پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
کد خبر: ۳۵۴۵۵
تعداد نظرات: ۲ نظر
تاریخ انتشار : ۱۶ آبان ۱۳۹۵ - ۲۲:۵۱
تا قبل از دهه 60 خورشیدی همه چیز بر وفق مراد بود و بارندگی های فراوان و منظم ، سفره های آب زیر زمینی را چنان لبریز و غنی نموده بود که کمتر کسی تصور می کرد امروز به چنان بلا و مصیبت و بحرانی گرفتار آییم .
شعارسال: به نام خالق هستی بخش؛ روزهای داغ تابستان را همچنان به مهمانی نشسته ایم. گرمای طاقت فرسا به اوج خود رسیده است و موجی از گرما سراسر کشور را در بر گرفته است.

به طریق اولی در جنوب کشور و زادبوم عزیزمان استان بوشهر این شدت و حدت مضاعف می نماید و دشتهای تفتیده و خشک چون کوره حدادی و همچون تنور داغ نانوایی خودنمایی می کنند. دیگر نیازی به تکرار این روایت کهنه و تلخ نیست که مملکت عزیزمان به طور کلی در ناحیه ای گرم و خشک قرار دارد و با متوسط بارندگی سالانه 250 میلی متری ، متوسط بارندگی اش فقط یک سوم متوسط جهانی است.

زنگهای هشدار از مدتها پیش به صدا درآمده اند و شیپور آماده باش مدتهای مدیدی است که به طور مداوم نواخته می شوند اما گویی هنوز برخی از مردم و مهمتر از آن مسئولین ذی ربط پنبه در گوش گذاشته و یا به خواب عمیقی فرو رفته اند و اصلا هم التفاتی به قضیه ندارند.

حیات همه ما وابسته به آب است و طبق فرموده خداوند سبحان : وجعلنا من الماء کل شی حی (هر چیز زنده ای را از آب قرار دادیم )متاسفانه و شوربختانه پیش بینی ها در مورد جنگ آب خیلی زود درست از آب درآمده است و تحقیقات علمی بسیار دقیق و گسترده از سوی ناسا و دانشگاه MIT آینده وحشتناکی را برای خاور میانه ترسیم کرده اند و آنچه امروز نیز مشاهده می کنیم بازهم با کمال تاسف همگی حکایت از درست بودن این تحقیقات و مطالعات دارد. جنگ بر سرآب واقعا آغاز شده هرچند که شاید کمی خاموش باشد و آنچنان رسانه ای نشود.

با این مقدمه، گذری کوتاه و نظری سریع بر وضعیت آب شهرستان جم که روزگاری یکی از پرآب ترین و سبزترین نقاط استان بود و هنوز که هنوز است تمامی آب مصرفی اش اعم از شرب و کشاورزی و صنعتی از داخل تامین می شود می اندازیم.

تا قبل از دهه 60 خورشیدی همه چیز بر وفق مراد بود و بارندگی های فراوان و منظم ، سفره های آب زیر زمینی را چنان لبریز و غنی نموده بود که کمتر کسی تصور می کرد امروز به چنان بلا و مصیبت و بحرانی گرفتار آییم . اما با ورود صنعت نفت و گاز و برداشتهای کاملا بی رویه و بعضا بی رحمانه، بدون لحاظ کردن کوچکترین ملاحظه فنی و زیست محیطی و مدیریتی و ایضا نبود هیچگونه نظارتی از سوی نهادهای مسئول، سیر نزولی و روند قهقرایی آغاز گشت.

صنعت با چراغ خاموش و هم روشن و با تخت گاز به پیش می رفت. فعال مایشا بود و هنوز هم هست. آب گوارا و دلچسب با کمترین هزینه ممکن و شاید هم رایگان با دست و دلبازی هرچه تمامتر را لاجرعه سر می کشید. با گذشت زمان، تغییرات اقلیمی (در ابعاد جهانی،منطقه ای،کشوری،محلی) افزایش جمعیت و مهاجرت و نابودی پوشش گیاهی منطقه و به طورکلی تغییرات اکولوژیکی محیط ، بر وخامت اوضاع افزود و یاللعجب که هنوز هم این خواب گران ادامه داشت و کسی چاره ای نمی اندیشید.

