شعار سال: تامین مواد اولیه در فولاد خوزستان
مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان در پاسخ به این پرسش که برای تامین مواد اولیه فولاد خوزستان چه اقدام‌هایی انجام شده است، عنوان کرد: سال‌های آینده سال‌های جنگ تامین مواد‌اولیه در زمینه صنعت فولاد خواهد بود و یکی از چالش‌های اصلی کارخانه‌های فولادی، تامین سنگ‌آهن خواهد بود و با توجه به این شرایط بدون شک تمام کارخانه‌های فولادسازی در زنجیره فولاد با مشکل روبه‌رو خواهند شد. فولاد خوزستان نیز از این موضوع استثنا نیست.

امین ابراهیمی، در ادامه خاطرنشان کرد: در زمینه تامین مواد اولیه فولاد خوزستان اشاره به چند نکته، ضروری به نظر می‌رسد، البته برخی معادن در داخل کشور همچنان فعال هستند. سهمیه‌هایی از مناطقی مانند سنگان، چادرملو و گل گهر و ... به واحد‌های فولادسازی اختصاص داده می‌شود. این سهمیه سالانه در حال جذب شدن است؛ اما موضوع آن است که بسیاری از واحد‌های سنگ‌آهنی طی سال‌های گذشته خود به سمت فولادسازی پیش رفته‌اند و این موضوع در عمل باعث شده که سنگ‌آهن را به استفاده خود برسانند و دیگر فروشنده سنگ‌آهن و کنسانتره نخواهند بود. این موضوع سبب یکی از چالش‌های اصلی در زنجیره فولاد برای تامین سنگ‌آهن خواهد شد.

طرح‌های توسعه‌ای برای تامین سنگ‌آهن
فولاد خوزستان برای تامین ۳میلیون و ۸۰۰ هزار تنی محصولات فولادی خود به ۶ تا ۵/ ۶میلیون تن کنسانتره نیاز دارد. مدیرعامل فولاد خوزستان درباره تامین مواد اولیه این واحد فولادسازی توضیح داد: فولاد خوزستان یک مجموعه در منطقه سنگان دارد که ۵/ ۲میلیون تن کنسانتره و ۵/ ۲میلیون تن گندله تولید می‌کند. نخستین برنامه فولاد خوزستان این است که یک برنامه توسعه‌ای برای این مجموعه اجرا کند و این ظرفیت‌ها را برای هر یک به ۵میلیون تن برساند که در این زمینه نیز مذاکره‌هایی انجام داده است.

ابراهیمی ادامه داد: قدم بعدی، پهنه‌هایی است که از سوی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدور) به فولاد خوزستان اختصاص داده شده است، چند پهنه و محدوده اکتشافی را در نظر گرفته‌ایم. پهنه آباده – جازموریان یکی از پهنه‌هایی است روی آن تمرکز کرده و امیدواریم که چند محدوده را به پروانه اکتشافی برسانیم.

وی افزود: قصد داریم کار اصولی در زمینه تامین سنگ‌آهن انجام بدهیم که آن هم ایجاد یک کارخانه کنسانتره با ظرفیت یک‌میلیون تنی در منطقه بندرعباس با هماتیت‌های کم‌عیار است که این کارخانه نیز می‌تواند فرصت مناسبی برای ما ایجاد کند.

ابراهیمی ادامه داد: در کنار این اقدام‌ها، ایجاد یک کارگروه در حوزه معدن شکل‌گرفته است و در این راستا مذاکره‌هایی با مجموعه قرارگاه خاتم‌الانبیاء و انرژی اتمی و سایر ارگان‌های مختلف که محدوده‌هایی در اختیار دارند، انجام داده‌ایم تا در آینده بتوانیم مشکل تامین سنگ‌آهن مورد نیاز خود را تامین کنیم. این عمده اقدام‌هایی است که فولاد خوزستان باید برای تامین مواد اولیه انجام بدهد.

سهم فولاد خوزستان در تولید فولاد کشور
مدیرعامل فولاد خوزستان در پاسخ به این پرسش که فرآیند تکمیل زنجیره تولید در فولاد خوزستان به چه زمان و چه اندازه سرمایه‌گذاری نیاز دارد، عنوان کرد: در افق چشم‌انداز ۱۴۰۴ و براساس برنامه توسعه‌ای ۲۰ ساله در کشور، یک چشم‌انداز از توسعه صنایع تعریف شده است که براساس این افق، در صنعت فولاد تولید ۵۵میلیون‌تن فولاد برای رسیدن به رتبه نخست هدف‌گذاری شد. ابراهیمی در ادامه با اشاره به سهم فولاد خوزستان در بازار فولاد کشور خاطرنشان کرد: در افق چشم‌انداز ۲۰ ساله کشور، سهم ۲۵درصدی برای استان فولاد خوزستان تصور می‌شد که باید به تولید ۶/ ۱۳میلیون تن می‌رسید. این عدد ازآنجا ناشی می‌شد که ۲۵درصد فولاد کشور در استان خوزستان تولید می‌شد. البته باید در نظر گرفت که طی سال‌های گذشته سایر استان‌ها قادر به تامین فولادسازی شده‌اند و شرکت‌های معدنی نسبت به استان خوزستان قادر شده‌اند رشد قابل‌توجهی را به خود اختصاص دهند.

