شعار سال: سرازیری آلاینده‌ها به قلب پارک ملی دریایی‌ـ ساحلی نایبند در شهرستان عسلویه همچنان ادامه دارد، اما حامیان محیط‌زیست بیش از همیشه نگران ساخت‌وسازها در حریم این پارک هستند. اکنون جنوب استان بوشهر به‌خصوص شهرستان عسلویه میزبان خیل عظیم تأسیسات نفت، گاز و پتروشیمی است که باوجود این‌که سود اقتصادی بالایی دارد، تأثیر گسترده و عمیقی را بر روی محیط‌زیست این مناطق می‌گذارد. به‌دنبال ساخت و توسعه تأسیسات صنعتی در شهرستان عسلویه آلودگی آب، هوا، خاک، دریا و... در این منطقه گسترش یافته و باعث تخریب برخی از اکوسیستم‌ها شده است. در گذشته و در جریان توسعه فازهای مختلف پارس‌جنوبی هم به‌خوبی به اهمیت محیط‌زیست در منطقه توجه نشده؛ اما انتظار می‌رود در تصمیم‌گیری‌های جدید در این زمینه دقیق‌تر و مناسب‌تر عمل شود. درحال‌حاضر باوجود نگرانی‌ها و اعلام مواضع صریح دوستداران محیط‌زیست استان بوشهر، مکان‌یابی ساخت‌وسازهایی در حریم پارک ملی نایبند باعث گسترش نگرانی‌ها شده است. اکنون مکان‌یابی یک مجتمع مسکونی‌ـ خوابگاهی تحت‌عنوان مجموعه گردشگری به مساحت 6/2هکتار در حریم پارک ملی نایبند، باعث بروز نگرانی‌هایی در بین مردم و دوستداران محیط‌زیست شده است. جوامع محلی و دوستداران محیط‌زیست، این ساخت‌وسازها را در رأس خلیج نایبند به‌عنوان یک مکان طبیعی خاص و منحصربه‌فرد چالشی بزرگ می‌دانند که می‌تواند به نابودی محیط‌زیست پارک ملی نایبند منجر شود.
 
سرازیری آلاینده‌ها به قلب پارک ملی نایبند
 
در همین راستا، ۱۷تشکل زیست‌محیطی استان بوشهر در نامه‌ای به دادستان کل کشور خواستار ورود به این موضوع و مقابله با تخریب محیط‌زیست شده‌اند. دوستداران محیط‌زیست در این نامه اعلام کردند: برای حل بخشی از مشکلات نباید هویت کل یک مجموعه محیط‌زیستی را فدا کرد؛ همانا در مسائل مربوط به برنامه‌ریزی‌ها، درک زیست‌بوم منطقه بسیار مهم و قابل‌تأمل است؛ لذا بهره‌مندی از چشم‌اندازهای طبیعی بومی مصداق آیه «قل سیروا فی‌الارض...» حق عموم مردم است. 
 
گفتنی است، شهرستان عسلویه در جنوب ایران و در استان بوشهر قرار دارد. هم‌اکنون عسلویه در آلودگی پتروشیمی‌ها گم‌شده و درگیر صنعت نامتوازن گاز و نفت است. محیط‌زیست این شهرستان در شرایط بحرانی قرار دارد، پارک ملی دریایی‌ـ ساحلی نایبند تنها میراث ‌طبیعی بومی این شهرستان و تنها داشته طبیعی آن است که زیرسایه فلرهای بلند برای مردم این دیار باقی مانده؛ اکنون نیز مدیران پایتخت‌نشین و مسئولان شرکت‌های مستقر در عسلویه از هر فرصتی استفاده می‌کنند تا از اراضی این پارک برای اقامتگاه و استفاده شخصی خود بهره گیرند.
 
هر روز فشار برای اشغال حریم منطقه حفاظت شده نایبند بیش‌تر می‌شود، صنایع گاز و پتروشیمی امان از زندگی مردم و محیط‌زیست منطقه برده‌اند، نفس‌ها برای جنبندگان آن به‌شماره افتاده است، اراضی کشاورزی و ساحلی آن تحت سیطره پتروشیمی‌ها درآمده‌اند، آلاینده‌ها تا عمق جان مردمان ساحل‌نشین عسلویه نفوذ کرده است، سال‌هاست که روند بهره‌برداری بدون پالایش و سرازیری آلاینده به قلب پارک ملی دریایی‌ـ ساحلی نایبند همچنان ادامه دارد. آب‌های ساحلی کدر شده و ذخیره‌گاه‌های طبیعی را تهدید می‌کند. اکنون صیادان بیکار شده‌اند و کودکان در معرض بیماری‌های لاعلاج حاصل از تنفس بیش از حد آلاینده‌ها قرار دارند. تنها دل‌خوشی و داشته طبیعی این مردم منطقه حفاظت‌شده نایبند است، با همین نام که ریشه در تاریخ، فرهنگ و هویتشان دارد.