ساخت و سازهای غیر اصولی، تجاوز به حریم رودخانه ها، سنگ فرش کردن مسیرهای آب و آسفالت نمودن بسیاری از آب راهه ها (خصوصا در شهرکهای مسکونی نفت) نمکهای اضافه ای بودند که بر زخمهای کهنه و ناسور این پیکر رنجور پاشیده می شدند که البته باز هم نقش صنعت نفت در این میان از همه برجسته تر بود، هرچند عموم دستگاه ها و ادارات و مردم نیز بی نقش و تاثیر نبودند.

همین ساخت و سازهای نا مناسب و بسته شدن مسیلها و آب راهه ها خطری بسیار بالقوه برای مناطق پایین دستی مثلا محله اسلام آباد خواهد بود ( به عنوان یک نمونه). حال دیگر بحران کاملا آشکار و فراگیر شده است. اکنون دیگر فریاد العطش به آسمان رسیده است حتی نخلهای مقاوم که مظهر استقامت و ایستادگی هستند نیز کمر خم نموده و از شدت تشنگی زانو زده و سر تسلیم بر خاک گرم نهاده اند.

آوای کبکها و تیهو ها و گنجشکها جای خود را به سکوت مرگباری داده است و آهوان خوش خط و خال، بیحال بر زمین افتاده اند. درختان مرکبات هر روز بیشتر از دیروز دچار برگ ریزان می شوند و مرتبا از قامت سبز و دلربایشان چیزی جز چند چوب و شاخه خشک و سوخته اثری باقی نیست. بگذریم که ما آدمیان نیز که اینگونه با نامهربانی هرچه تمام تر با دستان خود شدیدترین تازیانه ها را بر جسم خسته این طبیعت وارد آورده ایم اکنون بدجوری در دام خودساخته و خود تنیده گرفتار آمده ایم.

تشنگی حالا حسابی بر ما مستولی شده و عطش سراسر وجودمان را در برگرفته و کام خشک و تشنه ما را در این تابستان حسابی عطشان نموده است. بر مسئولین محترم است که لحظه ای و ذره ای درنگ نکنند و به فکر چاره باشند و عموم مردم نیز بهترین و موثرترین کار ممکن یعنی صرفه جویی را سرلوحه کار خود قرار دهند اما بازهم تا صنعت نفت و گاز را ملزم به تمکین از قانون ننمایند سود چندانی حاصل نخواهد گشت.

این حقیر در نوشتارهای قبلی به راهکارهای عملی جهت برون رفت از این معضل اشاره نموده ام و مجددا جهت یاد آوری تکرار می کنم و چند نکته جدید را در بدو امر اضافه می نمایم:

1- توجه ویژه به مسئله آب خیز داری و آب خوانداری با مطالعه دقیق و ایجاد حوضچه ها در مناطقی که نفوذپذیری خوب و قابل توجهی داشته باشند. بساری از این سازه های آبی در مناطقی احداث شده که اساسا غیر قابل نفوذ بوده و فقط آب موجود را تبخیر می کند و ضررش به مراتب بیشتر از نفعش می باشد.

بهترین شیوه جایگزین، احداث دیوارهای سنگ و سیمانی در عرض رودخانه اصلی به فواصل مثلا 100 متر یا 200 متر بر حسب موقعیت مکانی و پس از مطالعات دقیق کارشناسی است. این کار به مراتب از ایجاد سدهای خاکی بهتر است و به جهت جریان آب، از انباشت رسوبات ریزدانه به نحو چشمگیری کاسته می شود و با توجه به بستر رودخانه و جریان آب و کند شدن این جریان، مقادیر قابل توجهی آب به سفره های زیرزمینی تزریق خواهد شد.

