شعار سال: تالاب‌های فارس لب تشنه از تنگ‌نظری و بی‌توجهی انسان‌ها، با آغاز پائیز بار دیگر چشم با آسمان دوخته‌اند، شاید باران، عطش آب آنها را کاسته و مانع مرگ و خواب ابدی آنها شود!

سوء مدیریت انسانی در بهره‌برداری از نعمت‌های خداوندی نظیر آب، طی سال‌های دور گذشته تا امروز، زیستگاهی را که سال‌ها ماوای جانوران و انسان و منشاء‌ آبادانی و حیات بوده است را به عرصه‌ای خشک و برهوت بدل کرده و حال نسیم‌های خوش برخاسته از آبگیرها و تالاب‌ها و دریاچه‌های دیروز را به بادهایی که نفیر مرگ در گوش هر جانداری فریاد می‌کند بدل کرده است.

با نگاهی به وضعیت فعلی محیط زیست، در می‏یابیم که انسانها در بهره‏برداری از طبیعت و محیط زیست به مسؤولیت خود در حفظ و حراست از آن به درستی عمل نکرده‏اند. شاهد این سخن، بحران عظیمی است که محیط زیست دچار آن شده است .

لیلا جولایی، کارشناس و مسئول حیات وحش و تالاب ها در خصوص وضعیت تالاب‌های فارس به ایسناگفت: در استان فارس حدود 10 تالاب با مساحت 180 هزار هکتار داریم که 5 تالاب ارژن ،پریشان ،طشک ،بختگان و کمجان تالاب های بین المللی هستند که در 2 ردیف کنوانسیون رامسر جای گرفتند .

وی با بیان این موضوع که تغییراتی در حوزه آبخیز این تالاب‌ها به وجود آمده است، گفت: تقریبا از ابتدای دهه 80 با افزایش اراضی زیر کشت، بهره برداری بی رویه از آبهای زیر زمینی، حفر چاه‌های غیر مجاز و کاهش راندمان آبیاری در کشاورزی، وضعیت تالاب‌ها رو به وخامت گذاشت.

این کارشناس محیط‌زیست با بیان اینکه تالاب های بختگان، کمجان، ارژن و طشک کاملا خشک شده است و تالاب طشک تنها 10 در صد آب دارد، خاطرنشان کرد: محیط زیست سعی کرده رویکرد یک سونگر را به یک رویکرد جامع تبدیل کند که همه سازمان‌ها و ذی نفعانی که در حوزه مدیریت تالاب‌ها دخیل هستند پای کار بیایند و نقش خود را در حفاظت از تالاب ها ایفا کنند.

وی با بیان اینکه خشکسالی یکی از دلایل خشک شدن تالاب هاست، گفت: ما نمی‌توانیم زمان طولانی برای احیای تالاب ها در نظر بگیریم باید اقدامات فوری در حوزه‌های آبخیز که عمده ترین آن مدیریت آب و کشاورزی است، انجام دهیم تا شاهد تغییراتی در بخش آب رودخانه کر و حوزه پریشان باشیم.

جولایی با تاکید براینکه بدون اعمال این تغییرات هیچ راهکار احیایی وجود ندارد که براساس آن آب وارد حوزه‌های تالاب‌ها شود، گفت: آب موجود در حوزه را باید جوری مدیریت کنیم که هم معشیت مردم تامین و هم نیاز آبی تالاب ها تامین شود.

این کارشناس محیط‌زیست گفت: موفقیت در احیا تالاب‌ها مشروط به جلب حمایت مردم، سازمان‌ها و هماهنگ شدن همه سیاست‌های مرتبط با حوزه‌ی آبخیز است.

سرپرست اداره کل محیط زیست فارس نیز گفت: بحث حساس سازی اقشار جامعه و آموزش دستور کار این اداره کل بوده و است؛ تلاش‌ها به سمتی حرکت می‌کند که همه مردم و مسئولان عمق فاجعه را بدانند.

نبی الله مرادی افزود: با همکاری‌ دستگاه‌های متولی امور آب و پیگیری‌های قضایی حدود 200 چاه غیر مجاز تنها در حوزه بختگان مسلوب‌المنفعه شده است.

وی گفت: در حال حاضر به صورت خاص یک ردیف اعتباری در کشور پیش بینی شده و موافقت نامه خاص تالاب‌های استان فارس نیز به‌عنوان یک طرح ملی با ویژگی استانی تدوین شده است.اعتبار پیش‌بینی شده برای تمام تالاب‌های استان فارس 10تا 15 میلیارد تومان است.امسال بالغ بر 5 میلیارد تومان به صورت خاص مصوب داریم؛ البته تدوین طرح مدیریت جامع تالاب بختگان نیز در دست اقدام است.

سرپرست اداره کل محیط زیست استان با تصریح اینکه سازمان آب موظف به رعایت حقابه تالاب‌ها است، گفت: قول‌هایی از سمت معاون عمرانی استانداری و مجموعه‌ی آب داده شده که در بارندگی‌های امسال حقابه تالاب‌ها به شکل کامل رهاسازی شود.

مرادی در عین‌حال تاکید دارد که کار اساسی تحویل حقابه تالاب بختگان در محل این تالاب است و نه از پشت سد درودزن و در این زمینه وزارت نیرو مکلف خواهد بود.

رئیس مرکز تحقیقات محیط زیست و توسعه پایدار دانشگاه شیراز نیز یکی ازمهمترین عوارض و عواقب زیست محیطی خشکیدگی تالاب‌ها،را زیرگردها دانست.

ناصر طالب بیدختی گفت: عمده‌ترین مواد موجود در ریزگردها نمک است؛ پخش شدن نمک باعث از بین رفتن مزارع کشاورزی، تخریب خاک، کاهش راندمان محصولات کشاورزی و حتی کاهش دید ترافیکی در جادها و بروز مشکلات حمل و نقل شده و قطعا سلامت انسان‌ها و سایر جانوران را نیز با مخاطره جدی مواجه می‌کند.

طالب بیدختی، تالاب‌ها را از منابع اساسی برای تامین آب مورد نیاز انسان در بخش‌های مختلف برشمرد و خاطرنشان کرد: تالاب‌ها محل زندگی پرندگان مهاجر است؛ با خشک شدن تالاب‌ها روند طبیعی اکوسیستم و نقش و کارکرد هر یک از اجزای اکوسیستم در بقای انسان و گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری از بین خواهد رفت و دشواری‌های زیادی به دنبال دارد.

به گزارش ایسنا، اگرچه به گفته مدیرکل دفتر امور روستایی استانداری فارس در این استان هیچ روستای فاقد سکنه وجود ندارد، اما با توجه به تاثیرات بسیار مهم تالاب‌ها در پایداری جوامع انسانی، تداوم خشکیدگی تالابی نظیر بختگان با وسعتی که سه شهرستان را در بر می‌گیرد، آینده برای روستائیان چندان چشم نواز نیست.

به اعتقاد تمام صاحب‌نظران، خشک شدن تالاب‌ها در هر نقطه‌ای، آغاز تغییرات اقلیمی و بروز مشکلاتی عدیده در ابعاد مختلف گیاهی، جانوری و انسانی است.

براساس اخبار و اطلاعات منتشر شده، طی سال‌های گذشته دولت و مجلس آنگونه که باید به تالاب‌های فارس خصوصا پریشان و بختگان، توجه کافی مبذول نداشته و ادامه این نگاه به معنی از بین رفتن این 2 تالاب بسیار مهم است.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری دانشجویان ایران ، تاریخ انتشار 15 مهر 96، کدمطلب:96071507404، www.isna.ir