پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
کد خبر: ۵۷۵۱۶
تاریخ انتشار : ۱۴ فروردين ۱۳۹۶ - ۱۰:۵۹
استان بوشهر از جمله استان های مهم جنوب ايران است که از نظر تاريخی، طبيعی، فرهنگي و اجتماعي دارای جاذبه های متعددی است. تالاب حله كه يكی از تالاب های مشهور سراسر قلمرو جنوبی ايران محسوب می شود، به همراه منطقه حفاظت شده نای بند که از نظر تنوع جانوران وحشی منحصر به فرد...

شعار سال: نام اصلي بوشهر رام اردشير بوده و بنای اوليه آن به اردشير ساسانی نسبت داده مي شود. استان بوشهر در جنوب ايران واقع شده و بين 27 درجه و 14 دقيقه پهناي شمالی و 50 درجه و 6 دقيقه تا 52 درجه و 58 دقيقه درازاي خاوري از نيم روز گرينويچ قرار گرفته است. دسترسي به استان بوشهر از سه طريق هوايي، زميني و دريايي امكان پذير است. كشاورزی استان از نظر نوع محصولات توليدی و روش های توليد به دو قسمت محصولات زراعی و محصولات درختی تقسيم می شوند. مهم ترين محصولات زراعی را گندم، جو آبی و ديم، تنباكو، پياز، كنجد، سبزی، صيفی و نباتات علوفه ای تشكيل می دهد. صنايع استان بوشهر به دو بخش صنايع دستی و صنايع ماشينی تقسيم می شود. صنايع جديد استان، اغلب متوسط كوچك و عموما تبديلی هستند و صنايع دستي بيش تر توسط زنان و دختران بوشهري در روستاها و شهرهاي كوچك تهيه مي شوند. استان بوشهر از جمله استان های مهم جنوب ايران است که از نظر تاريخی، طبيعی، فرهنگي و اجتماعي دارای جاذبه های متعددی است. تالاب حله كه يكی از تالاب های مشهور سراسر قلمرو جنوبی ايران محسوب می شود، به همراه منطقه حفاظت شده نای بند که از نظر تنوع جانوران وحشی منحصر به فرد است، مهم ترين جاذبه هاي طبيعي منطقه هستند. بناهای تاريخی و قديمی زيادی که در سراسر استان وجود دارند، به همراه زندگي اجتماعي و آداب و رسوم موجود، باعث غناي جاذبه هاي استان بوشهر شده اند

شهر باستانی تموکن یا نئوکا

هخامنشیان در دورن طولانی حکومت خود بر ایران و مرکزیت پارس، توجه ویژه‌ای به دریای پارس و بهره مندی مختلف از آن داشتند. در این رابطه بنادر متعددی در حاشیه آن ایجاد نموده و یا از کهن بندرهای ایلامی مانند لیان بهره گرفتند. با این که در منابع مختلفی از تموکن (تااوکه) به عنوان بندر ساحلی نام برده شده ولی با فاصله حدود چهل و پنج کیلومتری از دریا قرار گرفته بود و پشت بندر لیان ایلامی بود که نام آن در دوره هخامنشی هنوز معلوم نگردیده است. بندر سیراف (البته با احتیاط)، گوگانا (که جای آن به درستی مشخص نیست)، اپوستانه و هرمزی دیگر بنادر هخامنشی حاشیه دریای پارس بودند. اطلاعات مختصر از نامها و جایگاه نسبی جغرافیایی بنادر مذکور، بیشتر از خلال متون کلاسیک جغرافیایی یونانی مانند نوشته های بطلمیوس، پلین، آریان و نئاروک (دریاسالار اسکندر) معلوم میشود. در حالی که کشف بیش از سی هزار لوحه گلی هخامنشی به خط ایلامی در گنجخانه و دژخانه تخت جمشید در سال 1312 خورشیدی برابر با 1933میلادی میتواند بسیاری از مسایل را بدون تقریب و حدس معلوم کند ولی متأسفانه آسیب دیدگی برخی الواح و عدم پیشرفت در خواندن این متون، باعث ابهام و سؤالات مختلفی در این رابطه شده است. با این که بیش از هفتاد سال از آن رویداد میگذرد ولی با تلاش حرج کامرون هشتاد و پنج لوحه در سال 1948 م خوانده و منتشر شد و کار سترگ ریچارد هلک با خواندن و توضیح دو هزار لوحه دیگر در سال 1969 م منتشر شد تا دریچه تازهای بر روی علاقه مندان به تاریخ و جغرافیای تاریخی هخامنشیان بگشاید. در بخشی از این الواح نام شهری به نام تموکن (تااوکه) و تموکن رانمسا Tamukkan Ranmesa آمده است. در این رابطه حفاری‌های تازه باستانشناسان ایرانی در کاخ درودگاه دشتستان، جایگاه این شهر را بین رودهای دالکی و شاپور (گرانیس) گمان میزند

باستانشناس ایرانی، غلامحسین نظامی، در مقاله‌ای تحت عنوان «تااوکه کلانشهر هخامنشی در مجاورت دریای پارس»، که در 26/12/83 در همایش توسعه دشتستان ارایه نمود جایگاه تااوکه را نه در کنار رود سیتاکوس (مند) و یا بر حاشیه دریا در حوالی گناوه و دیلم بلکه در پیوندگاه دو رود شاپور (گرانیس) و دالکی میداند. از دید او شهر تااوکه در زمان سلوکیان و اشکانیان هم به حیات سیاسی اقتصادی خود ادامه داده و در زمان ساسانیان به پنج یا شش کیلومتر به ناحیهای در شمال شرقی جایگاه هخامنشی خود، خیز برداشته و در حاشیه رود شاپور به عنوان شهر توز جلوه گر شده است و در ادامه، در دوران اسلامی به توز، توج و یا توح تغییر نام داده است. شهری که در اقصی نقاط امپراتوری ساسانی کتان آن شهرتی تام و تمام یافته بود و نیز در زمان ورود اسلام به ایران بخشی از کتب فتوح را به خود اختصاص داد. به باور غلامحسین نظامی شهر تموکن (تااوکه) هخامنشی نه برازجان و زیرا (توز ساسانی) بوده است بلکه این شهر میان رود شاپور و دالکی در نزدیکی اتصال آنها در محل درودگاه و جتوط قرار داشت و بقایای دو کاخ بردک سیاه (در درودگاه) و سنگ سیاه (در حوالی جتوط) که هر دو مربوط به دورهٔ داریوش اول هخامنشی است مؤید بخشی از این شهر مهم هخامنشی است. اما نباید غافل شد که همان طور که در دوره ساسانی با مشکلی در تاریخ نگاری ریواردشیر (ریشهر) بوشهر امروزی مبنی بر وجود هم زاد و هم نام دیگری در ارگان (ارجان دوره اسلامی) برخورد میکنیم که باعث ایجاد فهم نادرست تاریخ بوشهر عهد ساسانی، به دلیل خلط مباحث تاریخی شده است، در دوره هخامنشی هم به گفته آقای دکتر عبدالمجید ارفعی، ایلامشناس مطرح دنیا، ما دو تموکن داریم یکی در چاهک نیریز فارس کنونی و دیگر «تموکن رن میسه» که به باور ایشان دومی مربوط به بوشهر است. در این ارتباط آقای دکتر ارفعی معتقدند که اکثر الواح مربوط به هخامنشیان که نام تموکن در آنها ذکر شده، منظور تموکن نیریز است نه تموکن استان بوشهر، با این حال، باز جای پژوهش و تحقیق وجود دارد. هنوز هزاران لوحه از الواح گلی مکشوفه تخت جمشید خوانده نشده و شاید این فرضیه به زودی دگرگون شود. با توجه به مسایل مذکور، تموکن رانمسا یا تموکن بوشهر با وجود سه کاخ هخامنشی، نقش داریوش و طلاهای به کار رفته در معماری آن، که اخیرا در مطبوعات محلی و کشوری منعکس شده، میتواند از تموکن نیریز بسیار بااهمیتتر بوده باشد.

عمارت حاج رئیس

* این بنای ارزشمند و مرتفع و عظیم در کوی شنبدی در قسمت ساحل شمال شرقی بافت قدیم بوشهر، برفراز تپه ای کم ارتفاع در فاصله شش متر آب دریا و در محدوده اداره بندر و کشتیرانی قرار گرفته است. این عمارت حدوداً ، یکصد و پنجاه سال پیش توسط یکی از بزرگترین تجار بوشهری در دوره قاجار بنام حاج عبدالرسول طالبی ملقب به رئیس تجار و معروف به حاج رئیس احداث گردیده است.‏

عمارت طاهری

قدمت این ساختمان به دوره قاجار می رسد. این مکان برای اولین شهردار بوشهر آقای سیادت بنا گردید و در آن دوران به بلدیه معروف شد و بعدها شخصی به نام طاهری آ را خریداری کرد و نام طاهری بر این بنا ماندگار گردید این بنا در محله بهبهانی واقع شده که امروز در اختیار میراث فرهنگی و گردشگری قرار دارد و تبدیل به موزه مردم شناسی شده است.