 

وی ادامه داد: با توجه به این موضوع سهم تولید فولاد در خوزستان در سال‌های اخیر به حدود ۱۵ تا ۱۷درصد رسیده و به‌تازگی با توجه به طرح‌های توسعه‌ای که خارج از استان خوزستان روی‌داده، سهم این استان به ۸ درصد رسیده است. از همین رو می‌طلبد برای رسیدن به سهم دلخواه خود، در پی ایجاد طرح‌های توسعه‌ای بیشتر باشیم. هدف‌گذاری ما رسیدن به همان سهم ۲۵درصد است. در حال حاضر فولاد خوزستان ۳میلیون و ۸۰۰هزار تن فولاد تولید می‌کند که براساس طرح‌های توسعه‌ای در دست اقدام در تاوَن نخست قصد داریم ظرفیت خود را به ۶ میلیون تن برسانیم و در فاز دوم به عدد ۶/ ۱۳میلیون تن دست‌یابیم.

فاز نخست توسعه در فولاد خوزستان
مدیرعامل فولاد خوزستان با اشاره به هدف‌گذاری‌های فاز نخست توسعه در فولاد خوزستان عنوان کرد: در فار نخست و برای رسیدن به ۶ میلیون تن تولید، چند هدف‌گذاری در بالا دست و پایین دست انجام داده‌ایم؛ در پایین دست تملک یک واحد نوردی در اولویت قرارگرفته است؛ مجموعه فولاد اکسین به‌عنوان بزرگ‌ترین واحد تولیدکننده ورق‌های عریض کشور و خاورمیانه است و بحث تملک آن در دستور کار قرارگرفته است که هیات‌مدیره و سهامدار ما را مکلف کرده بحث تملک آن را پیگیری کنیم. در این راستا یک واحد ۲/ ۱میلیون تنی فولادسازی در آن مجموعه در نظر گرفته شده که به ظرفیت یک‌میلیون و ۵۰ هزار تنی ورق عریض کشور افزوده خواهد شد. براساس برآورد اولیه، عددی بین ۱۲ تا ۱۵هزار میلیارد تومان برای تملک این واحد صنعتی موردنیاز است. ابراهیمی همچنین با اشاره به توسعه‌های زیر سقفی فولاد خوزستان عنوان کرد: برای تثبیت و ارتقای نسبی ظرفیت فعلی فولاد خوزستان، طرح توسعه واحد‌های زیرسقفی و کناردستی نیز تعریف شده که هزینه‌ای معادل ۱۰هزار میلیارد تومان برای آن‌ها در نظر گرفته شده است. از سوی دیگر بحث تملک یک نیروگاه نیز در دستور کار قرار دارد. همچنین در پایین‌دست، توسعه واحد سناباد از ظرفیت ۵/ ۲ میلیون به ۵میلیون در دست اقدام است. پس از آن نیز به سمت توسعه معادن کوچک‌مقیاس پیش خواهیم رفت. در زمینه اکتشافات نیز قصد داریم که در پهنه‌های بزرگ معدنی در قالب کنسرسیوم‌های فولادی حضور داشته باشیم تا با توجه به ظرفیت واحد، سنگ‌آهن مورد نیاز را تامین کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش که طرح‌های توسعه واحد فولاد خوزستان تا چه اندازه به میزان تولید کشور می‌افزاید، عنوان کرد: در افق چشم‌انداز سال ۱۴۰۴ پیش‌بینی شده که سرانه مصرف فولاد در ایران ۴۰۰ کیلوگرم به ازای هر نفر باشد. در حال حاضر سرانه مصرف حدود ۲۰۰ کیلوگرم است. با توجه به این پیش‌بینی باید سرانه مصرف ما در این افق به دو برابر برسد. از سوی دیگر زمانی که به ۵۵ میلیون تن فولاد در این افق رسیدیم، باید ۱۹میلیون تن آن را به صادرات اختصاص دهیم. در زمینه صادرات بهترین گزینه برای فولاد، واحد‌های حاشیه خلیج‌فارس و دریای جنوب هستند. با توجه به این موضوع هزینه صادراتی برای واحدی مانند فولاد خوزستان برای هر تن حدود ۲ دلار است، یا هزینه صادرات برای فولاد هرمزگان حدود یک دلار است، این در حالی است که شرکت‌هایی که در فلات مرکزی یا خراسان قرار دارند، هزینه‌های صادرات آن‌ها به ۱۵ تا ۲۰ دلار می‌رسد؛ بنابراین یکی از مزیت‌های فولاد خوزستان، امر صادرات است. وی با اشاره به هدف‌گذاری صادراتی فولاد خوزستان در سال ۱۴۰۰ عنوان کرد: فولاد خوزستان در سال جاری صادرات ۲ میلیون تنی را هدف‌گذاری کرده که در این راستا هماهنگی‌هایی با وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام داده است.

