شعارسال: شرکت های تعاونی در دنیا بر اساس ایجاد حس مشارکت در مردم برای پویایی اقتصادی و همچنین سهم بری شهروندان از تولید ناخالص داخلی شکل گرفتند.

شرکت های تعاونی بر اساس شرح وظایفشان یا در زمینه فعالیت های تولیدی کار می کنند و یا در زمینه فعالیت های توزیعی. آنچه ما در کشورمان شاهد هستیم و به ویژه در مازندران، فعالیت های منحصرا توزیعی تعاونی هاست که عمدتا بر مبنای تهیه، انبارش و توزیع استوار است. متاسفانه مانند بسیاری دیگر از مفاهیم اقتصادی مفهوم تعاونی هم در ایران دستخوش تغییرات بنیادین شده است.

انحصار تعاونی ها در مبحث توزیع سبب بروز برخی از ناهنجاری های مالی و پولی در بازار شده است که نقش مهمی در تضعیف شرایط تجاری مازندران دارد.

دربرخی موارد هم مشاهده می شود که دست اندرکاران تعاونی ها به جای رویکردهای مشارکتی به تخلفاتی همچون احتکار و گرانفروشی روی می آورند که با نفس کار شرکت های تعاونی در تضادی آشکار قرار دارد. شرکت تعاونی (Co-operative) بر پایه حداکثر سود برای تولید – توزیع کنندگان و مصرف کنندگان شکل گرفته است و فی الواقع هدفی جز گسترش عدالت در جامعه ندارد.

اساس تعاونی ها عادلانه کردن سیستم تولید و توزیع است تا هم تولید کنندگان و هم مصرف کنندگان بتوانند از شرایط موجود احساس رضایت داشته باشند.

به گفته کامران اصغری مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی مازندران برای تعاونی ها سهم بیست و پنج درصدی در مورد توسعه اقتصادی در نظر گرفته شده است و آنگونه که در اظهارات اصغری و دیگر مسئولان استان مشاهده می شود هنوز شرکت های تعاونی نه تنها نتوانسته اند به اهداف مورد نظر دست پیدا کنند بلکه با مشکلات زیرساختی و اجرایی فراوانی روبرو هستند که به ناچار از ارجاع این مشکلات به مجمع نمایندگان استان مازندران سخن به میان می آید.

با اینهمه تخصیص یکصد و سی میلیارد تومانی اعتبارات در قالب تسهیلات بانکی به تعاونی ها هم نتوانسته است گره از مشکلات این بخش باز کند و ظاهرا شرکت های تعاونی هم مانند بنگاه های تولیدی دچار ایستایی و رکود خدمات شده اند.

در کنار برخی از ایرادات قانونی که ممکن است در بخش تعاونی با آن روبرو باشیم البته امتیازاتی هم در نظر گرفته شده است از جمله معافیت های مالیاتی و بسته های تشویقی وحمایتی دولت از تعاونی ها که هر چند جنبه مشارکتی دارند، فارغ از عام یا خاص بودنشان در دسته بندی بنگاه های خصوصی قرار می گیرند.

البته درسالهای گذشته برخی از جریانات رانتی هم در تعاونی ها رسوخ کردند و با استفاده از روابط و قدرتی که داشتند انحصار "توزیع" برخی از اقلام مهم مصرفی را در اختیار خود قرار داده بودند.

این مورد که تبدیل به یکی از گلوگاه های توسعه تعاونی ها شده بود تا حدی تعدیل شده است منتها همچنان به عنوان یک خطر بالقوه ،رونق بخش تعاون را هدف قرار داده است.

نفس کار تعاونی با انحصار همخوانی ندارد و اگر یک شرکتی به عنوان تعاونی انحصار برخی از کالا ها را برای عمل توزیع که عمده تعاونی های مازندران را تشکیل می دهند در دست بگیرد نه عدالت اجرا شده است و نه بازار به تعادل می رسد.

اکنون که مشکلات تعاونی ها به مجمع نمایندگان ارجاع شده است بهتر است که نمایندگان مازندران با تشکیل گروه تحقیق و تفحص از تعاونی های مازندران ، علل واقعی عدم موفقیت تعاونی های استان را برای مردم آشکار کنند.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت خبری تحلیلی وارش نیوز، تاریخ انتشار: 25شهریور1395، کدخبر: 37426: www.vareshnews.ir