شعارسال: طرح جمعآوری کودکان کار سالهاست که اجرا میشود؛ طرحی که قدم اول آن که جمعآوری و سوار کردن کودکان به داخل ون است با قدرت انجام میشود و بقیه طرح رها میشود؛ نه کودکی ساماندهی میشود و نه کسی سر و سامان میگیرد. همه کودکان هم بعد از مدتی باز راهی خیابان میشوند.
وضعیت طرح جمعآوری کودکان کار به جایی رسیده است که عضو هیاترئیسه شورای شهر تهران به آن انتقاد کرد و گفت: «بهزیستی شرایط نگهداری کودکان کار و خیابانی را ندارد. شورای شهر از ابتدا با اجرای این طرح مخالف بود، اما متاسفانه بهزیستی اصرار به اجرای طرحی دارد که هیچ نتیجه خوبی نداشته است.»بهاره آروین ادامه داد: «طرحی که در حال حاضر بهزیستی انجام میدهد، علاوهبر اینکه آسیبزاست، باعث اتلاف منابع مالی هم میشود. بهزیستی وقتی توان نگهداری کودکان کار را ندارد، چرا آنها را جمعآوری میکنند و وقتی فضای نگهداری ندارند، چرا مدام آنها را دستگیر میکنند.»
طرح بدون نتیجه
طاهره پژوهش، عضو هیاتمدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان گفت: «بارها اعلام کردهایم که طرح جمعآوری کودکان کار شکست خورده است. اجرای چنین طرحی نهتنها نتیجه ندارد، بلکه آسیبهایی به جامعه وارد میکند که باورکردنی نیست.»
وی افزود: «بیش از 30 بار است که این طرح اجرا شده، چرا بهزیستی یک بار نتیجه طرح را به افکار عمومی اعلام نمیکند. به هر حال هر ارگان و سازمانی که کاری انجام میدهد، باید نتیجه آن را اعلام کند. موضوع دیگر اینکه اگر اجرای این طرح میتوانست به کودکان کار کمک کند، وضعیتشان به این شکل نبود که در سال چند بار دستگیر شوند و همچنان سر چهارراهها کار کنند.»
پژوهش ادامه داد: «در یکی از مراکز بهزیستی پرونده 16 هزار کودک کار وجود دارد. بهزیستی برای این 16 هزار کودک چه کاری انجام داده است؟ متاسفانه هر بار که طرح جمعآوری کودکان کار اجرا میشود، کودکان را به این مراکز میبرند و بعد به خانوادههایشان زنگ میزنند و دوباره همان چرخه تکرار میشود.» عضو هیاتمدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان با بیان اینکه گرفتن کودکان کار فقط پاک کردن صورتمساله است، افزود: «خانوادهای که کودکش را سر چهارراه میفرستد که کار کند، مشکل اقتصادی دارد. بهتر است به جای اینکه فرزندان این خانوادهها را دستگیر کنند، به فکر این باشند که مشکل خانوادههایشان را حل کنند و بودجهای که برای دستگیری هزینه میکنند، به خانوادهها بدهند تا مشکلاتشان را حل کنند و کودکشان را سر کار نفرستند.»
وی معتقد است که طرح جمعآوری کودکان کار به نوبه خود کودکآزاری است، زیرا اولا کودک را با زور و حتی کتک سوار ماشین میکنند، دوما کودکان از خانوادههایشان دور هستند و میترسند و سوما اینکه تاثیری که روی روح و روان کودک گذاشته میشود، جبرانناپذیر است.
پژوهش افزود: «قطعا میتوان از بهزیستی به خاطر این طرح که مصداق کودکآزاری است شکایت کرد و البته این تنها راهی است که میتوان جلوی اجرای طرح را گرفت، چراکه مسئولان بهزیستی نمیخواهند بپذیرند که جمعآوری کمکی به حال و روز این کودکان نمیکند.»
عضو هیاتمدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان کار ادامه داد: «رفتارهایی که با کودکان انجام میدهند اسفناک است. وقتی با زور سوار ون میشوند، حس حقارت میکنند. زمانی که با کودکی به این شکل رفتار میشود نباید توقع داشته باشیم که در آینده آسیبی به جامعه وارد نکند، چراکه تا زمانی که جامعه مدام او را طرد کرده است، او هم یک روز از جامعه انتقام میگیرد.»
وی افزود: «وقتی با بچههایی که جمعآوری میکنند، رفتاری مانند اردوگاهها انجام میدهند و موی سر دختر و پسر را به بهانه شپش از ته میتراشند، چه توقعی دارید که این کودک بتواند آینده خوبی داشته باشد. شاید تراشیدن سر پسر خیلی اهمیت نداشته باشد، اما با تراشیدن سر دختران تمام رویاهایشان از آنها گرفته میشود.»
پژوهش ادامه میدهد: «بهزیستی و پلیس باید رفتاری را در پیش گیرند که وقتی کودک، آزاری در خیابان میبیند به آنها اعتماد کند و به آنها بگوید، نه اینکه از آنها فرار کند. متاسفانه این طرحها باعث میشود علاوهبر اینکه بچهها از مسئولان و پلیس فرار کنند، به سمت کارگاههای زیرزمینی کشیده شوند.»
مدتهاست که بسیاری از مسئولان و کارشناسان به طرح جمعآوری کودکان کار نقد دارند و همه معتقد هستند که این طرح نهتنها فایده ندارد، بلکه آسیب زیادی به این کودکان وارد میکند. با وجود این هر سال چند بار طرح جمعآوری کودکان کار انجام میشود و بودجه زیادی خرج این طرح که هیچ نتیجه مثبتی ندارد، میشود.
کاش به جای این کار، خانوادههای این کودکان را توانمند میکردند تا به دلیل فقر و نداشتن نان شب فرزندشان را سر کار نمیفرستادند.
* نویسنده : مطهره واعظیپور روزنامهنگار
سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت فرهیختگان آنلاین، تاریخ انتشار:22مهر1396 ، کدخبر: 11954: www.fdn.ir