ابراهیمی در ادامه توضیح داد: در افق چشم‌انداز ۱۴۰۴ صادرات ۱۹ میلیون تنی در نظر گرفته شده که عددی نزدیک ۱۰ میلیارد دلار می‌شود که با این میزان، بخشی از جی‌دی‌پی کشور را به خود اختصاص می‌دهد؛ بنابراین با توجه به نقش و موقعیت استراتژیک فولاد خوزستان، بخش عمده‌ای از محصولات این شرکت به صادرات اختصاص می‌یابد. در فاز نخست توسعه، قرار است به ۶ میلیون تن تولید برسیم که بین ۷۰ تا ۸۰درصد آن صادر خواهد شد، چراکه فولاد خوزستان به دلیل موقعیت جغرافیایی به‌شدت دارای مزیت صادراتی است. در فاز‌های بعدی نیز قصد داریم سهم قابل‌توجهی از ۱۹ میلیون تن صادرات را از آن خود کنیم.

چالش‌های پیش‎رو
مدیرعامل فولاد خوزستان در پاسخ به این پرسش که مهم‌ترین چالش‌های فولاد خوزستان در طرح‌های توسعه‌ای چیست، خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط اقتصادی که در صنعت پیش‌آمده است، با چالش‌های بسیاری روبه‌رو هستیم. یکی از مشکلات کنونی ما موضوع قیمت تمام شده است، بیشترین قیمت تمام شده در فولاد خوزستان به تامین سنگ‌آهن بازمی‌گردد. افزایش قیمت‌های حمل‌ونقل هزینه‌ای بین ۱۵ تا ۳۰ درصد روی قیمت تمام شده دارد و این موضوع یکی از چالش‌های پیش‎روی ماست که هم برای طرح‌های توسعه‌ای و هم برای امور جاری مشکل‌آفرین شده است که در این زمینه، همکاری حوزه حمل‌ونقل کشور را می‌طلبد؛ بنابراین برای تکمیل طرح‌های توسعه، باید زیرساخت حمل‌ونقل هم ریلی و هم جاده‌ای آن مدنظر قرار بگیرد تا بتوانیم تاثیر حمل‌ونقل بر قیمت تمام شده را کاهش بدهیم، چراکه این هزینه روزبه‌روز در حال افزایش بوده و این موضوع می‌تواند نگران‌کننده باشد.

ابراهیمی ادامه داد: از سوی دیگر موضوع حامل‌های انرژی است. در قیمت تمام شده، انرژی حدود ۱۰درصد تاثیرگذار است که با افزایش قیمت حامل‌های انرژی هم‌اکنون به حدود ۱۴ تا ۱۵ درصد رسیده است و اگر این روند ادامه داشته باشد به‌مراتب تاثیر آن بیشتر نیز خواهد بود. این موضوع‌ها نشان می‌دهد که عوامل تاثیرگذار در صنعت فولاد در کشور در حال تغییر کردن هستند، بنابراین می‌طلبد که برای توسعه واحدها، حتما توسعه زیرساخت‌ها به ویژه در حوزه حمل‌ونقل مدنظر قرار بگیرد.

چالش‌های آتی در زنجیره فولاد
وی در پایان تاکید کرد: موضوع چالش مواد اولیه یکی از مهم‌ترین چالش‌های آتی در زنجیره فولاد خواهد بود. چه‌بسا اگر اکتشافات جدیدی انجام نگیرد، جنگ تامین مواد اولیه در این زنجیره به راه بیفتد، زیرا با توجه ظرفیت موجود و زیرساخت‌های ایجاد شده در زنجیره فولاد بدون شک با کسری مواد اولیه روبه‌رو خواهیم بود که با توجه به این موضوع می‌طلبد که کار‌های اکتشافی بسیار دقیقی در این زمینه انجام گیرد و چند معدن سنگان، خاف و چادرملوی دیگر اکتشاف و به زنجیره تولید فولاد افزوده شود. البته می‌توانیم فرآیند اکتشاف سنگ‌آهن را از سطح به سمت عمق پیش ببریم و به افق‌های منهای ۳۰۰ تا ۴۰۰ وارد شویم تا بتوانیم سنگ‌آهن را از اعماق زمین استخراج‌کنیم که البته در این راستا نیاز به سرمایه‌گذاری و هزینه و نگاه جامع از سوی دولت است.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از دنیای اقتصاد، تاریخ انتشار ۱۲ تیر ۱۴۰۰، کدخبر: ۳۷۷۸۰۰۶، donya-e-eqtesad.com