سهم آنان از افزایش نقدینگی یک سوم کاهش یافته است. این درحالی است که کشورهای مطرح در به سود بانکها دوران کرونا با پذیرش خطر افزایش نقدینگی پول تزریق شده به اقتصاد را در این دوره صرف اعطای تسهیلات به این گونه بنگاههای اقتصادی کردند.
دولت و بانک مرکزی با استفاده از این حربه غیر منصفانه سعی کردند نرخ بهره بین بانکی را کاهش دهند و با کاهش نرخ بهره سپردههای مدت دار و درنتیجه کاهش قیمت تمام شده پول بانکها را از بحران خارج سازند. البته ایرادی به تلاش دولت و بانک مرکزی برای کاهش بحران بانکی نیست، ولی اینکه به چه فیمتی، جای بحث دارد.
با مقایسه نرخ بهره سپردههای یکساله یعنی ۱۶ درصد و نرخ تورم ۴۲ درصدی میتوان محاسبه کرد که چیزی در حدود حداقل ۵۶۰ هزار میلیارد تومان یعنی تقریبا معادل بودجه سال ۱۳۹۹ از دارندگان سپرده مدت دار نزد بانکها مالیات تورمی اخذ شده است و در مقابل این اجحاف که ظاهرا به منظور استفاده کسب و کارهای آسیب پذیر از نرخ بهره پایینتر صورت گرفته، سهم این گونه بنگاهها از اعطای تسهیلات بانکی کاهش نیز یافته است. در مقابل بخش قابل توجهی از این بخشش ازطریقدمیدن در حباب بورس از جیب سپرده گذاران به جیب سهامداران شرکتها و بانکهای بزرگ مشمول رانت و عنایت خاصه دولت واریز شده درآینده خواهد شد.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از ساعت ۲۴، تاریخ انتشار: ۸ مرداد ۱۳۹۹، کدخبر: ۵۰۶۲۳۹، www saat۲۴.news