شعار سال: «لوازم خانگی، قیمت واقعی ندارد»، «ماشین لباسشویی 260هزار تومانی، هفت میلیون تومان فروخته میشود»، «با دلار 30 هزار تومانی هم؛ دبی ارزانتر از ایران است»، اینها تنها گوشهای از آشفتگیهای اینروزهای بازار لوازم خانگی است که از زبان فعالان این صنعت شنیده میشود. رئیس اتحادیه لوازم خانگی در اینباره میگوید: «با توجه به اینکه در سه سال گذشته اجازه واردات وجود نداشت، ماشین لباسشویی ایرانی 260هزار تومانی تمام اتوماتیک را باید هفت میلیون تومان خرید». اکبر پازوکی در مورد آخرین وضعیت قیمت اقلام لوازم خانگی هم گفت: «شرایط بازار به شکلی است که اگر لوازم خانگی را با دلار 30هزار تومانی در نظر بگیریم با همان دلار 30هزار تومانی در دبی میتوان ماشین لباسشویی بوش آلمان را 10میلیون تومان خرید». وی ادامه داد: «اگر صنعت در اولویت قرار دارد، باید آن را تقویت کرد و حرفی از واردات نباشد. البته واردات در همه زمانها بد نیست زیرا تولیدکننده باید بداند همرزمی در کنار خود دارد و اگر تولیدات داخل با افزایش قیمت و کاهش کیفیت مواجه شود، رقبا با کیفیت با قیمت بهتر به مشتری عرضه میکنند».
پازوکی با انتقاد از رویه نادرست برخورد با فروشندگان لوازم خانگی در این زمینه توضیح داد: «قاچاق، احتکار و نبود کالا را به فروشنده ربط میدهند، مشخص نیست ما فروشندهایم یا توزیع کننده! چرا قیمت کالا را از ما میپرسند؟ زمانی که کالا در بازار موجود و مواد اولیه به قیمت مناسب به دستشان برسد، برای هیچ وارد کنندهای با ، واردات صرفه اقتصادی ندارد».
پازوکی افزود: «با توجه به اینکه در سه سال گذشته اجازه واردات وجود نداشت ماشین لباسشویی ایرانی 260 هدلار 30 هزارتومانیزار تومانی تمام اتوماتیک را باید 7 میلیون تومان خرید. باید توجه داشت 70 درصد لوازم خانگی تولید داخلی دارند و تنها 30 درصد ارزبری دارد که آن نیز مربوط به موتور میشود. آیا این 30درصد تعیین کننده یک قیمت کالا است؟ تعیین کننده لوازم است؟ بنابراین اخبار و اطلاعات صحیح نیست».
وی با اشاره به طرح سامانه جامع تجارت در مورد ثبت اطلاعات فعالین این صنف گفت: «طرح سامانه جامع تجارت که قرار بر انجام آن است، باید سه یا چهار سال پیش انجام میگرفت. تا مشخص شود مواد اولیه مانند ورقی که به تولیدکننده میدهند چه مقدار خریداری شده و زمانی که به دست مصرف کننده رسیده، چه فعل و انفعالاتی بر روی آن صورت گرفته است. دیگر نه محتکری جود داشت و نه انبار زیر پلهای و قیمت کاذب. اما زمانی اجرایی میشود که دیگر پاسخگو نیست». پازوکی، یادآور شد: «قیمت لوازم خانگی قیمت واقعی ندارد. تولیدکنندگان باید نگران باشند، چون در سه سال گذشته هزینه و دستگاه و نیروی کار جدید اضافه کردهاند. اکنون کالای وارداتی گرانتر از تولید داخل نیست و به نوعی دچار خودتحریمی هستیم به طوری که ورق از کیلویی 12هزار تومان به کیلویی 25 هزار تومان رسیده است، چرا کسی جلودار این مسئله نیست؟».
