شعار سال: با توجه به اینکه نصب این پمپ های تک نازل در شهرها به صورت سکویی و بدون حائل در پیاده روها صورت می گیرد، گفته می شود، این طرح، از آن جهت که باعث دسترسی آسان مردم به سوخت می شود، یک فرصت ولی از جنبه های زیست محیطی، و آلودگی هوا و بیماری زا بودن ترکیبات بنزین، ممکن است به یک تهدید جدی برای شهروندان تبدیل شود.

مدت زمانی است که زمزمه نصب 30 پمپ بنزین تک نازل در شهر مقدس قم به گوش می رسد که قرار است در برخی پیاده روهای شهر نصب شوند ولی به گفته معاون محیط زیست استان، تنها با هفت مورد آن به شرط رعایت اصول تعیین شده، موافقت شد.

هر چند متولیان اجرای این طرح بر این باورند که به دلیل مجهز بودن دستگاه ها به سیستم های مدرن، آلودگی ناشی از تبخیر بنزین کاهش پیدا می کند ولی نگرانی کارشناسان زیست محیطی استان قم همچنان به قوت خود باقی است.

*دیدگاه موافقان و مخالفان این طرح

موافقان اجرای این طرح می گویند: شهر مقدس قم یک شهر زیارتی است که در سال نزدیک به 20 میلیون نفر زائر در آن تردد می کند و جایگاه های فعلی سوخت جوابگو سیل جمعیت بویژه در مناسبت های مختلف نیست.

آنان می گویند: با توجه به پیشرفت تکنولوژی های مدرن، میزان آلودگی سوخت نسبت به گذشته کاهش چشمگیری دارد و دیگر نگران سرطان زا بودن ترکیبات بنزین نیستیم.

در مقابل مخالفان این طرح می گویند: هر چند شهر مقدس قم یک شهر زیارتی و زائرپذیر است ولی مردم با مشکلاتی مانند صف های طولانی در ایستگاه های پمپ بنزین مواجه نیستند و از سوی دیگر، بنزین در درون خود ترکیبات و موادی دارد که می تواند در محل تردد عابران پیاده، خطرآفرین و حتی سرطان زا باشد.

ولی الله بیاتی رئیس شورای اسلامی شهر قم در آبان ماه سال جاری طی سخنانی دراین رابطه گفت: در آخرین جلسه شورای اسلامی شهر احداث 20 پمپ بنزین کوچک در سطح شهر قم تصویب شد که براین اساس، قرار است سرمایه‌گذار 10 مورد از آن‌ها را تا دهه فجر به بهره‌برداری رسانده و در اختیار مردم قرار دهد.

خبرگزاری جمهوری اسلامی مرکز قم در این زمینه دیدگاه های مهدی کاشی مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه قم، علیرضا قاری قرآن معاون شهرسازی و امور زیربنایی شهردار قم ، محسن اروجی مدیر کل مدیریت بحران استان قم، ابوالفضل جمالی مدیرکل راهداری و حمل ونقل جاده ای قم، سید احمد شفیعی، معاون فنی اداره کل محیط زیست قم و جهانگیر ضابطی نائب رئیس انجمن صنفی کارفرمایی جایگاه داران سراسر کشور و استان قم را جویا شده است.

مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه قم در این زمینه به ایرنا گفت: این طرح هنوز در استان قم اجرا نشده و معلوم نیست چه زمانی قرار است این نازل های تک پمپه در شهر مقدس قم نصب شود.

مهدی کاشی افزود: نصب این نازل های تک تلمبه ای برای رفاه حال شهروندان بوده و به نظر می رسد، اصلا هیچ ارتباطی به آلودگی هوا نداشته باشد.

وی ادامه داد: از امتیازات این طرح آن است که در دسترس سریع مردم بوده و باعث رفاه و آسایش بیشتر شهروندان خواهد شد.

وی گفت: هم اکنون بسیاری از جایگاه های پمپ بنزین در نقاط دور از دسترس و یا بیرون از شهر هستند به همین دلیل، وجود چند نازل در سطح شهر در مناطق مختلف نیاز است.

کاشی خاطرنشان کرد: البته زمان اجرای کامل این طرح بستگی به سیاست های دولت دارد و هنوز زمان دقیق اجرای آن مشخص نیست.

علیرضا قاری قرآن معاون شهرسازی و امور زیربنایی شهردار قم نیز در این زمینه گفت: اجرای طرح (نصب پمپ بنزین های تک نازله) به زودی در سطح شهر مقدس قم آغاز خواهد شد و امید است بتوانیم تا پایان سال 1395 این طرح را اجرا و در اختیار مردم قرار دهیم.

وی در ارتباط با بحث ایجاد آلودگی های زیست محیطی ناشی از این طرح نیز گفت: بعید می دانم مشکلی ایجاد کند.

