شعار سال : مهدی محبی اظهار كرد آسیب‌های اجتماعی و خودکشی علل یا عوامل مختلفی دارند که یا در حوزه مشکلات اجتماعی، یا در حوزه مشکلات اقتصادی و یا به علت مشکلات شخصی به وجود می‌آید و البته خانواده نیز از علل مهم به وجود آمدن آسیب‌های اجتماعی است.

وی با بیان اینکه مشکلات معیشتی، اقتصادی، فردی، روحی و جسمی فرد را به سمت آسیب‌های اجتماعی از جمله خودکشی می‌کشاند، افزود: مشکلات، اعتماد به نفس افراد را کاهش می‌دهد و از نظر جسمی شخص را دچار اختلالات عملکردی می‌کنند. مضاف بر اینکه افراد همواره یکسری کنجکاوی و ماجراجویی در ذات خود دارند که می‌خواهند برخی از کارها را خودشان انجام دهند و تجربه کنند.

قائم مقام انجمن آسیب شناسی اجتماعی ایران با اشاره به تاثیرات رسانه بر جوانان که عامل اصلی تعداد زیادی از خودکشی‌ها در سنین نوجوانی است، ادامه داد: فیلم ها، بازی‌ها و هر آنچه در رسانه دسته بندی می‌شوند و همچنین الگوهای ورزشی و سینمایی نوجوانان آن‌ها را وارد یک دنیای ماجراجویانه می‌کند تا جایی که می‌خواهند مثل الگوی خود زندگی و رفتار کنند و به همین دلیل با دیدن یک فیلم ناگهان یک نوجوان دست به خودکشی می‌زند.

محبی با اشاره به اینکه فرزندانی که در خانواده‌های متزلزل، طلاق گرفته، دارای مشاجره، تک والد و بی‌سرپرست یا بدسرپرست زندگی می‌کنند بیشتر مستعد خودکشی هستند، تصریح کرد: از طرف مشکلات فرهنگی نیز خود از پایه‌های اساسی آسیب‌های اجتماعی است برای مثال مهاجرت به دلیل ایجاد تعارضات شدید فرهنگی و چالش‌های جدی، فرد را وارد یک شوک فرهنگی می‌کند که با اضافه شدن مشکلات اجتماعی و اقتصادی به آن شوک دو چندان شده و فرد راهی جز خودکشی برای خود در نمی‌یابد چراکه در واقع می‌خواهد از چنین تعارضاتی رهایی پیدا کند.

وی با بیان اینکه گذار جامعه از سنتی به مدرن دلیل عمده آسیب‌های اجتماعی است، مدعی شد: امروز به دلیل گذار جامعه از سنتی به مدرنیته نه تنها خودکشی افزایش یافته بلکه ممکن است در کنار آن تن فروشی، طلاق، اعتیاد و خودفروشی نیز روند رو به رشدی داشته باشد.

قائم مقام انجمن آسیب شناسی اجتماعی ایران اضافه کرد: امروز ایران نه کاملا سنتی و نه کاملا مدرنیته است به همین دلیل یکسری الزامات به وجود آمده است که باید آن‌ها را مدنظر قرار دهیم در چنین جامعه‌ای از هم گسیختگی خانواده، جابجایی ارزش‌ها، کمرنگ شدن ارزش‌های دینی، تبدیل شدن ارزش‌های دینی به ضد دین به شدت افزایش می‌یابد و به تبع آن آسیب‌های اجتماعی نیز فزونی می‌یابند.

محبی ادامه داد: شکاف بین نسلی نیز در چنین جوامعی به شدت نمایان می‌شود و میان فرزند و پدر مفاهيمی به وجود می‌آید که مشترک نیستند و به همین علت پدر حرف دل فرزند خود و فرزند نیات خیر پدر خود را درک نمی‌کنند؛ هم‌چنین در کنار آن مشکلات و موانع اقتصادی نیز عرصه را بر خانواده‌ها تنگ می‌کند که مجموعه همه این مشکلات خبر از حال گذار یک جامعه می‌دهد.

وی تاکید کرد: متاسفانه امروزه فرزندان نیز بسیار زود وارد دوران عاشقی شده و زود شکست عشقی را تجربه می‌کنند چراکه نمی‌توانند عشق خود را برای پدر و مادر بروز دهند و همین موضوع سرخوردگی نوجوان یا جوان را در پی خواهد داشت پس هم تراز نبودن سطح فکری پدر و مادر با فرزندان در این موضوع نیز خود را نشان می‌دهد.

قائم مقام آسیب شناسی اجتماعی ایران گفت: نوجوانی دورانی است که عشق و سرخوشی به سمت هر فردی می‌آید ولی متفاوت است یک نفر عاشق ماشین می‌شود، دیگری یک آپارتمان را دوست دارد و یک نفر عاشق دختر یا پسری می‌شود، سرکوب چنین عشقی در این دوران یا شکست در چنین دوره اختلالات شخصیتی ایجاد می‌کند.

محبی با بیان اینکه خودکشی تصمیم نیست بلکه اسارت در یک هیجان است، تاکید کرد: هنگامی که انسان در یک جو هیجانی قرار می‌گیرد دست به حرکاتی می‌زند که بعداً پشیمان می‌شود، اما خودکشی از آن دست هیجاناتی است که راهی برای برگشت و پشیمان شدن ندارد.

وی با تاکید بر این نکته که خودکشی هیجان است، گفت: بحث عاطفی، روحی و روانی و مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پیرامون هر فرد هر لحظه یک انسان را وادار به یکسری هیجان می‌کند که این هیجان در انسان با یک اقدام همراه می‌شود گاهی این اقدام شکستن یک شیشه است و گاهی خودکشی است.

قائم مقام آسیب شناسی اجتماعی ایران در خصوص تأثیر انعکاس خبر خودکشی بر روی جامعه اظهار کرد: به طور کلی انعکاس آسیب‌های اجتماعی و خودکشی یک چاقوی دولبه است که گاهی مفید و سازنده واقع شده، اما گاهی آثار منفی دارد.

محبی اظهار کرد: اگر اطلاع رسانی و کار رسانه‌ای حالتی هشداری داشته باشد و یا باعث کنترل اجتماع شود مفید خواهد بود، برای مثال اگر رسانه بتواند فضای حاکم بر یک خانواده پس از خودکشی را درست نمایش بدهد و رنج و آسیب‌ها را به همه نمایش دهد آنگاه توانسته اهرم کنترل اجتماعی را بکشد و قطعاً فعالیتی خوب انجام داده چراکه اگر کسی بخواهد دست به چنین کاری بزند متوجه خواهد شد که قطعاً فردی که خودکشی می‌کند هیچگاه به خوبی از او یاد نمی‌شود.

وی اضافه کرد: حال اگر یک موج رسانه‌ای از تعدادی خودکشی پشت سر هم ایجاد شود که فقط ترس و رعب در جامعه ایجاد کند که متاسفانه در خصوص سه خودکشی اخیر چنین چیزی رخ داده است، همین موضوع باعث عادی سازی هنجارشکنی خواهد شد چراکه افراد فکر می‌کنند با خودکشی می‌توانند معروف شوند و قطعاً عده‌ای برای تخلیه عقده‌های درونی خود و به علت ضعف‌های روانی قطعاً دست به چنین کاری خواهند زد.

قائم مقام انجمن آسیب شناسی اجتماعی ایران تاکید کرد: هر انسانی به هر دلیلی آسیب اجتماعی ببیند این یک زنگ خطر و هشدار برای جامعه و کشور است یعنی امروز باید جامعه‌ای داشته باشیم که حتی خودکشی یک انسان هشدار باشد.

محبی ادامه داد: در حال حاضر در خصوص میزان خودکشی وضعیت هشداری نداریم، اما اگر پیشگیری نکنیم قطعاً ممکن است به وضع هشدار نزدیک شویم، البته عوامل خودکشی در مرز هشدار قرار دارد و ظرفیت جامعه برای چنین حرکتی بسیار بالا است.

وی خاطرنشان کرد: توصیه من به رسانه‌ها این است که از آسیب اجتماعی ترس و دلهره نیافرینند بلکه سعی کنند در خصوص هر آسیب اجتماعی آگاهی رسانی داشته باشند چراکه قطعاً نقش آگاهی دهنده بسیار بهتر از نقش ترساننده است.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاري ایسنا ، تاریخ نشرخبر : 25 آبان 1394 کد مطلب : 948-9690-5،  www.isfahan.isna.ir