آشفتگی قیمتها در بازار انواع یخچال و فریزر، ماشین ظرفشویی و لباسشویی و هر آنچه که به کار خانهداری میآید، بالاخره صدای رئیس اتحادیه لوازم خانگی را هم درآورد. البته مدتهاست که همه آنهایی که به دنبال خرید این لوازم هستند از گرانیهای اخیر و نایاب شدن بسیاری از برندهای مطرح گلایه میکنند، اما حالا کار به جایی رسیده که حتی فعالان این صنعت نیز دل پری از این اوضاع دارند. اگر اینروزها سری به فروشگاههای اینترنتی لوازم خانگی زده باشید، به خوبی میتوانید درک کنید که دیگر استفاده از فیلترینگ برای پیدا کردن برند مورد نظرتان راه را برای خرید محصول مورد نظرتان هموار نمیکند؛ چرا که یا در زیر برند مورد نظر نوشته این جنس در حال حاضر موجود نیست یا اینکه قیمت به قدری افزایش یافته که به راحتی قید خرید را بزنید و به دنبال تعمیر یا خرید جنسی با کیفیت نامناسب در بازار بروید. کارشناسان ریشه گرفتاریهای اینروزهای بازار لوازم خانگی را ممنوعیت واردات و محدود کردن جنس در بازار عنوان میکنند؛ مثل واردات خودرو که سالهاست با تعرفه بالا، سدی جلوی راه رقابت با بازارهای دنیا ایجاد کرده و انحصار تنها گزینهای است که پیش روی تولیدکنندههای خودرو در داخل کشور وجود دارد. اینروزها بحث بر سر تاثیر ممنوعیت واردات لوازم خانگی بر وضعیت بازار، در حالی مطرح است که قیمت انواع برندهای ایرانی و خارجی در فروشگاههای مجازی و واقعی چندین برابر شده و در بسیاری از گزارشهای غیررسمی شنیده میشود که بازار تعمیر لوازم خانگی دست دوم داغتر از خرید اجناس دست اول است. اوایل آذر سال 97 بود که وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت، به صراحت اعلام کرد که دیگر نیازی به واردات لوازم خانگی نداریم. آنروزها رضا رحمانی در جریان بازدید از یکی از نمایشگاههای بینالمللی لوازم خانگی در کشور گفت: «با توجه به فراهم شدن فرصت مناسب در زمینه لوازم خانگی در کشور و توانایی تامین در این بخش، نیازی به واردات در این بخش نداریم». رحمانی حتی بر این نکته هم تاکید کرد که این محصولات با وجود کیفیت برابر با محصولات مشابه خارجی در بسیاری از موارد قیمتهایی با یک سوم قیمت آن محصولات دارند و بعد از افزایش تیراژ تولید، قیمتها بیش از این کاهش پیدا خواهد کرد». حالا نزدیک به دو سال از این صحبتها میگذرد و نگاهی به قیمت لوازم خانگی در فروشگاههای اینترنتی و حتی مهمترین بازارهای کشور حکایت از این دارد که به عنوان مثال برای خرید انواع برندهای لباسشویی، ایرانی یا خارجی، باید حداقل 12میلیون تومان پسانداز داشت. بسیاری از آگاهان اقتصادی بر این باورند که یکی از دلایل اصلی گران شدن قیمت لوازم خانگی، کاهش واردات به دلیل نایاب شدن جنس در بازار و حتی افزایش سه برابری قیمت بنزین نسبت به گذشته است. به گفته فعالان این صنف، بازار لوازم خانگی چند سالی با رکود مواجه بود ولی با افزایش قیمت بنزین رکود بیشتری بر این بازار حکمفرما شد؛، به طوری که گرانی بنزین سبب شد قدرت خرید مردم کمتر از قبل شود و از طرف دیگر به دلیل افزایش کرایه حملونقل، قیمت لوازم خانگی هم بالاتر رفته است.