اگر فقط چندساعت حرکت آب را کند کنیم تا آب مثلا از جم به ریز برسد ضمن اینکه فرایند چرخه طبیعی آب رعایت شده است، مقادیر قابل توجهی نیز به سفره های زیرزمینی تزریق خواهد شد. موضوع مهمی که شاید خیلی ها به آن توجه نکنند همین گردش طبیعی آب است. حتی اگر به فرض محال ما بتوانیم صددرصد میزان بارندگی را با احداث سدهای مختلف مهار کنیم، طبیعت این اجازه را نمی دهد و به منزله کار مفید نخواهد بود و حتی مخاطرات بسیار زیاد و مضرات بی شماری دارد که فعلا از ذکر آن خودداری کرده و به این نکته بسنده می کنم که ما فقط مجاز به مهار 40 درصد آبهای سطحی هستیم همچنانکه خط قرمز برداشت از سفره های زیرزمینی نیز 40 در صد می باشد.

احداث این گونه دیوارها برای تمامی رودخانه ها که مقدار قابل توجهی آب دارند و از دبی مناسبی در فصل بارندگی برخوردار هستند و با توجه به اینکه بارندگی ها معمولا سیلابی و شدید و رگباری است و سرعت جریان آب بسیار زیاد است پیشنهاد می گردد. استفاده از نظر کارشناسان محلی در این خصوص نیز بسیار مفید و حائز اهمیت است.

2- ایجاد کمیته ای مشترک اعم از شهرداری و فرمانداری و آب و فاضلاب، جهاد کشاورزی و آب منطقه ای، حتی مسئولین صنعت نفت و گاز جهت انجام و پی گیری تمامی امورات مربوطه.

3- ملزم کردن سازندگان بناهای مسکونی به حفر حد اقل یک حلقه چاه جهت جمع آوری آبهای حاصل از بارندگی و در درجه دوم شستشوهای نسبتا معمول که آلودگی ندارد مانند شستشوی کف حیاط و در عوض تخفیف در عوارض ساخت و ساز برای سازندگان. این کار ضمن جلوگیری از هدر رفت آب از رها شدن آب در کوچه ها و معابر عمومی(در تمامی فصول)جلوگیری نموده و بر بهداشت عمومی و حفظ کیفیت آسفالت نیز بسیار موثر است.

3- احداث هرچه سریعتر فاضلاب شهری با مطالعه دقیق و برنامه ریزی بلند مدت. چناچه این امر محقق نشود همین اندک آب باقی مانده نیز به شدت با خطر آلودگی روبروست.

4- به مواردی از قبیل تغییر الگوی کشت، سیستمهای آبیاری نوین، شیرین سازی و انتقال آب از دریا، نوسازی و باز سازی کلی شبکه آبرسانی شهری و روستایی، کاشت گونه های مقاوم و سازگار با محیط و اقلیم منطقه، باروری ابرها در نوشتار قبلی اشاره کرده و توضیح عرض نموده ام.

در پایان بار دیگر از تمامی مسئولان محترم ذیربط استدعا می کنم نسبت به لایروبی سدهای موجود اقذم عاجل بفرمایند. حتی اگر امکانات کافی جهت لایروبی موجود نباشد ، جهت تسریع در کار و صرفه جویی در وقت و هزینه و به حداقل رساندن حجم عملیات خاکی می توان بسته به وسعت دریاچه پشت سدهای خاکی یا سنگ و سیمانی موجود، تعدادی چاه حفر کرد تا آب موجود قبل از تبخیری از طریق این چاه ها در زمین نفوذ نموده و موجب تقویت سفره زیرزمینی گردد و دیگر نیازی به لایروبی تمامی قسمتها نیست هر چند باید در فرصت مناسب هر چند سال یکبار لایروبی انجام گیرد.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی استان 24، تاریخ انتشار: 29 مرداد 1395، کدخبر: 188238 ، www.ostannews.com

اخبار مرتبط
خواندنیها و دانستنیها
انتشار یافته: ۲
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۰
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۴۹ - ۱۳۹۵/۰۸/۱۹
0
0
جم هم به زودی خشک می شود. خدایا رحمی بکن
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۴۹ - ۱۳۹۵/۰۸/۲۲
0
0
با حضور صنعت آنهم با این شدت در جم، دیگر نباید چیزی به نام توسعه پایدار، محیط زیست، هوای سالم و ...، را انتظار داشت
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین