شعارسال: در شرایطی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، خود را برای ورود رسمی به کاخ سفید آماده می‌کند، برخی موضع‌گیری‌ها و همچنین انتصاب‌های وی، چنان باعث نگرانی شده که کارشناسان و اهل فن را به تحرک واداشته است. در همین راستا، طی دو روز اخیر، دو نامه مهم با محتوای مخالفت با مواضع پیشنهادی ترامپ منتشر شده است.

در نامه نخست که روز گذشته منتشر شد، 37 دانشمند آمریکایی با اشاره به اظهارات ترامپ مبنی بر اینکه آمریکا در دوره وی از توافق هسته‌ای با ایران (برجام) خارج خواهد شد، به وی توصیه کردند که از این کار خودداری کرده و به برجام پاینبد بماند.

گروهی از دانشمندان آمریکایی که برخی از آن‌ها مشاوران علمی کاخ سفید بوده‌اند، در نامه‌ای سرگشاده خطاب به دونالد ترامپ، توافق هسته‌ای جمهوری اسلامی با قدرت‌های جهانی را «دژی مستحکم» در برابر آنچه تلاش‌های ایران برای ساخت تسلیحات اتمی می‌خوانند، توصیف کرده‌اند. در این نامه آمده است: «ما از شما می‌خواهیم این دارایی استراتژیک آمریکا را حفظ کنید».

در میان امضاکنندگان نامه، برندگان جایزه نوبل، کار‌شناسان کهنه‌کار تولید تسلیحات اتمی و مدیران ارشد مهم‌ترین انجمن‌های علمی جهان دیده می‌شوند. به نوشته «نیویورک تایمز»، ریچارد گاروین دانشمندان را به نوشتن نامه فراخوانده است. این فیزیکدان ۸۸ ساله در پروژه ساخت نخستین بمب هیدروژنی مشارکت داشته و مدتی طولانی در مسائل مربوط به کنترل تسلیحاتی و ساخت تسلیحات هسته‌ای مشاور دولت آمریکا بوده است.

این نامه در حالی منتشر شد که باراک اوباما، رئیس‌جمهور فعلی آمریکا نیز در نیمه ماه نوامبر (حدود یک ماه و نیم پیش) بار دیگر ضمن دفاع از برجام از رئیس جمهوری آینده آمریکا خواست به واقعیت‌های این توافق توجه داشته باشد. اندکی پس از آن هم رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) پاره‌کردن توافق اتمی با ایران را «‌‌نهایت حماقت» خواند و چشم‌پوشی از آن را بسیار خطرناک توصیف کرد.

اما دومین نامه که خبر انتشار آن صبح امروز اعلام شد، به فردی مربوط به می‌شود که ترامپ برای به عهده گرفتن سمت دادستان کل آمریکا انتخاب کرده است؛ گزینه‌ای که با توجه به برخی اقدامات و موضع گیری‌های مرتبط دیگر ترامپ، برخی آن را تلاشی از سوی وی برای ایجاد تغییر در ساختار قضایی آمریکا نیز تعبیر می‌کنند.

به نوشته روزنامه «واشنگتن پست»، گروهی متشکل از بیش از ۱۱۰۰ استاد حقوق دانشگاه‌های سرتاسر آمریکا با فرستادن نامه‌ای برای سنا، خواستار عدم پذیرش جف سشنز به عنوان دادستان کل شده‌اند. این نامه که اساتیدی از ۱۷۰ دانشکده حقوق در ۴۸ ایالت آمریکا آن را امضا کرده‌اند، قرار است به عنوان یک تبلیغات روزنامه‌ای نیز منتشر شود تا «کمیته قضایی سنا» که قرار است درباره سشنز نظر دهد، وی را تأیید نکند.

در این نامه آمده است: «ما بر این باوریم که جف سشنز قوانین کشور ما را عادلانه اجرا نخواهد کرد و عدالت و برابری را در ایالات متحده ترویج نخواهد کرد».

گفتنی است، این نامه تنها به امضای اساتید دو ایالت داکوتای شمالی و آلاسکا نرسیده و آن هم بدان سبب است که دو ایالت مذکور اساساً فاقد دانشکده حقوق هستند! در این نامه اشاره شده، سشنز زمانی که به عنوان قاضی ایالتی فعالیت می‌کرده، رویکردی بسیار نژادپرستانه داشته است.

به هر حال، انتشار این دو نامه جدید را باید نشانه‌ای دیگر از نگرانی عمیق و شدید نخبگان و دانشگاهیان آمریکایی از چشم انداز سیاست داخلی و خارجی دونالد ترامپ دانست. به عبارت دیگر، این قشر چنین احساس می‌کند که با انتخاب دونالد ترامپ، اکنون عرصه سیاست در این کشور از یک فضای قابل دفاع علمی و آکادمیک به یک فضای تجاری و خیابانی فروکاسته شده و همین امر می‌تواند هم در داخل و هم در خارج هزینه‌هایی برای آمریکا داشته باشد.

آن طور که تاکنون ترامپ نشان داده، اعتنای چندانی به دیدگاه‌های کار‌شناسی در موضوعات مختلف نشان نمی‌دهد؛ بنابراین، احتمالاً باید در آینده و پس از آغاز به کار رسمی وی، شاهد نامه‌های بیشتری از این دست باشیم که نشانگر ایجاد نوعی انشقاق میان نخبگان آمریکایی و فضای سیاسی این کشور خواهد بود.