قاری قرآن افزود: گاهی مردم برای سوخت گیری باید مسافت های زیادی از محل سکونت خود را طی کنند و این طرح برای رفاه بیشتر مردم و کاهش مسافت ها می باشد، طرح هم اکنون به حوزه مشارکت های شهرداری واگذار شده و سرمایه گذار در حال زمینه سازی برای فعالیت می باشد و امید است رضایت مردم را به همراه داشته باشد.

محسن اوروجی مدیرکل مدیریت بحران استان قم نیز در این زمینه گفت: بحث مدیریت آلودگی سوخت رسانی به محیط زیست واگذار شده و مطابق آیین نامه مدیریت بحران نمی تواند در این زمینه تصمیم گیری کند.

وی ادامه داد: مدیریت بحران تنها درگیر عوامل طبیعی و انسان است و در ارتباط با آلودگی ناشی از پمپ های تک نازله در سطح شهر باید سازمان محیط زیست استان پاسخ دهد.

ابوالفضل جمالی مدیرکل راهداری و حمل ونقل جاده ای استان قم نیز در این زمینه گفت: مدیریت پمپ بنزین های تک نازله بر عهده شهرداری می باشد و سازمان حمل و نقل در آن دخالتی ندارد.

وی اظهار داشت: نفس وجود این پمپ ها در قم به نوع نیاز استان بستگی دارد و باید مطالعه صورت گیرد، در برخی از استان ها، جایگاه های سوخت بسیار کم است و ناگزیر باید فکر اساسی شود.

جمالی خاطرنشان کرد: در مورد شهر مقدس قم نیز باید مطالعه کرد که آیا با توجه به ظرفیت های موجود، نیاز به چنین پمپ هایی هست یا نه؟

'سید احمد شفیعی، معاون فنی اداره کل محیط زیست استان قم در این زمینه در ارتباط با نصب این پمپ ها در قم گفت: یک شرکتی از استان اصفهان درخواست نصب 30 پمپ بنزین تک نازله در استان قم کرده است و ما نیز با مطالعه زیاد و جنبه های مختلف زیست محیطی، تنها با هفت مورد آن موافقت کردیم.

وی ادامه داد: البته توجیه این شرکت این بود که سیستم های پیشرفته ای در اختیار دارند که می تواند از بخار بنزین در مرحله سوخت گیری، مخزن و بعد از آن جلوگیری کند.

شفیعی خاطرنشان کرد: با توجه اینکه بنزین ترکیبات سمی از جمله 'بنزن' دارد که سرطان زاست، باید مراقب باشیم.

'بنزن' متعلق به خانواده هیدروکربن‌هاست که هر مولکول آن 6 اتم کربن و 6 اتم هیدروژن دارد که یک آرایش حلقوی را به‌وجود می‌آورند. این آرایش حلقهٔ بنزن نامیده می‌شود که در بسیاری از ترکیبات از جمله آسپیرین و ماده منفجره تری‌نیتروتولوئن نیز وجود دارد. بنزن سمی و سرطانزا است.

وی ادامه داد: از سال 1950 به بعد بنزن ممنون شده و ترکیبات سرب اضافه شد که باز، سرب نیز به دلیل ترکیبات خاص آن، اثرات زیانبار خاص خود را دارد.

شفیعی با اشاره به ترکیب ام.ام تی در بنزین ها نیز گفت: ترکیب ام. ام تی نیز اثرات مخرب را دارد، هر چند برخلاف سرب، اگر در باک بسوزد آلودگی ایجاد نمی کند ولی بحران آن زمانی است که بنزین روی زمین ریخته شود.

وی ادامه داد: این ترکیب در زمان سوخت گیری نیز وقتی باک خالی است و سوخت گیری انجام می شود، بخار بنزین از داخل پاک خارج می شود که می تواند شهروندان را دچار مشکل کند.

معاون فنی اداره کل محیط زیست قم یادآورشد: متاسفانه اولین تاثیرات را روی کارگران سوخت گیری در جایگاه ها می گذارد، این خطرات جایگاه داران است چه رسد به اینکه ما در داخل شهر و پیاده روها اقدام به نصب جایگاه سوخت کنیم.

وی ادامه داد: بر اساس قوانین محیط زیستی، این شرکت برای نصب این نازل ها باید طرح کهاب را اجرا کند.

طرح کهاب طرحی برای صرفه‌جویی اقتصادی در مصرف سوخت است که با اهداف زیست‌محیطی پایه‌گذاری شده. کهاب سرنام عبارت کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخار بنزین است.

شفیعی خاطرنشان کرد: طرح کهاب بخار بنزین را در زمان سوخت گیری خودرو و سوخت گیری از مخزن اصلی توسط تانکر را جمع آوری و توسط یک خنک کننده آن را برمی گرداند و مانع از آلودگی خواهد شد.

وی یاد آورشد: متاسفانه طرح کهاب در قم خیلی الزام آور نشده و جایگاه داران نیز اقدامات موثری در این زمینه انجام ندادند، در حالی که همه باید طبق قانون این طرح را به صورت کامل اجرا می کردند.