پای یک پتروشیمی در میان است
 
در ادامه نامه دوستداران محیط‌زیست آمده است: آنچه دل مردم این شهرستان به درد آورده است، آسیب و خسران صنعت گاز است که سال‌ها بر پیکر این مرز و بوم باقی خواهد ماند و حالا هم یک زمین‌خواری بزرگ دیگر اتفاق افتاده است. این‌بار در منطقه حفاظت‌شده نایبند، یک شرکت پتروشیمی برای ساخت مجتمع مسکونی‌ـ اقامتگاهی مجموعه کارکنان خود قریب سه‌هکتار از اراضی این پارک را به تملک درآورده و با ایجاد سازه‌های فلزی تحت‌عنوان مجتمع گردشگری به حریم امن گونه‌های منحصر‌به‌فرد آبزی و خشک‌زی نایبند تجاوز کرده، تصرف این اراضی دل مردم بومی و فعالان محیط‌زیست را به درد آورده است.
 
اجرای طرح مجتمع مسکونی‌ـ اقامتگاهی در حریم منطقه حفاظت‌شده نایبند، نقض صریح اصل50 قانون اساسی و بی‌توجهی به سند ملی محیط‌زیست است. در ماده چهارم سند ملی محیط‌زیست به‌صراحت به جرم‌انگاری محیط‌زیستی تأکید دارد. براساس قوانین و مقررات سازمان حفاظت محیط‌زیست آن دسته از اعمالی که ماهیت یا موجودیت پارک ملی را به خطر انداخته یا تهدید می‌کند، ممنوع است و می‌باید شدیداً با آن‌ها برخورد شود.
 
همچنین براساس مصوبه شورای‌عالی شهرسازی و معماری مصوبه مورخ ۱۴/‏۰۶/‏۹۷ قرارگیری فعالیت‌های انسانی و شهرک‌سازی در مناطق چهارگانه حفاظت محیط‌زیست، عرصه‌ها و ذخیره‌گاه‌های جنگلی و مراتعی، واگذاری آن‌ها قانوناً ممنوع است. انجمن‌های محیط‌زیستی استان بوشهر و امضاءکنندگان این نامه در راستای پایداری سرزمین و پیشگیری از پیامدها و عواقب غیرقابل‌جبران ملی و محلی در منطقه حفاظت شده نایبند و در راستای ماده۶۶ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب۱۳۹۲ از جنابعالی به‌عنوان عالی‌ترین مقام دادستانی تقاضا داریم، نسبت به صدور دستور بررسی و جهت جلوگیری از تخریب بی‌رویه محیط‌زیست منطقه نایبند با این شرکت پتروشیمی برخورد قانونی صورت گیرد.
 
اجازه تجاوز به حریم محیط‌زیست را نمی‌دهیم
 
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان بوشهر هم در این‌باره به مهر گفت: جنگل‌های مانگرو یکی از اکوسیستم‌های ارزشمند زیستی جهان هستند که ما در کشور و در حوزه خلیج‌فارس دارای این زیستگاه‌ها هستیم. زیستگاه‌های که فواید و کارکردهای آن‌ها بر همه ما روشن است و دغدغه‌هایی که ما برای حفظ این جنگل‌ها داریم، باید بیش‌تر مورد توجه قرار گیرد.
 
قلی‌نژاد ادامه داد: تأثیری که این جنگل‌ها بر روی آب و هوا دارند و شرایط زیستگاهی که برای گونه‌های گیاهی و جانوری ایجاد می‌کنند و همچنین جذب آلاینده‌ها و تولید اکسیژن، نوع خاص این جنگل‌ها جاذبه گردشگری و سایر کارکردها همه از فواید این زیستگاه ارزشمند است.
 
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان بوشهر گفت: همچنین در تصرف ادوانی خوریات بسیار حساس هستیم؛ آنچه امروز حیات جنگل‌ها را در خلیج‌فارس تهدید می‌کند، همین ساحل‌سازی‌ها و تجاوز به خوریات است که سازمان محیط‌زیست در سال اخیر در این زمینه مقاومت زیادی کرد و اکنون هم اجازه نخواهیم داد که به حریم دریا تجاوز شود.
 
وی تصریح کرد: ابلاغیه رئیس‌جمهور به استان‌های ساحلی و استانداران این بود که هرگونه تصرف در حریم دریا و خوریات ممنوع است و باید از آن جلوگیری شود. در سال‌های اخیر به کمک سازمان‌های مردم‌نهاد و دوستداران طبیعت در زمینه توسعه جنگل‌های حرا و نهال‌کاری فعالیت‌های خوبی انجام شده است. در استان بوشهر ۹۰درصد از این جنگل‌ها تحت‌حفاظت محیط‌زیست قرار گرفته و جزو مناطق چهارگانه ما است که در پارک ملی دریایی نایبند و خور بساتین و همچنین منطقه مند و دیر نخیلو شاهد این جنگل‌ها هستیم. انتظار می‌رود سازمان محیط‌زیست همچون گذشته حافظ طبیعت و مناطق حفاظت‌شده ازجمله پارک ملی‌ـ دریایی نایبند باشد.

 
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه ، تاریخ انتشار:   10دی  1399  ، کدخبر: 91006،www.sabzineh.org