دالان ترک با نقشه هدیه داده شده توسط یاغچه لی رئیس حزب حرکت ملی (MHP) به اردوغان با عنوان جهان ترک، تفاوت دارد. برنامه پیشنهادی یاغچه لی، متمرکز بر فرهنگ و زبان بود و دالان ترک سیاسی و مبتنی بر تامین امنیت اسرائیل است. اربکان اولین نخست وزیر اسلامگرا ترکیه و موسس حزب رفاه از دسیسه دالان ترک میگوید که، یک کریدور از شکاف اسرائیل و لبنان تا شمال عراق، ارمنستان و باکو ایجاد خواهد شد. در این کریدور، شمال عراق و جنوب شرقی آناتولی به هم پیوند داده شده و ابتدا تحت اداره ارمنستان قرار خواهد گرفت. مردم مسلمان ساکن اینجا در آسیاب ارمنی آسیاب شده و به عنوان لقمهای نرم به اسراییل تسلیم خواهد شد تا بلعیده شود.
شعار سال: آبان ماه سال گذشته بود که باغچه لی رئیس حزب حرکت ملی (MHP) به دیدار رجب طیب اردوغان رئیس جمهور و رئیس حزب عدالت و توسعه (AKP) رفت و نقشه به اصطلاح «جهان ترک» را به او هدیه داد. باغچه لی به مناسبت برگزاری هشتمین اجلاس سران کشورهای ترک در تماسی تلفنی به اردوغان تبریک گفت و از دادن نقشه آنچه «جهان ترک» خوانده میشود، به عنوان هدیه به رئیس جمهور ترکیه خبر داد. رسانه ینی آکیت (از رسانههای طرفدار حزب حاکم) با انتشار این خبر نوشت: «آنها با نقشهای که تن جهان را خواهد لرزاند عکس گرفتند».
همچنین برخی رسانههای نزدیک به حکومت ترکیه این نقشه را حامل پیامی برای روسیه دانستند. نقشهای که از دریای آدریاتیک تا چین و سیبری و قسمتهایی از شمال و شرق، غرب و مرکز ایران، شمال عراق و اقلیم کردستان و شمال و شرق سوریه را به عنوان دنیای ترک معرفی کرده است.
اما اصل داستان، نقشه جهان ترک نبوده و طرح سیاسی- امنیتی داخل این نقشه است که با رویکردی شبکهای (در مقابل رویکرد سیستمی نقشه جهان ترک)، توسط اسرائیل دنباله گیری میشود.
مرحوم اربکان اولین نخست وزیر اسلام گرای ترکیه و موسس حزب رفاه، در خصوص دسیسه دالان ترک میگوید که، یک کریدور از شکاف اسرائیل و لبنان تا شمال عراق، ارمنستان و باکو ایجاد خواهد شد. در این کریدور، شمال عراق و جنوب شرقی آناتولی به هم پیوند داده شده و ابتدا تحت اداره ارمنستان قرار خواهد گرفت. مردم مسلمان ساکن اینجا در آسیاب ارمنی آسیاب شده و به عنوان لقمهای نرم به اسراییل تسلیم خواهد شد تا بلعیده شود. طرح همین است. ما شاهد اجرای این طرح هستیم؛ و البته این قدرتهای خارجی میخواهند کشورهای مسلمان را در مقابل هم قرار دهند تا اینجا تبدیل به ویتنام شود، مسلمانان همدیگر را بکشند، اسرائیل آزادتر شود. برای این منظور، سیاست آنها نزدیک کردن اسرائیل و ترکیه به یکدیگر است.
سوال اینجاست که با این تحلیل افزایش ارتباط اسرائیل با ترکیه چقدر معنادار میشود؟ اهمیت کریدور زنگزور قره باغ چقدر است؟ علت حضور نانسی پلوسی در ارمنستان چقدر قابل تحلیل است؟ ایران چه برنامه تدافعی و تهاجمی خاص در برابر این رویکرد دارد؟ به عزیزانمان در وزارتخانه امور خارجه صبح بخیر عرض کرده و آرزومندیم خواب خوبی را پشت سر نهاده باشند.
اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون
با این حال، جمهوری آذربایجان به دنبال گرفتن کریدور است که این امتیاز، ویژگی های خاص خود را نیز دارد از جمله اینکه رفت و آمد در آن بدون نظارت و کنترل کشور میزبان (ارمنستان) انجام می گیرد و محل عبور و ترانزیت مذکور که حدود 5 کیلومتر عرض خواهد داشت، به نوعی خاک کشور استفاده کننده تلقی می شود.
ایروان به شدت با این موضوع مخالف است و بارها یادآور شده که تنها خطوط مواصلاتی اعم از جاده و ریل در اختیار آذربایجان قرار میدهد که کنترل آن نیز بر عهده خودش خواهد بود.
از جمله این موارد می توان اشاره کرد که با ایجاد کریدور، دسترسی ترکیه به قفقاز جنوبی و از آنجا به آسیای میانه که در نقشه های بلند پروازانه ترکیه جهان ترک محسوب شده و به دنبال یکدست کردن این جهان است، بسیار آسانتر خواهد شد. این طرح از سوی ترکیه در 100 سال گذشته همواره وجود داشته و آن را دنبال کرده است. امروز نیز ملی گرایان تندرو به همراه کسانیکه در پی احیای مجدد امپراتوری عثمانی هستند، این برنامه را دنبال می کنند.
این بیانات در دیدار سران روسیه و ترکیه نیز به طور صریح و روشن اعلام شد به طوریکه ایشان در دیدار رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه گفتند: البته اگر سیاستی مبنی بر مسدود کردن مرز ایران و ارمنستان وجود داشته باشد، جمهوری اسلامی با آن مخالفت خواهد کرد چرا که این مرز یک راه ارتباطی چند هزار ساله است.