شفیعی ادامه داد: جایگاه سوخت با پمپ بنزین های تک نازله تفاوت اساسی دارد از این جهت که جایگاه ها از نظر زیست محیطی، فاصله معناداری با مناطق مسکونی و تردد افراد در جامعه دارند و شهروندان در معرض آسیب پذیری مستقیم از خطرات ناشی از آنها نیستند.

وی گفت: اما درطرح جدید، جایگاه را در داخل پیاده روها مستقر کردند و جدا از موضوع ترافیک، اختصاص پیاده روها به پمپ بنزین، افراد زیادی را در معرض بخار بنزین قرار می دهد.

وی ادامه داد: البته شرکت ادعا می کند که طرح کهاب را در هر سه مرحله اجرا می کنیم و خطر در معرض قرار گرفتن بخار را از بین می بریم، ولی ما بر اساس ضوابط زیست محیطی، از 30 درخواست آنها حدود هفت مورد را پاسخ مثبت دادیم و بقیه را رد کردیم ولی باید دید بعد از اجرای طرح، در عمل چه اتفاقی می افتد.

شفیعی خاطرنشان کرد: اگر طرح جدید بخواهد اجرا شود باید شرکت به تعهدات خود در زمینه رعایت موارد زیست محیطی، پایبند باشد و تمام تئوری های خود را در عمل پیاده کند.

وی ادامه داد: توزیع و پراکنش نرمال جایگاه های سوخت رسانی در مناطق مختلف استان می تواند از نظر زیست محیطی یک فاکتور مثبت باشد.

جهانگیر ضابطی نائب رئیس انجمن صنفی کارفرمایی جایگاه داران سراسر کشور و استان قم گفت: متاسفانه نازل های تک سکو در مکان هایی قرار می گیرند که از نظر زیست محیطی مخاطره آمیز خواهند بود.

وی ادامه داد: وزارت بهداشت به تازگی با دستگاه های پیشرفته آلاینده ها، بنزین های جایگاه های قم را بررسی کرده و به خاطر میزان 'بنزن' در آنها، بار مالی زیادی برای جایگاه داران قدیمی ایجاد شده و کارگران آنها در زمره کار سخت و زیان آور به حساب می آیند.

ضابطی بیان داشت: وقتی جایگاه های سوخت گیری استاندارد که در بیرون و خارج از محدوده مسکونی قرار دارند اینگونه باعث آلایندگی و آلودگی و... می شود، در طرح جدید که قرار است در پیاده روها و در کنار منازل و پارک ها اجرا شود، قطعا میزان مخاطرات آن چندین برابر خواهد بود.

وی ادامه داد: جدا از موضوع آلودگی هوا، مساله ایمنی، آتش سوزی و انفجار از خطرات طرح جدید است، چرا که دیوار و پوشش مناسبی ندارند که اگر اتفاق و انفجاری رخ دهد جلو خطرات را بگیرد.

نائب رئیس انجمن صنفی جایگاه داران قم ادامه داد: مساله دیگر حفظ منافع صنف جایگاه داران قم است که تضعیف می شود، ما سرمایه گذار هستیم و ازاین طرح زندگی و امر ومعاش می کنیم ، بنده حدود 12 میلیارد تومان سرمایه گذاری کردم ولی طرح جدید بدون هیچ سرمایه گذاری و در یک رقابت نابرابر اجرا می شود.

وی خاطرنشان کرد: جایگاه داران ناچار به تهیه زمین و آوردن سرمایه های بالا و استاندارد سازی هستند ولی شرکت های جدید تک نازل بدون تهیه زمین و یا سرمایه گذاری کلان در شهرها مشغول فعالیت می شوند و این رقابت نابرابر اقتصادی با جایگاه داران باسابقه ایجاد می شود.

وی گفت: از این طرح هیچ چیزی عاید شهرداری قم نمی شود بلکه تنها بعد از 10سال، ظاهرا باید نازل ها را به شهرداری بدهند، در حالی که تجربه می گوید نازل ها در زمان تحویل دچار استهلاک شده و دیگر قابل استفاده نیستند.

ضابطی خاطرنشان کرد: با وجودی که استان قم یک شهر زائر پذیر است ولی در حال حاضر ما مشکلی در مورد سوخت رسانی نداریم، اکنون به دلیل اجرای قانون سخت و زیان آور بودن کار در پمپ بنزین ها، حدود 70 درصد جایگاه داران در آستانه ورشکستگی هستند.

وی گفت: در استان قم 50 جایگاه سوخت رسانی فعال است، حذف کارت سوخت و ایجاد سامانه هوشمند باعث شده که خدمت رسانی آنها نسبت به گذشته سه برابر شود.

ضابطی خاطرنشان کرد: اگر کارت سوخت خود جایگاه ها، نیز حذف شود، سرعت خدمت رسانی بیشتر خواهد شد.

با اندكي تلخيص و اضافات برگرفته از خبرگزاري ایسنا، تاریخ انتشار: 12 دی 1395، کد مطلب: 82358417:www. isna.ir