شعار سال: موضوع تامین واکسن کرونا یکی از موضوعات داغ این روز‌های کشور است؛ با وجود افزایش شمار فوتی‌ها و شدت یافتن شیوع بیماری برخلاف آغاز دوره واکسیناسیون در سایر کشور‌ها در ایران جنگ منافع شدت گرفته و گویا قرار است مردم قربانیان این جنگ شوند! از ممنوعیت واردات تا پروژه ساخت واکسن ایرانی و نهایتا تاسیس خط تولید واکسن اسپوتنیک روسی؛ گویا همگی یک هدف دارند و آن هم کسب منافع بیشتر است!
مردم هر روز بیشتر از روز قبل درگیر عوارض ناشی از اپیدمی کرونا می‌شوند، اما هنوز واکسن مورد نیاز برای کشور ما که یکی از بالاترین آمار قربانیان را در جهان دارد تامین نشده است. واکسن کرونا مدت‌ها است که کشف شده و در اقصی نقاط جهان در حال تزریق است، ولی در ایران همچنان دعوا بر سر اینکه چه واکسنی از چه کشوری وارد شود یا نشود یا اینکه باید واکسن ایرانی تولید و تزریق شود بالا گرفته است.
درحالیکه مردم مانند گوشت قربانی در میان دعوا‌های منفعت‌طلبی گرفتار شده اند و درخواست عمومی هم برای تامین واکسن بی‌نتیجه مانده است؛ خبر از راه اندازی خط تولید واکسن اسپوتنیک روسی در ایران می‌آید. خبری که در ظاهر می‌تواند باعث خوشحالی باشد چراکه حداقل یکی از واکسن‌های قابل قبول در جهان قابل تولید در کشور است! اما ابهامات هم از همین جا شروع می‌شود.
مدت‌ها است که مردم را با تولید و تزریق واکسن ایرانی سرگرم کرده و میلیارد‌ها تومان برای این پروژه در حال صرف شدن است و تا امروز هم نتیجه مثبتی از این پروژه به دست نیامده است! پیش از این در گزارشی پشت پرده تولید واکسن ایرانی را بررسی کردیم.
اما این روز‌ها سخن از راه‌اندازی خط تولید واکسن روسی است که وزیر بهداشت با افتخار از آن یاد می‌کند، موضوعی که حواشی فراوانی در پی داشته است. پرسش این است که شرکتی که مجری راه‌اندازی این خط تولید واکسن اسپوتنیک شده کدام شرکت است؟ و پاسخی که در شبکه‌های اجتماعی دیده می‌شود این است: شرکت‌های زنجیره‌ای ساخت و پخش دارو که به مدیران درجه یک و دو وزارت بهداشت و درمان یا دیگر نهاد‌های حکومتی وصل هستند و بازار دارو را در کنترل دارند.
«اکتوورکو» که یک هلدینگ دارویی است با شرکت‌هایی در بیرون از مرز‌های ایران ارتباط دارد و بالاترین سهم فروش مقداری دارو‌های وارداتی در سال ۹۷ را در اختیار دارد و بیشتر از تمامی شرکت‌های دارویی ارز دولتی با نرخ مرجع (۴۲۰۰ تومان) برای واردات دارو دریافت کرده است.
«اکتوورکو» یک شرکت خانوادگی است و به ظاهر متعلق به خانواده دکتر نراقی که از قضا یک خیریه هم به همین نام دارند. خانواده نراقی با تابعیت اسپانیایی یک شرکت به نام نواکسادر سویس تاسیس کرده‌اند. در کنار اعضای خانواده نراقی، نام «باندی وامسی کریشنا» با تابعیت هندی به عنوان سهامدار و مدیر این شرکت به چشم می‌خورد. او مدیرعامل شرکت هترو است که از استرالیا تا آفریقای جنوبی «شعبه» دارد و در سال ۱۳۹۸ پس از فراخوان جمع‌آوری قرص‌های «لوزارتان» به دلیل سرطان‌زا بودن خبرساز شد. این شرکت هندی شریک خانواده نراقی در «اکتوور خاورمیانه» به عنوان «بزرگترین کارخانه تولید دارو ضد سرطان خاورمیانه» نیز هست.
تا اینجای کار شاید فعالیت‌های تجاری خانواده نراقی در حوزه دارو «سالم» باشد و بدون مشکل، مشکل، اما یک شرکت دیگر به نام «تروپیکال دراگ اینداستری کیش» است. جایی که خانواده نراقی را به سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وصل می‌کند. این شرکت در سال ۱۳۸۱ در منطقه آزاد تجاری کیش به ثبت رسیده است و حداقل تا یک سال قبل وزیر بهداشت عضو هیات مدیره و مدیرعامل آن بوده است. نام وزیر بهداشت در هیات مدیره شرکت‌هایی همچون ندا گستر، ارشیا داروی نوین ایرانیان و پرشیا ارس ایرانیان به چشم می‌خورد. او آنطور که در آگهی ثبت تغییرات برخی از این شرکت‌ها آمده در سال‌های گذشته سهامش را واگذار کرده است. آخرین واگذاری سهام سعید نمکی هم در سال ۱۳۹۵ حاشیه‌ساز شد؛ او سهم‌الشرکه خود را به نازنین جوادی‌نیا از مدیران شرکت‌های خانواده نراقی واگذار کرد.
خانواده نراقی که هلدینگ دارویی «اکتوورکو» و مالکیت «البرز زاگرس»، «آتی فارمد»، «اکتروو» و «گروه مواد غذایی لذیذ» را در اختیار دارند، خود را همکار ۱۰ شرکت داروسازی خارجی از جمله «مرک» (MERK) آلمان و «کرکا» (krka) اسلوونی معرفی و اعلام کرده تولیداتش را تحت لیسانس این دو شرکت به بازار عرضه می‌کند. این هلدینگ در سال ۹۷ حدود یک سوم بازار داروی وارداتی را به لحاظ ارزش ریالی در اختیار داشت و آذر ۱۳۹۷ «بزرگترین کارخانه تولید دارو‌های ضدسرطان» در خاورمیانه را با سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیون یورویی راه‌اندازی کرد. حالا نهاله نراقی، مدیرعامل فعلی شرکت اکتوور، نایب رئیس هیات مدیره شرکت تراپیکال دراگ اینداستری کیش، همان شرکتی که نمکی عضو هیات مدیره آن بوده، نیز هست که با مجوز وزارت بهداشت، اقدام به تولید واکسن اسپوتنیک کرده است!

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری مردم سالاری، تاریخ انتشار: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۰، کد خبر: ۴۹۵۹۵۶۳، www.mardomsalari.ir