عمارت دهدشتی

این بنای تاریخی در محله ای از چهار محل قدیمی بوشهر موسوم به محله کوتی و در مجاورت خیابان انقلاب امروزی واقع شده است، برخی از کارشناسان سبک معماری و گچ بری های آن را مربوط به دوره زندیه می دانند اما واقعیت امر این است که قدمت بنا به عهد قاجار می رسد این عمارت با سرمایه دو برادر تاجر پیشه بنامهای حاج علی دهدشتی و غلامحسین دهدشتی احداث گردیده است.‏

عمارت گلشن

‏یکی دیگر از عمارت های قدیمی بوشهر که بازمانده دوران سلطنت قاجاریه بوده است، عمارت گلشن می باشد. بانی و موسس این بنا که در ساحل شمالی بندر و در محله ای به نام بهبهانی قرار گرفته است، تاجری بوشهری و معروف به گلشن بوده است. این خانه سپس توسط سید محمدرضا کازرونی یکی دیگر از تجار بوشهری خریداری و هم اکنون در تملک میراث فرهنگی و گردشگری و محل استقرار موزه سنگ می باشد.

گورستان انگلیسی ها

گورستانی که اکنون مخروبه و خاموش در گوشه ای از بوشهر که روزگاری پایگاه سلطه گری انگلیسی ها بر بخش های وسیعی از آسیا بشمار می آمد، قرار گرفته است. حاصل تاسف بار سلطه جویانه ی سردمداران استعمار همین گورستان است که بر اساس پژوهش های تاریخی و سنگ قبرهای مشکوفه در این گورستان مشخص شد که این گورستان متعلق به دوره سلطنت قاجاریان است.

خانه و موزه شهيد رئيسعلي دلواري

خانه و موزه شهيد رئيسعلی دلواری در شهر دلوار به فاصله 45 كيلومتری جنوب بوشهر واقع گرديده است . دلوار مركز بخش ساحلی تنگستان و زادگاه رئيسعلی می باشد . مبارزات شهيد رئيسعلی دلواری بر عليه تجاوز انگليس به بوشهر در بيش از 80 سال پيش ، خاطره ای بس شگرف و فراموش نشدنی در ذهن مردم منطقه بر جای گذاشته است.

گنبد سليمان بن علي

در كنار جاده ديلم و تقريبا در خارج شهر گنبدي عظيم با سطح پلكاني و كاشيكاري به رنگ آبي تيره قرار دارد كه به گنبد سليمان بن علي معروف مي باشد.سبك ساختمان گنبد ،جلوه اي از معماري قديمي سواحل خليج فارس دارد و مشابه گنبد دانيال نبي در شوش و متاثر از سبك معماري معبد سازي هندي است.مردم محل معتقدند كه سليمان بن علي از اولاد حضرت زين العابدين امام سجاد (ع) مي باشد.

كوشك اردشير

اين بنای زیبا و به جا مانده از دوره ساسانیان بسيار به كاخ اردشير در فيروز آباد است. و از سنگ هاي ه چندان هموار كه با ساروج به يكديگر چسبيده اند ساخته شده است. زير بناي كوشك به صورت صليب است و بنا داراي اتاق هاي گهواره اي شكل است.

تل گنبد

در شمال شرقي گناوه بقاياي اطلال قديمي وجود دارد كه به نام تل گنبد مشهور است و بقاياي عمارتي به چشم مي خورد كه آثار پي چهار طاقي قديمي در آن جلوه گر است و آثار غرفه هايي به طول و عرض شش در پنج متر آشكار مي باشد . ظاهرا به نظر مي آيد كه به علت ارتفاي نسبي تپه ، معبد يا آتشكده بوده است زيرا نوع ديوار سازي ، مصالح ساختماني و موقعيت بنا سبك ساختماني آتشكده هاي ساساني در جنوب فارس و از جمله فيروزآباد را به بيننده القا مي كند.

توديو

اين غار در كنار جاده گناوه ديلم و در صخر ه اي كه 82 متر عرض دارد واقع شده است . به گوش بوميان ( توديو ) يعني خانه ديو خوانده مي شود . براي رسيدن به غار لازم است كه صخره را دور زده و از پشت وارد آن شد . غار داراي حفره اي به طول 40/3 سانتي متر و عرض 60/1 سانتي متر است . دالان اصلي غار با طول 5 متر به عرض 5/2 متر داراي چهار طاق مي باشد. طاق اول با گودي 2 متر و عرض 5/1 متر و ارتفاع 80/1 متر و طاق دوم با عرض 2 متر ،طول 60/1 متر و ارتفاع 80/1 متر است و با تشابه تقريبي اندازه ها به مصنوعي بودن آن مي توان پي برد. جنس غار از نوع سنگ رسوبي است و در آخر دريچه ديده باني به طول 55/2 متر و پهناي 80/1 متر را به ديدن منظره زيباي خليج فارس دعوت مي كند، ارتفاع دهانه غار با سطح پائين صخره 5/5 متر مي باشد. بوميان در اين باورند كه غار در گذشته پناهگاه دو ديو بوده و با كشتن ديوي كه درغار خوابيده بود،ديو دوم كه براي شكار به بيرون از غار رفته بود از ماجرا خبردار شده و مي گريزد و با رفتن خود،به كابوس وحشتناك ديو ها پايان مي بخشد.

