به نظر می رسد محوطه جهانی شوش مانده و برنامه ریزی هایی که مدت هاست از نگاه دستگاه های دولتی و حتی خصوصی، وسوسه کننده به نظر می رسد.

یازدهم بهمن ماه امسال سید حکیم موسوی، سخنگوی شورای اسلامی شهر شوش در گفت وگویی اعلام کرد، «با همکاری سازمان میراث فرهنگی شوش و شهرداری، ۳ هکتار از اراضی حاشیه محوطه میراث فرهنگی و گردشگری به سرانه فضای سبز افزوده می شود.»

او در آن مصاحبه تاکید کرد، «این میزان از اراضی واقع در ورودی شهر شوش مسیر جاده ترانزیت تا میدان شبیه از اراضی حاشیه محوطه میراث فرهنگی و گردشگری است که با عقد قرارداد همکاری میان میراث فرهنگی، شهرداری و شورای شهر شوش مورد استفاده فضای سبز قرار خواهد گرفت.»

محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری پاسخ به این نامه و صحبت های سخنگوی شورای شهر شوش را به محمدحسین ارسطوزاده، مدیر پایگاه میراث جهانی شوش واگذار کرد.

ارسطوزاده در توضیح صحبت های مطرح شده می گوید: موضوع در شورای فنی استان و شورای راهبردی مورد بررسی قرار گرفت و به منظور حفاظت و صیانت از محوطه میراث جهانی مشروط بر رعایت حق مالکیت سازمان میراث فرهنگی و عدم ایجاد محدودیت در انجام وظایف و مطالعات سازمان و اینکه هیچ گونه ساخت وساز و مستحدثات تجاری یا دائم ایجاد نشود، در محدوده ای که در دهه های گذشته درختکاری شده بود مورد پاکسازی، ساماندهی مسیرهای دسترسی، کاشت گیاهان با ریشه ی کم عمق با شرایط خاص به گونه ای که هیچگونه خاک برداری صورت نگیرد موافقت شد.

او پس از بیان این توضیحات کوتاه و مختصر تاکید می کند: با وجود بحث های مطرح شده، هنوز مجوز این کار به شهرداری ابلاغ نشده است.

این صحبت ها در حالی مطرح می شود که ۱۶ اسفند ۹۳ مدیر میراث فرهنگی شوش، در پاسخ به نامه شماره ۹۳/۱۰/۲۲۹۳۶ که ۵ اسفند همان سال از سوی زمانی، شهردار شوش برای اداره میراث فرهنگی این شهر با مضمون همین درخواست ارسال شده، اعلام کرده بود: «در خصوص طرح ساماندهی فضای موجود بلوار از چهارراه شوش تا میدان تعزیه، به استحضار می رساند با استناد نظریه کارشناسی، مکان فوق در عرصه باستانی شوش قرار گرفته و با توجه به ضوابط و مقررات عرصه و حریم محوطه باستانی شوش، هرگونه دخل و تصرف اعم از تغییر در توپوگرافی سطح زمین، کشاورزی، تفکیک اراضی و تغییر در کاربری آنها مطلقاً ممنوع و غیرمجاز است.»

مشخص نیست با گذشت دو سال از آن درخواست و پاسخ مدیر وقت اداره میراث فرهنگی به آن نامه، چه اتفاقی برای این حاشیه عرصه و حریم درجه یک محوطه جهانی شوش رخ داده که مسئولان امروزی پایگاه میراث جهانی شوش با این درخواست موافقت می کنند؟

هرچند ارسطوزاده در این زمینه نیز فقط به بیان این سخنان اکتفا می کند: «مرجع بررسی کننده و تصمیم گیری شورای فنی وشورای راهبردی است.»

این در حالی است که مدیر پایگاه میراث جهانی شوش، چند روز قبل در گفت وگویی درباره ی صحبت های سخنگوی شورای شهر شوش این طور پاسخ داده بود: «هیچ پروژه ای مبنی بر افزوده شدن به سرانه فضای سبز شوش انجام نخواهد شد و آنچه در رسانه ها درباره این موضوع منتشر شده، ناشی از این می شود که حکیم موسوی، عضو شورای شهر خبر را به درستی منتقل نکرده است.

ارسطوزاده درباره جزئیات این طرح می گوید: این منطقه پیش از این هم فضای سبز بوده و قرار نیست فضای سبز تازه ای به آن اضافه شود. عمر درختان در این منطقه ۱۵ تا ۲۰ سال است. پروژه جدید تنها پاکسازی این فضا، بهسازی مسیرهای تردد و رسیدگی به وضعیت روشنایی آن است.

مدیر پایگاه میراث جهانی شوش بیان کرد: از طرفی این طرح حکم یک تیر و چند نشان را دارد. نه تنها فضای شهری از نخاله ها و زباله هایی که در این منطقه رها می شود پاکسازی شده، بلکه محدوده حصار عرصه میراث جهانی شوش هم به لحاظ قانونی معین می شود.»

ارسطوزاده با بیان اینکه این طرح با همکاری شهرداری شوش اجرا می شود، گفت: «این پروژه حدفاصل بلوار امام خمینی (ره) و در ورودی شهر اجرا می شود. زمین این منطقه متعلق به شهرداری نیست و شهرداری فقط در بهسازی این منطقه همکاری می کند و متعهد شده است نه تنها نسبت به این منطقه بلکه نسبت به هیچ بخشی از عرصه میراث جهانی شوش هیچ ادعای مالکیتی نداشته باشد.»

محوطه باستانی «شوش» ۱۳ تیر ۹۴ و در سی ونهمین اجلاس میراث فرهنگی یونسکو به عنوان یک محوطه ی باستانی مورد بررسی قرار گرفت و با اکثریت آراء به عنوان هجدهمین اثر جهانی ایران در فهرست یونسکو به ثبت رسیدند، این در حالی است که از یکی دو سال قبل از ثبت جهانی شوش، بحث های کارشناسی زیادی درباره ی عرصه و حریم تعیین شده برای این محوطه ی جهانی مطرح می شد صحبت هایی که یک بار حدود ۴۰۰ هکتار و یک بار ۱۲۰۰ هکتار رابرای حریم محوطه ی شوش در نظر می گرفتند.

با وجود همه این صحبت ها هنوز یک پرسش باقی می ماند؛ آیا پیش از انجام هر اقدامی، بررسی و مطالعه باستان شناسی روی این محوطه جهانی انجام شده یا قرار است انجام شود؟ تا این بار در زمان انجام پروژه ی جدید، بخشی دیگر از این فضای هویتی در شوش از بین نرود.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی دنیای سفر، تاریخ انتشار: 19 بهمن 1395، کدخبر: 9677، www.donyayesafar.com