شاید تاثیر این محدودیتهای وادراتی را با نگاهی به لیست کالاهایی که به دلیل محدودیتهای ارزی ممنوع شده به خوبی بتوان فهمید. اوایل تیر همین امسال بود که واردات 2500قلم کالا به داخل کشور ممنوع شد. در واقع، دولت این سیاست را به بهانه حمایت از تولید داخلی و به نفع مردم در دستور کار قرار داد، چرا که یک مشکل حاد دولت در این روزها تامین ارز مورد نیاز کشور است و پایین آمدن درآمدهای نفتی شرایط ویژهای را به کشور تحمیل کرده است. به نحوی که حالا کمبود ارز کار را به جایی رسانده که این روزها دولت به «اخطار» و «ممنوعیت» واردکنندگان و صادرکنندگان روی آورده است، تا جایی که چند ماه پیش حسن روحانی به صادرکنندگانی که ارز حاصل از فروش کالا را به کشور نمیآورند اخطار داده بود و وزارت صنعت، معدن و تجارت واردکنندگان را از واردات ۲۵۰۰ کالا منع کرد. اگرچه حالا شرایط برای صادرکنندگان و واردکنندگان از یک طرف و تولیدکنندگان به علت مشکلاتی در خرید مواد اولیه از خارج از مرزها سختتر شده اما در نهایت تکانه اصلی به مردم وارد میشود. علیرضا مناقبی، عضو هیأت رئیسه مجمع عالی واردات از مخالفت و انتقاد واردکنندگان به علت ممنوعیت تعرفهای کالاها گفت: «جای تاسف دارد که مسئولان کشور جلوی کسب و کار مردم را بگیرند. در بین اقلام ممنوع شده، اقلام ضروری و غیرضروری زیادی دیده میشود و این مسئله راه قاچاق کالاها به کشور را باز میکند». اتفاقی که اینروزها در بازار لوازم خانگی به خوبی خود را نشان میدهد. دوم آبان سال گذشته بود که یک عضو مجمع عالی واردات به رسانهها اعلام کرد: «ممنوعیت واردات رسمی لوازم خانگی، راه را برای قاچاق این محصولات هموار کرده است». علیرضا مناقبی گفت: «در شرایط فعلی که تولیدکننده برای تولید صنعتی خود به قطعات یدکی و اولیه نیاز دارد و وارد کننده شناسنامهدار از فعالیت خود منع شده است، پای قاچاق به میدان باز میشود». وی افزود: «این پدیده شوم به اقتصاد کشور و تولید کننده داخلی لطمه و هم وارد کننده قانونی را دور می زند و او را بدنام میکند». مناقبی با یادآوری این موضوع که صنعت لوازم خانگی کشور هیچ گاه تولید واقعی نداشته است، گفت: «ممکن است در مقام سخن عنوان شود کارخانجات لوازم خانگی داخلی توانایی تامین نیاز داخل را دارند، اما هیچگاه در عمل به این جایگاه نرسیدهاند». وی تاکید کرد: «از آنجایی که صنعت داخلی نمیتواند نیاز داخل را برآورده کند چارهای جز واردات نداریم، اما چون واردات قانونی ممنوع است قاچاق افزایش مییابد». افزایش برندهای تقلبی در بازار در حالی که مرزهای کشور به روی واردات قانونی لوازم خانگی بسته است در حالی مطرح است که بارها فیلمها و تصاویر تقلب در تولید لوازم خانگی در شبکههای مجازی دست به دست شده و به اصطلاح فروش گنجشک به جای قناری، نگرانی مردم درباره افزایش اجناس تقلبی در بازار را بیشتر کرده است. این در حالی است که مسئولان هنوز به این باور نرسیدهاند که با ایجاد محدودیت در بازار و از بین بردن رقبای خارجی نمیتوان از تولید داخل حمایت کرد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه همدلی، تاریخ انتشار خبر: ۱۹ مهر ۱۳۹۹، کد خبر: -، hamdelidaily.ir