كلات موند

در دامنه كوه مند در فاصله 30 كيلومتري خورموج در جنوب روستاي حيدري و در ارتفاعات سنگي مشرف به بستر قديمي رودخانه سيلابي ،آثار حجاري هايي در دل صخره اي بلند وجود دارد. نماي خارجي معبد كلات عبارت است از يك سكوي اصلي با سقف قوسي شكل و دو مدخل ديگر و ده حفره به شكل روزنه هايي در طرفين سكوي اصلي كه به منزله نورگيرها يا پنجره رواق هاي اصلي معبد مي باشد.به نظر مي رسد قسمت مياني ،مكان جلوس كاهنان يا مقربان و انجام مراسم مخصوص مذهبي بوده است.نكته قابل توجه در معبد كلات وجود چاههاي متعدد در اتاق هاي پائيني است كه به نظر مي رسد جهت دفن اموات يا نگهداري استخوان آن ها حفر شده است .

آب انبار قوام

ساختمان آب انبار قوام در محوطه بازي در جانب غربي شهر بوشهر(كنار دريا)قرار گرفته و مربوط به يكصدو پنجاه سال قبل مي باشد كه با مصالح محلي در زمان قاجاريه ساخته شده است . اسكلت اصلي و طاق آن از سنگ هاي رسوبي خيلي مقاوم با سه دهانه ستون بندي به وسيله چهار طاق پوشيده شده ، دو متر از آب انبار خارج از زمين و 60/2 متر در داخل زمين قرار دارد . داخل آب انبار با پوشش ساروج بسيار مقاوم ساخته شده است . در نماي خارجي به فاصله معيني پنجره هايي به ابعاد 90/120 تعبيه شده است . در حال حاضر از اين آب انبار بعنوان چاي خانه سنتي استفاده مي شود .

بندر سي نيز (شي نيز )

آثار خرابه هاي سي نيز قديم در دامنه هاي ارتفاعات تپه مانند ، نزديك خور امام حسن و در حدود 20 كيلومتري بندر ديلم واقع است. تا سال 321 هـ ق كه آغاز قيام قرمطيان است بندري آباد و پر رونق بوده است ، در اين قرمطيان آن را ويران كردند . در سي نيز قديم اطلال آكنده از سنگ ، ملاط گچ و سنگ هاي دريايي ، حصار خانه ها ، آب انبار ، چاه ، آب ريز و گرمابه كه بر روي هم انباشته شده اند وجود دارد

قلعه خورموج

قلعه خورموج یکی از آثار شکوهمند تاریخی استان بوشهر است که طی زمان تغییر یافته و روی به ویرانی گذاشت است. قلعه ی محمد خان دشتی در سال 1379 در فهرست آثار ملی به شماره ی 3032 به ثبت رسید. این اثر که یکی از با شکوه ترین نمونه های معماری دوره قاجاریه و دارای تزئینات بدیع و منحصر به فردی است، بارها مورد تاخت و تاز قرار گرفته است. این اثر ملی که زمانی با برجهای متعدد و گوشواره های زیبا، هیبت و شکوه خود را به رخ هر رهگذری می کشید، امروز در میان انبوهی از ساختمانهای چند طبقه ی شهری محاصره شده است. همچنین آتشکده ای نیز به همین نام در بوشهر موجود می باشد.

بندر باستانی سیراف

سیراف (سیراب) یکی از شهرهای قدیمی استان بوشهر ایران بوده است. بازمانده‌های آن در نزدیکی بندر طاهری فعلی دیده می‌شود.سیراف زمانی از بندرهای اصلی ایران و خاورمیانه و محل پهلوگیری کشتی‌های بزرگ بود. بازرگانان سیرافی به دوردست‌های آسیا و افریقا سفر دریایی می‌کردند.ولی طی یک زلزله و سونامی حاصله از آن در بهار سال 398 ق قسمت عمده این بندر پر رونق به زیر آب رفته و فقط مسجد جامع سیراف و قلعه نصوری و گوردخمه و بازار از آن باقیمانده است. ابن بندر در زمان ساسانیان دارای شکوهی بی نظیر بوده است.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی نسیم جنوب، تاریخ 10 فروردین 96، کد مطلب: 242506: www.nasimjonoub.com


اخبار مرتبط
خواندنیها و دانستنیها
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین