تاریخچه حکمرانی محمدعلی پاشا نشان میدهد که او از سال ۱۸۰۵ تا هنگام مرگ، والی مصر بود. محمدعلی را بنیانگذار مصر نوین میدانند.
محمدعلی از پدر و مادری آلبانیایی در شهر «کاوالا» از ایالت «رومایلی» که امروزه در استان مقدونیه شرقی و «تراکیه» کشور یونان قرار دارد، متولد شد.
* تاریخچه کاخ موزه
محمدعلی پاشا زمینی را در المنیل در سال ۱۹۰۱ برای ساخت کاخ اختصاص داد و ابتدا محلی برای اقامت خود در آن ساخت، بعد به مرور آن را تکمیل کرد و روند ساخت تا سال ۱۹۳۸ ادامه یافت.
او خود نقشه طراحی و ساخت کاخ را ارائه داد و مستقیما بر تمامی مراحل ساخت نظارت داشت.
محوطه این کاخموزه سرسبز و مملو از درخت است و با وجود گذشت زمان همچنان پا برجا مانده و سبک معماری خود را که متأثر از معماری مراکشی بوده، حفظ کرده است.
این مکان امروز تبدیل به موزه شده است و از آن به عنوان کاخ موزه یاد میشود.
آثار شاخصی از فرهنگ و تمدن اسلامی در کاخ موزه المنیل نگهداری میشود و این کاخموزه گنجینهای از قرآنهای خطی و آثاری شاخص از تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلامی است.
* مکانی با بیش از ۶۱ هزار متر
مساحت کلی این کاخموزه حدود ۶۱ هزار و ۷۱۱ متر است که ۵ هزار متر آن زیربنا، ۳۴ هزار متر باغ و حدود ۲۲ هزار و ۷۱۱ متر نیز مسیرهای داخلی و دیگر بخشها را تشکیل داده است.
معماران و طراحان در ساخت کاخموزه از هنر و تزئینات معماری اسلامی متنوعی بهرهمند شدهاند و همین امر آن را به مکانی منحصر به فرد تبدیل کرده است.
* مسجد؛ بخشی از کاخموزه
بخش استقبال از مهمانان(سرای استقبال)، سرای تاج و تخت، اقامتگاه مخصوص پادشاه، برج ساعت، مسجد، موزه ماهیگیری(شامل ابزارهای ماهیگیری و مجموعهای از پرندگان و حیوانات خشکشده(تاکسیدرمی)، تالار طلایی و باغی که در نوع خود بینظیر است، از بخشهای مختلف کاخ موزه المنیل بهشمار میآید.
* مسجد کاخ موزه
* دیوارنوشتههای قرآنی چشمنواز
دیوارهای کاخموزه از سنگ آهگ ساخته شده و طراحی آن به سبک معماری ایرانی، معماری دوره مملوکی و فاطمی است و بر دیوار بخشهای مختلف آن آیات قرآن چشمنوازی میکند.
* دیوارنوشتههای قرآنی
کاخموزه المنیل در واقع مجموعهای عظیم از خوشنویسی عربی اسلامی و نسخ خطی اسلامی نیز محسوب میشود و قرآنهای خطی موجود در آن سابقه تاریخی دیرینهای دارد.
* تفاسیر فارسی، عربی و ترکی
در این کاخموزه قرآنهای خطی نادر، تفاسیر قرآن به زبانهای عربی، فارسی و ترکی، تعدادی از دستنوشتههای قرآنی، احادیث نبوی، ادعیه و ابیات شعری با زیباترین خطوط اسلامی به نمایش درآمده است.
* قرآنهای خطی
از مهمترین قرآنهای موجود در کاخموزه میتوان به نمونههای زیر اشاره کرد:
ـ قرآن متعلق به قرن دهم هجری کتابتشده توسط «احمد بن سید میرک حسینی شیرازی»(از کاتبان وقت)
ـ قرآن قرن هشتم هجری(۱۴ میلادی)
ـ قرآن متعلق به سال ۹۷۲ هجری(دوره سلطان سلیم اول)
و همچنین نسخههای دیگری از قرآنهای کمیاب و نسخ خطی که بیش از یکصد جلد است.
در طرح روی جلد قرآنها رنگهایی هماهنگ با هر قرآن از آبی گرفته تا قرمز و طلایی بهکار رفته است.
* وصیتنامه امام علی(ع) به امامین حسنین
وصیتنامه امام اول شیعیان جهان حضرت علی ابن ابیطالب(ع) به امامین حسنین(علیهما السلام) نیز از دیگر آثار ارزشمندی است که در میان آثار موجود در کاخموزه المنیل خودنمایی میکند، قدمت این اثر به سال ۶۰۸ هجری برمیگردد.
* صندوقچهای با محاسن منسوب به پیامبر(ص)
صندوقچهای چوبی با روکش منبتکاری مسی نقرهای با پوشش داخلی حریر سبز نیز در این مکان نگهداری میشود.
* صندوقچه
در چهار طرف این صندوقچه آیة الکرسی با رنگ طلایی و نقرهای کتابت شده و در داخل آن محفظهای شیشهای وجود دارد که گفته شده است در آن محاسن منسوب به نبی مکرم اسلام(ص) نگهداری میشود.
نسخه فارسی مصور بوستان سعدی
در بخشی از موزه نیز نسخه فارسی مصور بوستان سعدی نگهداری میشود که در سال ۹۳۹ هجری کتابت شد، مسئولان موزه از این اثر به عنوان تحفهای بینظیر یاد میکنند.
از دیگر آثار موجود در کاخموزه میتوان به مجلدهایی از کتاب «صحیح بخاری»( معتبرترین کتاب حدیث نزد اهل سنت)، آثاری از خطاطان مشهور جهان اسلام از جمله «احمد کامل»، از خوشنویسان استانبول که توسط محمدعلی پاشاه تجلیل شد، اشاره کرد؛ کسی که نامش به میل پادشاه بر تابلویی که معرف تاریخ تأسیس کاخموزه است، ثبت شد.
با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری بین المللی قرآن، تاریخ انتشار: 30 آذر 1395 ، کدخبر: ۳۵۵۵۱۵۳، www.iqna.ir