مراقب عوارض کورتون ها باشید: کورتون ها از داروهای پرمصرف در بین مردم هستند که مصرف آن ها روز به روز در حال افزایش است این داروها در کنار مزایای زیاد و موثری که دارند دارای عوارض جانبی متعددی نیز هستند که متاسفانه کمتر کسی به این عوارض و معایب توجه می کند..مصرف زیاد و بیش از اندازه داروهای کورتون دار بر سیستم قلب و عروق بدن تاثیر منفی گذاشته و سبب افزایش فشار خون می شود.فشار خون بالا یکی از بیماری های زمینه ای است که خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها و نارسایی های مزمن مانند بیماری های قلبی – عروقی، مغزی و کلیوی را به شدت افزایش می دهد. همچنین کورتون ها با اختلال در چربی های خون و افزایش قند خون احتمال بروز بیماری های قلبی را افزایش می دهند. همچنین یکی از علل مهم بروز پوکی استخوان افزایش شیوع مصرف کورتون ها در بین مردم است با توجه به عوارض ناشی از مصرف کورتون و مطالبی که در فوق ذکر گردید یا پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله می توان تا حد زیادی از عوارض نا مطلوب مصرف کورتون پیشگیری نمود.

 

غذاهای غنی از پتاسیم بخورید: افزایش دفع پتاسیم از بدن و احنمال کمبود پتاسیم یکی از عوارض مصرف این نوع داروها است. در هنگام دریافت کم برخی انواع کورتون نظیر پردنیزون دفع پتاسیم نیز کم است، اما در دوزهای بالاتر میزان دفع افزایش می یابد بطوریکه در صورت مصرف طولانی مدت این داروها احتمال کمبود پتاسیم وجود خواهد داشت. پتاسیم یکی از املاح ضروری برای بدن است که در تعادل آب بدن، کنترل اسیدیته خون و بافت ها، انتقال سیگنال های عصبی و در نتیجه عملکرد صحیح عضلات قلب و انقباض عضلات نقش مهمی دارد. از آنجا که پتاسیم در کنترل سیگنال های قلب و تنظیم ضربان قلب نقش دارد در کمبود شدید پتاسیم امکان بروز آریتمی های قلبی وجود دارد، بنابراین بهتر است کسانی که به مدت طولانی کورتون مصرف می کنند از مواد غذایی غنی از پتاسیم بیشتر استفاده کنند. پتاسیم عمدتا به مقدار زیاد در میوه ها و سبزی ها خصوصا موز، کیوی، آلو، گوجه فرنگی، سیب زمینی و بروکلی و نیز در انواع گوشت قرمز، گوشت پرندگان و ماهی و همچنین در برخی انواع مغزها مانند پسته و بادام وجود دارد.

 

کلسیم کافی مصرف کنید: اسئوپروز یکی از عوارض شایع مصرف استروئیدهاست که شکستگی ناشی از آن سالیانه سبب مرگ و میر بسیاری افراد می شود. در این بیماری توده استخوانی کاهش می یابد و در افراد مبتلا شکستگی های استخوانی شایع است. مصرف استروئیدها با مکانیسم های متفاوتی سبب بروز استئوپروز می شود که مهم ترین آنها کاهش جذب کلسیم از روده، افزایش دفع کلسیم از طریق ادرار و جلوگیری از تولید استئوبلاست ها و تشکیل استخوان است. سلول های مغز استخوان سلول های تحت عنوان استئوبلاست ها و استئوکلاست ها تولید می کنند که در تشکیل سلول های استخوانی نقش دارند. سلول های استئوبلاست با جذب کلسیم سبب تشکیل استخوان می شوند در حالیکه سلول های استئوکلاست کلسیم را از استخوان ها برداشت کرده وارد خون می کنند تا به مصرف دیگر سلول های بدن برسد و یا در واکنش های شیمیایی شرکت نماید بنابراین سلول های استخوانی بطور مداوم در حال تغییر هستند و هر 10 سال یکبار بطور کامل عوض می شوند با توجه به اینکه کورتیکواستروئیدها باعث کاهش جذب و افزایش دفع کلسیم می شوند کمبود این عنصر در کسانی که از این داروها استفاده می کنند رخ می دهد و در نتیجه این افراد به پوکی استخوان مبتلا می شوند. برخی مطالعات نشان می دهند که مصرف مقادیر مناسب کلسیم و ویتامین D می تواند از بروز پوکی استخوان جلوگیری نماید بنابراین کسانی که از این نوع داروها مصرف می کنند باید از منابع غذایی سرشار از کلسیم نظیر شیرف ماست، پنیر و غذاهای غنی شده از کلسیم به مقدار کافی مصرف کنند.

 

همراه غذا سبزی بخورید : یکی دیگر از عوارض مصرف این داروها افزایش قند خون خصوصا در بیماران مبتلا به دیابت است کورتیکواستروئیدها باعث مقاومت به انسولین در سلول های بدن می گردند . انسولین هورمونی است که از پانکراس ترشح می شود و برای سوخت و ساز قند توسط سلول ها ضروری است. در صورت کمبود انسولین قدرت برداشت قند خون یا همان گلوکز توسط سلول های بدن کم شده و بنابراین میزان گلوکز در خون بالا می رود. کورتیکواسترئیدها باعث می شوند که کبد به میزان بیشتری قند وارد جریان خون کند. در افرادی که پانکراس سالم دارند معمولا با تولید بیشتر انسولین توسط پانکراس قند خون کنترل میشود اما در افراد دیابتی کنترل قند خون مشکل تر خواهد شد. افرادی که مجبور به مصرف کورتیکواستروئیدها هستند باید بطور منظم قند خون خود را کنترل نمایند .برای کنترل قند خون بهتر است از مصرف انواع قندهای ساده نظیر شکلات و شیرینی، قند و شکر پرهیز شود. میوه های خشک، آبمیوه ها و انواع دسر نیز قندبالایی دارند و حتی مصرف زیاد میوه های تازه میتواند منجر به بالا رفتن قند خون شود اما مصرف سبزیجات می تواند در کاهش قند خون موثر باشد. سبزی ها حاوی فیبر هستند. فیبرها کمک می کنند تا قند موجود در غذا کمتر و به آهستگی جذب شود بنابراین مصرف سبزی همراه غذا برای کنترل قند خون توصیه می شود.

 

از افزودن نمک به غذا بپرهیزید: یکی از عوارض مصرف کورتیکواستروئیدها افزایش فشار خون به علت احتباس سدیم وآب بر اثر مصرف این دسته از داروهاست به منظور جلوگیری و کنترل این مشکل بهتر است بیماران دریافت روزانه سدیم را محدود کرده و از افزودن نمک به غذا اجتناب نمایند . غذاهای فرآوری شده نظیر سوسیس و کالباس و برخی غذاهای آماده نظیر سوپ های آماده و سس ها معمولا سدیم بالایی دارند و کسانی که از کورتون استفاده می کنند در صورتی که مبتلا به فشار خون بالا هستند باید از مصرف آنها اجتناب نمایند.

 

از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید: افزایش خطر بروز بیماری های قلبی – عروقی از دیگر عوارض مصرف این داروها است. کورتیکواستروئیدها باعث بروز اختلال در انواع لیپیدهای خون می شوند به ایبن ترتیب که میزان LDL و VLDL موجود در خون را افزایش می دهند که همین امر به مرور زمان می تواند سبب تشکیل پلاک های خونی شود. در عین حال همانطور که ذکر شد این داروها میزان فشار خون را افزایش می دهند و در کنترل قند خون نیز اختلال ایجاد می کنند بنابراین به مرور زمان خطر بروز بیماری های قلبی با مصرف دوزهای بالا و طولانی مدت این داروها افزایش می یابد به منظور جلوگیری از این مشکل بیماران باید از یک رژیم سالم پیروی کنند و با مصرف میزان کافی سبزیجات ، پرهیز از مواد قندی و کنترل قند خون و نیز کنترل فشار خون از بروز بیماری های قلبی پیشگیری نمایند.